استان لرستان

از شمال به استان‌های مرکزی و همدان؛ از جنوب به استان خوزستان؛ از شرق به استان اصفهان واز غرب به استان‌های کرمانشاه و ایلام محدود است. 

.

اشترانکوه با چهار هزار و پنجاه متر ارتفاع بلندترین نقطه استان لرستان است.

.

تاریخچه

یافته‌های باستان‌شناسی، استان لرستان را یکی از اولین سکونت‌گاه‌های انسان معرفی می‌کنند. مادها و پس از آن سکاها اولین اقوامی بودند که در این منطقه ساکن شدند. مردم لرستان به گویش‌های مختلف لری –لری بختیاری، لری خرم‌آبادی و گویش مخصوص بروجرد- سخن می‌گویند. بخشی از استان هم به زبان لَکی حرف می‌زنند.

و

جغرافیا

سرزمین کوهستانی لرستان با استان‌های همدان و مرکزی از شمال، اصفهان از شرق، خوزستان از جنوب و کرمانشاه و ایلام از غرب همسایه است. مرز باریکی در جنوب شرقی نیز آن را به چهارمحال‌و‌بختیاری وصل می‌کند.درختان نارون، بلوط، بادام و گردو در این استان بسیار دیده می‌شود. سراسر لرستان را رشته کوه زاگرس در بر گرفته است. اشترانکوه، گرین، قالی‌کوه، چهل‌نابالغان برخی از کوه‌های این استان را تشکیل می‌دهند.لرستان که ۲۰درصد آب‌های کشور را در خود دارد، یکی از استان‌های پر آب کشور به شمار می‌رود.

.

آب و هوا

آب‌و‌هوای استان متغیر است و آن را چهارفصل می‌نامند. به عنوان مثال وقتی شمال لرستان برفیست، در جنوب آن هوایی بارانی و نه‌چندان سرد حکمفرمایی می‌کند. خرم‌آباد که مرکز این استان است آب‌و‌هوایی معتدل دارد، بهارش از اسفند آغاز می‌شود و تابستانی زودرس دارد که از اردیبهشت پدیدار می‌شود. بهار و مخصوصا اردیبهشت از بهترین زمان‌های سفر به این منطقه است.

صنایع دستی 

صنایع دستی و بافته‌های عشایری و روستایی استان سیاه‌چادر، قالی، گلیم، چیت، جاجیم‌بافی و رنگرزی و صنایع دستی شهری استان خراطی، ورشوسازی، نمدبافی، قالی‌بافی و گلیم‌بافی و ... عمده سوغاتی‌های لرستان را تشکیل می‌دهند. عسل لرستان که از نظر مرغوبیت و ارزش غذایی سطح بالایی دارد یکی دیگر از محصولات سوغاتی لرستان به شمار میرود که بیشتر گردشگران به هنگام بازگشت مقداری از آن را به همراه دارند. قلعه فلک الافلاک، مناره آجری، سنگ‌نوشته‌های متعدد، گرداب سنگی، پل شکسته، موزه فلک الافلاک، مقبره زیدبن‌علی، دریاچه کیو، آبشارنوژیان، آبشار سه‌گانه گریت و بقعه شجاع‌الدین خورشید از مهمترین جاذبه‌های خرم‌آباد هستند که نشان از قدمت بالای تاریخی این استان دارند. بقعه شاهزاده احمد، مقبره باباطاهر، سراب چنگایی، جاذبه‌های کوهدشت، چشمه گوگردی گراب، چشمه گوگردی خوشاب و چشمه سیاب از دیگر جاذبه‌های لرستان، پایتخت طبیعت ایران هستند که حداقل ارزش یک بار دیدن را دارند.

.

شهر های استان لرستان 

.

شهرخرم آباد

اين شهر تاريخ چند هزار ساله دارد و يکي از شهرهاي قديمي ايران است که از آغاز پيدايش خود تاکنون، تمدنهاي مختلف و متعددي، از جمله کاسي‌ها، بابلي‌ها، ايلامي‌ها، ساسانيان، سلجوقيان و خوارزمشاهيان و ... را تجربه کرده است. در پيرامون اين شهر آثار متعددي از ادوار فوق باقي مانده است.

خرم‌آباد در ميان دره‌اي قيفي شکل و پر آب جاي گرفته است و قلعه‌هاي تاريخي و قديمي آن، محلي امن و سنگري محکم براي حاکمان زمان در برابر مهاجمان و شورشيان بوده است.خرم‌آباد شهري است تجارتي، خدماتي و نظامي که به عنوان مرکز استان لرستان، در کنار توسعه ناموزون، موجبات جذب مهاجران شهري و روستايي را فراهم آورده است. شکل و ترکيب شهر خرم‌آباد بيشتر تابع عوامل جغرافيايي آن است، به طوري که فشار جمعيت، خانه‌هاي شهري را تا کمرکش کوه پيش برده است. خرم‌آباد داراي معبر و مسيرهاي قديمي و طبيعي است.

.

جاذبه هاي ديدني

 گرداب سنگي .

 منار خرم آباد /

 مقبره فلک الدين /

 مقبره بابا طاهر

/

 مقبره جلاله .

 مقبره مير سيد علي .

 مقبره حيات الغيب .

 بقعه جابر و

 بقعه امير سيف .

 بقعه شهنشاه .

 قلعه فلک الا فلاک

/

 قلعه رکي .

 قلعه زاخه .

 قلعه منگره و

 قلعه سرقلا .

 قلعه رزه .

 قلعه بهرام .

 قلعه شهنشاه

/

 قلعه چشمک .

 قلعه قلا جق .

 دژ .

 گريت .

 مقبره زيد بن علي .

 بقعه شاه زاده احمد

.

جاذبه هاي طبيعي

 دره خرم آباد .

 دره محمل کوه .

 دره گوشه .

 دره پير جيد .

 دره بابا عباس .

 دره حوض موسي .

 تپه هاي باباخاني .

 تپه سراب

/

 پل شاهپوري .

 پل خرم آباد .

 پل کشکان .

 پل کرو دختر .

 پل گاوميشان

/

 پل کاکارضا .

 پل خرم آبادي .

 غار قمري .

 غار يافته .

 غار کنجي

/

 غار ارجنه .

 غار قاژه .

 غار دوشه .

 غار کوگان

.

شهر ازنا

اين شهر در 36 کيلومتري شرق شهرستان دورود و 24 کيلومتري غرب شهرستان اليگودرز واقع شده و گذشته تاريخي آن با تاريخ منطقه دورود و عجين شده است. شهر ازنا قبلاً جزو محدوده سياسي شهرستان اراک از استان مرکزي بود و در حال حاضر يکي از شهرستانهاي استان لرستان به شمار مي‌رود. اين شهر با جاده‌اي به اصفهان مرتبط است و خط لوله سرتاسري نفت از آن مي‌گذرد.

.

شهر اليگودرز

بررسي‌هاي تاريخي نشان مي‌دهند، پيش از شکل‌گيري شهر فعلي اليگودرز، در محل کنوني آن شهري با همين نام وجود داشته که به علل نامعلوم از بين رفته است. مردم اين ديار، مذهب شيعه قديم (علوي) داشته‌اند و خانقاه آن، مرکز تعليمات ديني قزلباشان و درويشان بوده است.

شاه اسماعيل صفوي در يکي از سفرهاي خود از اين خانقاه ديدن کرده است. در کوه‌ها و تپه‌هاي اليگودرز، آثاري از قبيل آجرهاي مکعب مستطيل و ظروف سفالي و فلزي مربوط به قرن هفتم هجري به دست آمده است.هسته اوليه شهر اليگودرز در درجه اول در اثر رودخانه‌ها، قناتها و چشمه‌ها پديد آمده است.موقعيت ارتباطي از عوامل مهم ديگر در ايجاد و گسترش اين شهر بوده است. به طوري که يکي از راههاي مهم اصفهان به غرب کشور از فريدن، اليگودرز، گاپله و بروجرد مي‌گذشت. همچنين اين منطقه، نواحي بختياري را به فلات مرکزي ايران (اراک، خمين، گلپايگان، خوانسار) متصل کرده است.

.

جاذبه‌هاي ديدني

 اشتران کوه

/

 غاليه کوه .

 کوه تمندر

.

شهر بروجرد

از پيشينه و تاريخ پيش از اسلام شهر بروجرد که در گويش لري «وروگرد» و در لهجه محلي بروجردي «ورويرد» ناميده مي‌شود، مدارک کافي به دست نيامده است. گروهي بروجرد را از بناهاي فيروز ساساني مي‌دانند و عده‌اي ديگر آن را محل گرد آمدن دوباره سپاهيان شکست خورده يزد گرد سوم مي‌شناسند.

در زمان حکومت قاجار، حسام‌السلطنه حاکم خوزستان و لرستان، بروجرد را مقر حکومت خود قرار داد و با تعمير قلعه‌هاي آن، خندقي دور شهر ايجاد کرد. عوامل مؤثر از قبيل آب و هواي معتدل کوهستاني، دشت حاصل‌خيز رسوبي سيلاخور، شبکه آبهاي روان دائمي، مراتع طبيعي، موقعيت استراتژيک جغرافيايي و سياسي و گسترش شبکه ارتباطي و تجاري باعث جذب جمعيت و توسعه آن بوده‌اند.

.

جاذبه‌هاي ديدني

 قبر واعظ اصفهاني .

 تپه قرق .

 رود سزار

/

 مسجد جامع بروجرد .

 مسجد سلطاني بروجرد .

 مقبره شاهزاده ابوالحسن .

 امام زاده جعفر

/

 گورستان رازان .

 گورستان مير احمدي

.

شهر پل دختر

شهرستان پل دختر در قسمت جنوب غرب شهرستان خرم ‌آباد به فاصله حدود صد کيلومتري آن واقع شده است. پل‌دختر، شهرستان مرزي بين استانهاي لرستان و ايلام است و چهل و نه کيلومتر با شهرستان دره شهر از استان ايلام فاصله دارد. پيشينه تاريخي اين منطقه نيز در چارچوب تاريخ خرم‌آباد قابل بررسي است. محدوده اين شهرستان قبلاً از توابع بخش ملاوي خرم‌آباد بود و در حال حاضر به شهرستان تبديل شده و مرکز آن شهر پل‌دختر است.

.

جاذبه هاي ديدني

 پل کلهر .

 تفرجگاه تنگه چشمک .

 غار کلماکره

/

 گورستان چشمک

.

شهر دلفان

دلفان (دلفو) از شهرستان‌هاي وسيع و کوهستاني شمال استان لرستان است. با وجود دوري از راههاي تجاري، نظامي و بر کنار بودن از رويدادهاي مهم تاريخي، آثار باستاني (مفرغ) به دست آمده از آن، نشان مي‌دهند که دلفان محل سکونت کاسي‌هاي دامدار و جنگجو بوده و در دوره هخامنشي و ساساني، از اهميت ويژه‌اي برخوردار بوده است. تپه حمام از يکي جاذبه‌هاي ديدني اين شهر است.

.

شهر دورود

اين شهرکه درگذشته بين‌النهرين و بحرين ناميده مي‌شد، در محل تلاقي دو رودخانه «تيره» و «ماربره» که به ترتيب از کوه‌هاي گرو (گري) بروجرد و اشترانکوه اليگودرز سرچشمه مي‌گيرند، واقع شده است. هسته اوليه شهر در حقيقت روستاها با فعاليت کشاورزي بود که به سرعت چهره روستايي آن به يک شهر صنعتي تبديل شده است.

.

.

جاذبه هاي ديدني

 دره نگاه .

 دره شوي .

 دره چکان و دهقادي .

 چال همايون .

 آبشار شوي

/

 آبشار چکان .

 درياچه گهر

.

شهر سلسله

شهرستان سلسله در چهل و سه کيلومتري شمال خرم‌آباد و در قسمت غرب بروجرد واقع شده است. اين شهرستان قبلاً از توابع شهرستان خرم‌آباد بودکه بعداً به شهرستان مستقلي تبديل شد. مرکز شهرستان سلسله، شهر کوهستاني الشتر است که محل کونت طوايف حسنوند، کوليوند، يوسفوند و هنام و بسطام مي‌باشد.

.

جاذبه‌هاي ديدني

 دژ شينه .

 دره تخت شاه نشين .

 تپه گريران

/

 غار سمسا .

 گورستان سلطان مشرق

.

شهر کوهدشت

تحقيق و جستجوي باستانشناسان در کانون‌هاي «سرخدم لري هميان» و «سرطراحان»‌ نشانگر اين مطلب است که کوهدشت از مراکز شهر نشيني دوران قديم مي باشد. کشف معبد آشوري بيانگر آن است که مردماني قبل از هزاره اول پيش از ميلاد در اين نواحي مي‌زيستند و آيين‌هاي ديني خود را به جاي مي‌آوردند. حمدالله مستوفي درتاريخ گزيده، از کوهدشت و طراحان نام برده که قرنها قبل از ورود عرب‌ها از بين رفته بودند.

.

جاذبه‌هاي ديدني

 مقبره داودرش

/

 قلعه کوه زاد .

 قلعه چنگيزي .

 قلعه گورکان .

 قلعه گم ور .

 قلعه سيله .

 قلعه چق .

 قلعه منيژه .

 دژ زلال انگيز .

 دره سرطرهان .

 دره غار ويزنهار /

 تپه هاي چغا سبز

/

 تپه پياره .

 تپه درکه /

 نقوش دره ميرملاس /

 گنبد شاه محمد /

 گنبد ابوالوفا

.

جاذبه‌هاي طبيعي

 رود سيمره

.

 غار برد سفيد /

 غار بتخانه /

 غار ميرملاس

.

 غار عالي آباد