مرکز استان بوده و در سال 1308 شمسی در خاور و شمال خاوری ده بالا و در منطقه‌ای که حسین آباد (منسوب به حسین قلی خان والی) نامیده می‌شد و در جوار ساختمانهای به جا مانده از والی ، بنا گردید و با به توجه به سابقه‌ی تاریخی منطقه و تصویب فرهنگستان ایران، ایلام نامیده شد. دیواره‌های سنگی و دامنه‌های جنگلی کوه‌های مانشت، سیوان، شلم و سیاه کوه، به شکل دژی وسیع شهر و دشت‌های اطراف آن را برگرفته است. در مرکز جغرافیایی استان قرار نگرفته است. از این رو، موقعیت آن تا حدودی که اهمیت ارتباطی و تجارتی آن را محدود می‌کند، به طوریکه محصولات بخش‌ها و روستاهای دور دست به استان‌های دیگر صادر میشود.
اما ایجاد شبکه‌ی راهها و اتصال مراکز شهری به ایلام مخصوصاً نزدیکی با مرزبا وجود آب و هوایی نسبتاً مناسب و مساعد، مرکزیت سیاسی، وجود مؤسسات رفاهی و… به آن موقعیتی ویژه، داده است.
بخش مرکزی ایلام دارای دهستان‌های میشخاص و حومه 36 روستاست. توتون از مهمترین محصولات دهستان میشخاص است. چوار، یکی از بخش‌های شهرستان ایلام در 18 کیلومتری شهر ایلام و بر سر راه اصلی ایلام – ایوان – اسلام آباد غرب قرار گرفته است.
آثار تاریخی
قلعهٔ والی کاخ فلاحتی پناهگاه سنگی قوچعلی (سنگ نوشته قوچعلی) قلعه اسماعیل خان مقبرهٔ سومین خلیفهٔ عباسی المهدی بالله (سی می، سید مهدی) ناقه قلعه توت طاق شیرین و فرهاد آتشکده سیاهگل آتشکده موشکان امامزاده پیرحسین علی صالح (امامزاده خاص علی)
زبان و گویش
ساکنین شهر به زبان کردی صحبت میکنند.علاوه بر کردی، زبان لری نیز دست کم در گذشته رایج بوده‌است.
لباس
لباس مردمان عزیز این شهر کردی است
آب و هوا
در حصاری از کوه‌ها و ارتفاعات جنگلی استقرار یافته که دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است.
با زمات همراه باشید
