هرمزگان یکی از استان‌های جنوبی کشور و در حاشیه‌ی خلیج‌فارس و دریای عمان است. سواحل تماشایی، آثار طبیعی و تاریخی و مراکزخرید پررونق هرمزگان، همواره مورد توجه گردشگران بوده است.
🔴تاریخ
اسناد تاریخی نشان می‌دهد آبادانی این منطقه به دوران هخامنشیان می‌رسد. این استان به‌دلیل دسترسی به خلیج‌فارس همواره اهمیت زیادی داشته است. نام هرمزگان از تنگه‌ی هرمز می‌آید.
از سال ۱۳۵۵ به‌دلیل اهمیتی که این تنگه برای کشور داشت، استان ساحلی، بنادر، جزایر خلیج‌فارس و دریای عمان، به هرمزگان تغییر نام داد.
🔴جغرافیا
هرمزگان از شمال و شمال شرق به کرمان می‌رسد، از غرب و شمال غرب با فارس و بوشهر همسایه است و از شرق در مجاورت سیستان و بلوچستان قرار گرفته است. در امتداد جنوب آن، خلیج‌فارس و دریای عمان واقع شدهاند.
کوه‌های هرمزگان ادامه‌ی رشته کوه‌های زاگرس هستند که بخش‌های زیادی از استان را پوشانده‌اند. کوه‌ها به تپه و سپس به زمین‌های پست ساحلی می‌رسند.
این استان به تعدادی شهر و جزیره تقسیم شده است. شهرهای آن بندرعباس، بندر لنگه، میناب، جاسک، بَستَک، حاجی‌آباد، رودان، پارسیان، خَمیر، بَشاگرد و سیریک هستند.
قشم، کیش، هرمز، هنگام، ابوموسی، لاوان، هِندورابی، شیدوَر یا شیتور، لارک، تُنب‌کوچک، تُنب‌بزرگ، سیری، فارورکوچک و فراوربزرگ جزو جزیره‌های هرمزگان به‌شمار می‌روند.
🔴آب و هوا
هرمزگان در منطقه‌ی گرم‌وخشک قرار گرفته و اقلیم آن نیمه‌بیابانی و بیابانی است. تابستان‌های گرم و مرطوبی دارد و زمستان‌های آن از ۱۰ درجه سانتی‌گراد سردتر نمی‌شود. رطوبت در بیشتر روزها بالاست و ممکن است به ۱۰۰ درصد برسد.
بهترین زمان سفر به این استان زمستان و تعطیلات نوروز است. اگرچه به‌دلیل ارزانی هتل‌ها در تابستان، گردشگران در فصل گرما هم به هرمزگان سفر می‌کنند.
🔴غذای محلی
در شهرهای ساحلی هیچ چیز به‌اندازه‌ی غذای دریایی پرطرفدار و مرغوب نیست. ماهی و میگوی تازه و البته فلفل و ادویه‌های خوش‌عطر، عضو ثابت آشپزخانه‌های هرمزگان است. ماهی برشته، ماهی مرکب، کوسه خشک، پودینی کوسه، خوراک ملوک یا صدف دراز، خوراک ماهی مَتوتا یا حَشینه، کاتوغ و پلو بچه میگو ازجمله غذاهای دریایی هستند که مردم این منطقه می‌پزند.
همچنین مُتَبَک پلو، موفلک، زیبون، خورش سوراغ، بلالیت، هورای، سینگو با خرچنگ و برنج دیشو از غذاهای محلی هرمزگان به‌شمار می‌روند. پخت نان توموشی، نان چم چمو، شیرینی مالوکی، رنگینک و درست کردن ترشی انبه هم متداول است.
🔴صنایع دستی
محصولات دریایی که با صدف و حلزون ساخته میشود، همچنین محصولات حصیری، سفالی، چنته‌بافی، گلابتون‌دوزی، بادله‌دوزی، گرگورسازی، سوزن‌دوزی، لباس محلی کندوره، چادر شب بافی، و کم‌دوزی ازجمله صنایع دستی هستند که محلی‌ها می‌بافند و می‌سازند.
عودسازی، قالی، قالیچه، رویه‌ی پشتی به‌ویژه خرسک‌بافی نیز در این استان متداول است.
🔴سوغات
خرمای هرمزگان -به‌ویژه خرمای معروف به شکلاتی- یکی از مرغوب‌ترین انواع خرمای دنیاست. انواع ماهی و میگوی تازه، میوه‌ی گواوا و انواع مرکبات از سوغات خوراکی این استان هستند.
تابلو، زیورآلات و مجسمه‌هایی که محلی‌ها از صدف و حلزون می‌سازند، زبانزد هستند. لباس‌های محلی و پارچه‌هایی که با دوخت‌های مختلف سنتی تزیین شدهاند، محصولات حصیری و قالی و قالیچه هم از سوغات هرمزگان به‌شمار می‌روند.
🔴جاذبه های دیدنی
🔷جنگل حرا
منطقه حفاظت شده جنگل‌های حرا در استان هرمزگان واقع هست. این جنگل‌ها در سواحل خلیج فارس، در اطراف بندر لافت، شمال جزیرۀ قشم، بندر خمیر و در کانو های متراکم دیده می‌شوند. ابوعلی سینا، درخت این جنگل‌ها رو حرا نامیده و این درختان اندازه های ۳ تا ۶ متری با شاخ و برگ سبز روشن دارند. حرا درختی است که هنگام مد آب دریا تا گلوگاه در آب فرو رفته با خاصیت تصفیه‌ای که در پوست این درخت وجود دارد، بخش شیرین آب دریا رو جذب و نمک را دفع می‌کند. این جنگل در تنگۀ خوران، بین جزیرۀ قشم و بخشی از استان هرمزگان قرار دارد؛ و به دلیل مساعد بودن شرایط اکولوژی، زیستگاهی امن برای پرندگان مهاجر از مناطق گرمسیری است.
از جمله این پرندگان حواصیل بزرگ، اگرت بزرگ، اگرت ساحلی، حواصیل هندی، کفچه نوک تیز، سلیم خاکستری، گیلانشاه، کاکائی و غیره هستند.
🔷پل لاتیدان
پل تاریخی لاتیدان که به طولانی ترین پل تاریخی ایران نیز شهرت دارد در سال ۱۳۷۲ بر اثر وقوع سیلاب در نزدیکی روستای نیم‌کار شهرستان خمیر از خاک بیرون آمد. این پل با ۵۰۰ سال قدمت و طول یک کیلومتر دارای ۲۳۳ دهانه بوده که امروزه تنها ۳۳ دهانه آن سالم است.
بخش‌هایی از این پل در سال‌های ۱۳۷۹ و ۱۳۸۶ در دو مرحله با هزینه ۸۰ میلیون تومان مرمت شده است. طول پل لاتیدان چیزی حدود سه برابر سی و سه پل اصفهان است.
🔷معبد هندوها
معبد هندوها در شهر بندرعباس در ضلع شمالی خیابان امام خمینی و در مقابل بازار شهر واقع شده است. ساختمان این معبد، در سال ۱۳۱۰ قمری، در زمان حکومت محمدحسن خان سعد‌الملک، براى نیازهاى هندوهاى مقیم شهر بندرعباس که در آنجا سکونت داشته و به کارهاى تجارى مى‌‌پرداختند، ساخته شده است. اساس ساختمان این معبدِ متعلق به خدایان ویشنو، عبارت است از یک اتاق چهارگوش میانی که بر روی آن گنبدی قرارگرفته و طرح آن کاملاً متأثر از معماری هندی است.
🔷غار نمکی قشم
غار نمکی جزیره قشم یکی از زیباترین جلوه‌های طبیعت ایران است و تاکنون بیش از ۶۰۰۰ متر از این غار شناسایی شده و به عنوان طویل‌ترین غار نمکی جهان شناخته شده است. غارهای نمکی عموماً در گنبدهای نمکی به وجود می‌آیند.
اگر گنبدهای نمکی در مناطق خشک و نیمه خشک از نظر اقلیمی مانند جنوب ایران واقع گردند دوام بیشتری خواند داشت.
🔷دره ستارگان
درۀ ستاره‌ها با قدمت حدود ۲ میلیون سال که بر اثر فرسایش خاک، سنگ و ماسه ناشى از باد و باران و رگبارها به وجود آمده است، شاهکار کم نظیر طبیعت در جزیره زیباى قشم است. ویژگی‌ها و دیدنی‌های درۀ ستاره‌ها باعث شده تا این دره به عنوان بخشی از ژئو پارک جزیره قشم، جزء آثار طبیعی در سازمان یونسکو به ثبت برسد.
ژئو پارک جزیره قشم با آثار طبیعی و تاریخی فوق‌العاده زیبا، تنها ژئو پارک خاورمیانه است.
🔷موزه مردم‌شناسی بندر کنگ
در موزۀ مردم‌شناسی و دریانوردی بندر کنگ وسایل و نقشه‌هایی که ناخداها و جاشوها در زمان دریانوردی از آن‌ها استفاده می‌کردند، فرمان لنج، رادیوهای قدیم، قطب‌نما، تصاویری از انواع ماهی، لنگرکشتی، ماکت کشتی‌های کوچک و بزرگ، برکه، چاه، سبک معماری و خانه‌های محلی قدیمی، صنایع دستی ساخته شده از محصولات دریایی و درخت نخل نظیر حصیر، سپ و بند لنگر کشتی به معرض نمایش درآمده است. این موزه در حال حاضر یکی از جاذبه‌های گردشگری در کنگ محسوب میشود.
🔷تالاب بین‌المللی جزیره شیدور
این جزیره در دو کیلومتری شرق جزیره لاوان واقع شده است. جزیرۀ شیدور مهم‌ترین زیستگاه جوجه آوری برای پرستوی دریایی از انواع سفید، کاکلی کوچک، پشتادودی و کاکلی در ایران است.
تاکنون در این جزیره، ۱۰ گونه پرنده شناسایی شده است که به جز چکاوک کاکلی و سسک دم دراز، بقیه مهاجر هستند. این جزیره همچنین یک زیستگاه مهم برای تخم‌ریزی لاک‌پشت‌های دریای همانند لاک‌پشت منقار عقابی و لاک‌پشت سبز محسوب میشود.
🔷کوه گلک جزیره هرمز
در مسیر دریایی قشم به جزیره هرمز کوه‌هایی به رنگ زرد، سفید و قرمز دیده میشود. در میان این کوه‌ها، کوه قرمز رنگی وجود دارد که خاکش خوراکی است مردم محلی این کوه را گِلک می‌نامند و خاک سرخ آن را مانند نمک در تهیه انواع غذاها مصرف می‌کنند.
این کوه با ارتفاع تقریبی ۲۰۰ متر در جنوب جزیره هرمز قرارگرفته و از خاک آن در صنایع سرامیک‌سازی و رنگ‌سازی نیز استفاده میشود.
اطلاعات سایر استان های کشور را در سامانه زمات می توانید مطالعه نمایید.
