همان‌طور که میدانید درگذشته انسان‌ها مجبور به ساخت مسکن توسط خود بودند؛ اما با پیشرفته تکنولوژی و جوامع انسانی، افراد متخصص انجام این مهم را بر عهده گرفتند. افرادی که می‌توانستند یک سازه یا ساختمان با رعایت استاندارهای مهم بسازند و در مشاغل ساختمانی مشغول به کار بودند. درواقع این افراد از مهارت ساختن و تولید یک سازه یا ساختمان برخوردار بودند.
انواع مشاغل ساختمانی
همان‌طور که در مقدمه نیز مطرح کردیم امروزه ساخت یک ساختمان و خانه نیاز به افراد و تخصص‌هایی دارد که در متن زیر به معرفی تعدادی از آن‌ها می‌پردازیم:
مدیر پروژه‌های ساخت وساز و عمران
به‌طورکلی این افراد وظایفی ازجمله برنامه‌ریزی، اداره، هماهنگی، یا تعیین بودجه (معمولاً از طریق کارکنان ناظر تابع) برای فعالیت‌های مرتبط با ساختمان و نگهداری از سازه‌ها، تأسیسات و سیستم‌ها. شرکت در جلسات فکری پیشرفت پروژه و نظارت بر سازمان‌دهی، زمان‌بندی و اجرا را بر عهده دارند و عموماً وجود آن‌ها ازجمله ضروریات اجرای یک پروژه ساختمانی می‌باشد.
نقشه‌بردار و نقشه‌نگار
نقشه‌بردار یا نقشه‌نگار فردی است که در شاخه‌ای از علوم مهندسی تحصیل‌کرده است که به جمع‌آوری، آماده‌سازی، ذخیره‌سازی، پردازش، مدیریت، تحلیل، تلفیق، بازیابی و انتقال داده‌های مکان مرجع می‌پردازد. به‌طورکلی عملیات نقشه‌برداری عموماً شامل دو مرحله برداشت (اندازه‌گیری و محاسبه) و ارائه نتایج کار است که در مرحله اندازه‌گیری، از وسایل و دستگاه‌هایی نظیر توتال استیشن‌ها، تئودولیت‌ها، جی‌پی‌اس و بسیاری از موارد دیگر در کنار روش‌های مختلف کار استفاده می‌شود تا داده‌های لازم برای مرحله دوم به دست آید. سپس نتایج کار به صورت‌های نقشه و یا جدول به کارشناسان مربوطه ارائه می‌دهند.
مهندس عمران در ساختمان‌سازی
مهندس عمران به طراحی و مدیریت انواع پروژه‌های ساختمانی از تعمیر پل‌ها گرفته تا ساخت یک استادیوم ورزشی جدید می‌پردازد و باید در ریاضیات و مهارت‌های فناوری اطلاعات تخصص خوبی داشته باشد. همچنین باید بتواند به‌خوبی طرح‌ها و ایده‌های خود را برای دیگران بیان کرده و درنتیجه باید مهارت‌های ارتباطی بسیار خوبی نیز داشته باشد. به‌طورکلی وظیفه طراحی برنامه‌ریزی و ساخت یک پروژه ساختمانی بر عهده مهندس عمران می‌باشد، کسی که تمام بخش‌های یک ساختمان را طراحی کرده و سپس میزان کار و مسائل مربوطه را محاسبه کند.
مهندس معمار در ساختمان‌سازی
لازمه شغل مهندسی معماری داشتن خلاقیت، هنر و ایده پردازی می‌باشد. مهندسان معمار طراحی نمای داخلی و خارجی ساختمان را بر عهده‌دارند و پروژه‌ها را بر اساس همان طرح و نقشه‌های طراحی‌شده به‌پیش می‌برند. معماری، هنر و فن طراحی و ساختن بناها، فضاهای شهری و دیگر فضاهای درونی و بیرونی برای پاسخ هماهنگ به نیازهای کارکردی و زیباشناسانه است. درواقع به‌طورکلی مهندس معماری فردی است که طراحی ماکت و طراحی معماری داخلی یک بنا را انجام می‌دهد. مهندس معمار، نقشه‌های ساختمان‌های جدید و برنامه بازسازی و محافظت از ساختمان‌های قدیمی را طراحی می‌کند. همچنین کار طرح‌ریزی ترکیب و نحوه قرارگیری مجموعه‌ای از ساختمان‌ها و فضاهای اطراف را نیز انجام می‌دهد. درواقع یک مهندس معمار کارها را با تکیه‌بر علم مهندسی، ذوق هنری و شناختی که از فرهنگ، آداب‌ورسوم، جغرافیای انسانی و طبیعی محل موردنظر خود دارد، انجام می‌دهد.
معمار محوطه‌سازی و منظر
به‌طورکلی معمار محوطه‌سازی و منظر فعالیت‌هایی ازجمله برنامه‌ریزی و طراحی محوطه‌ها برای پروژه‌هایی مانند پارک سازی و دیگر تأسیسات تفریحی، فرودگاه، بزرگراه، بیمارستان، مدرسه، تقسیمات ارضی و مناطق تجاری، صنعتی و مسکونی را بر عهده دارد.
مهندس برق ساختمان
به‌طورکلی مهندس برق‌کار فردی می‌باشد که در زمینه سیم‌کشی الکتریکی ساختمانی، ماشین‌های ایستگاهی و تجهیزات آن تخصص دارد. معمولاً این نوع از فعالیت‌ها بین دو گروه برق‌کار عمومی و برق‌کار صنعتی تقسیم می‌شود. مهندس برق ساختمان از مشاغل ساختمانی مهم به‌حساب می‌آید که وظایف او شامل طراحی و نصب سیم‌های برقی و روشنایی به همراه بررسی ایمنی کار و نصب تجهیزات حفاظتی و غیره در یک ساختمان می‌باشد.
اپراتور ماشین‌آلات مکانیکی
باکمی توجه به بخش‌های ساخت‌وساز، مانند ساخت پروژه‌های مسکونی، تجاری یا زیرساخت‌ها مشاهده می‌شود که اپراتور تجهیزات سنگین در تمامی آن‌ها موردنیاز بوده و حضورداشته و می‌بایست از ماشین‌آلات سنگین جهت جلو بردن کارهای ساختمانی استفاده شود. اتکا به این ماشین‌ها مانند غلتک و بولدوزرها در پروژه‌های پیمانکاری راه‌سازی و یا جرثقیل و تاور کرین در پروژه‌های ساختمانی به حدی است که عملاً انجام پروژه‌های جدید بدون وجود این افراد امکان‌پذیر نیست. با توجه به گستره وسیع پروژه‌های پیمانکاری، مشاغل زیادی در این زمینه وجود دارد، اما تنها نکته منفی این است که این شغل‌ها معمولاً فصلی می‌باشند. دقت شود که فرد مسئول در این حوزه حتماً بادید دارای گواهینامه‌های ضروری در این بخش باشد.
تکنسین برق
به‌طورکلی جالب است بدانید که تکنسین‌های برق طیف وسیعی از دانش و مهارت‌های لازم را دارا می‌باشد که در بسیاری از جنبه‌های ساخت‌وساز کاربرد دارد. درواقع زمانی که پیمانکاران مجوز ساخت‌وساز مکانی را دریافت می‌کنند، نیازمند تکنسین‌های برق جهت مونتاژ، نصب و تعمیر سیم‌های برق هستند. علاوه بر این، تکنسین‌های برق باید از مهارت کنترل وسایل و تجهیزات به‌کاربرده شده در ساختمان برخوردار باشند.
گچ کار و گچ‌بر ساختمان
گچ کار معمولاً فردی می‌باشد که روکاری بدنه دیوارهای یک ساختمان را بر عهده داشته و آجرهای ساختمان را با استفاده از گچ سفید یا رنگی می‌پوشاند. گچ کارها از میزان دقیق مواد و با آماده کردن آن را بر روی سطوح دیوار ثابت آگاه بوده و این افراد می‌توانند به‌صورت استخدامی و مستقل مشغول به کار شوند. در کنار آشنایی با گچ کارها باید بدانید که گچ‌بری نیز ازجمله مشاغل مهم در بحث ساختمان بوده و این افراد وظیفه طراحی و پیاده‌سازی تزیینات گچی به‌کاررفته در یک فضا را بر عهده دارند. گچ‌برها بخش هنری‌تر یک ساختمان را نسبت به گچ کارها جلو می‌برند.
کارگر ساختمان در صنعت ساختمان‌سازی
یکی دیگر از مشاغل مرتبط با صنعت ساختمان، کارگر ساده ساختمانی است و درصورتی‌که این افراد بتوانند تجربیاتی در مشاغل ساختمانی را کسب نماید می‌تواند فرصت‌های شغلی فراوان را برای خود ایجاد کند. بسیاری از کارهای ساختمانی نیاز به مهارت خاصی نداشته و کارگر ساختمانی با اندک تجربه و مهارت می‌توانند آن‌ها را به بهترین شکل انجام دهند. مشاغلی ازجمله تخلیه مصالح ساختمانی، جابجایی متریال ساخت‌وساز، کار با ماشین‌های ساده در این حوزه، کمک به بنا و کاشی‌کار و مواردی از این قبیل از مشاغل موردبحث برای کارگر ساختمانی می‌باشد.
لوله‌کش ساختمان
لوله‌کش به فردی گفته می‌شود که متخصص در نصب و راه‌اندازی سامانه‌های مبتنی بر لوله و آب است. درواقع این افراد ضمن شناخت انواع لوله و اتصالات آن‌ها می‌توانند متناسب با الگوی ساختمان لوله‌ها را به‌وسیله ابزار و تجهیزات مناسب برای آب‌رسانی یا تخلیه فاضلاب ساختمان مورداستفاده قرار دهند. به‌طورکلی می‌توان از حوزه‌های فعالیتی زیر به‌عنوان خدماتی که یک لوله‌کش ارائه می‌دهد اشاره‌کنیم:
- لوله‌کشی آب ساختمان
- لوله‌کشی فاضلاب
- لوله‌کشی گاز
- نصب شیرآلات
لازم به ذکر است که برخی از حوزه‌های ذکرشده، به‌قدری حساس و حرفه‌ای می‌باشند که به‌صورت تخصصی باید دنبال شود. یکی دیگر از مواردی که لازم است در مورد فعالیت‌های یک لوله‌کش به آن اشاره شود، انجام خدمات تعمیرات در تمامی دسته‌های فوق است. بدیهی است که افراد ماهر دارای توانایی پیاده‌سازی یک پروژه امکان انجام تعمیرات و بازسازی را هم دارند.
نقاش ساختمان
زیبایی داخلی و خارجی یک ساختمان باعث بهتر و زیباتر دیده شدن آن ساختمان می‌شود. نقاش ساختمان یک متخصص هنری است که با استفاده از رنگهای خود به زیباسازی محیط داخلی دیوارها و سقف‌ها و محیط خارجی یک ساختمان می‌پردازد. درواقع فردی که به شغل نقاشی ساختمان علاقه دارد باید ذوق هنری نقاشی نیز داشته باشد تا بتواند در کار خود موفق شود.
شیشه بر ساختمان
در شهرهای بزرگ که برج‌سازی رونق بیشتری دارد، نصب شیشه‌های نمای خارجی برج‌های بلندمرتبه، نصب شیشه‌های در و پنجره ساختمان، یک فرصت شغلی پرسود برای صاحبان این نوع از کسب‌وکارها می‌باشد. درواقع شغل شیشه‌بری نیز ازجمله مشاغلی است که در هر ساختمان به‌صورت کلی مورداستفاده بوده و تقریباً همه‌ی واحدهای ساختمانی به آن نیاز پیدا می‌کنند.
