خرم آباد بزرگترین شهر لرنشین، و مرکز استان لرستان است که در میان دره ‌های زاگرس قرار گرفته است.

این شهر بازمانده از تمدن ایلامیان است که با نام خایدالو شناخته میشد و در دوره ساسانی شهر شاپورخواست برروی خرابه های آن بنا شد و اینک خرم آباد نام گرفته است. خرم آباد از مراکز عمده گردشگری ایران و جهان محسوب میشود بطوریکه این شهر برای نخستین بار در ایران از سوی دفتر منطقه‌ای سازمان ملل به عنوان یک شهر نمونه گردشگری انتخاب شده است.

.

?موقعیت جغرافیایی

خرم آباد از شمال به شهرستان سلسله، از شمال شرق به شهرستان بروجرد، از شرق به شهرستان ‌های دورود و الیگودرز، از جنوب به شهرستان اندیمشک و از غرب و جنوب غرب به شهرستان ‌های دوره و پلدختر محدود می ‌شود. خرم‌ آباد در مختصات ۳۳٫۴۸ شمالی و ۴۸٫۳۵ درجه شرقی واقع شده است.

.

.

?آب و هوا

شهر خرم ‌آباد دارای آب و هوایی مدیترانه‌ای، معتدل و نیمه مرطوب بوده و ششمین مرکز استان پربارش در ایران محسوب می ‌شود.

.

.

.

?سوغاتی

کاک

ازجمله خوراکی‌های خوشمزه خرم‌آباد و استان لرستان می‌توانیم به کلوچه روغنی، نان ساجی، ترخینه، سمنو، نان آردی، روغن حیوانی، شیرینی کاک، حلواارده، عسل اشاره‌کنیم.

.

.

? صنایع دستی

ورشو سازی:‌ ورشو سازی صنعتی با بیش از دو قرن قدمت،‌ یکی از شاخص ترین صنایع دستی لرستان است. ورشو نوعی فلز سفید است که شکلی نقره مانند دارد و شامل 20 درصد نیکل، 35 درصد روی و 45 درصد مس می شود. این فلز بعد از چکش کاری و خم کاری با دستان هنرمند اهالی لرستان به آثاری زیبا مانند سینی، دیس، بشقاب، قاشق و چنگال، سماور ذغالی، قوری، چای دان، گلاب پاش،‌ سمه دان تبدیل می شود.

.

.

جاجیم بافی:‌ جاجیم نوعی زیرانداز دو رویه است که در بیشتر روستاهای ایران بافته می شود. البته طرح و بافت آن در هر منطقه با دیگری فرق دارد.

.

.

گیوه دوزی: گیوه نوعی پاپوش سنتی کشورمان است که در بسیاری نقاط ایران تولید می شود و بافت آن در لرستان نیز رونق بسیار دارد. این پاپوش بسیار سبک و بادوام است و از نخ قالی و نخ ابریشم و ضایعات چرم در بافت آن استفاده می شود.

.

.

نمدبافی: یکی از صنایع دستی قدیمی استان لرستان نمدبافی‌ست که ساخت آن در بروجرد و خرم آباد رونق بیشتری دارد. از این نمدها بیشتر در تولید کلاه های نمدی، تن پوش های نمدی و انواع زیرانداز استفاده می کنند.

.

ماشته بافی:‌ نوعی دست بافته پشمی و نقش دار است که در بیشتر نقاط ایران با نام جاجیم شناخته می شود؛ اما در شهر خرم آباد و کرمانشاه آن را به نام های ماشته یا موج می خوانند. در ساخت آن از نخ پشمی رنگی استفاده می کنند و بیشتر آن را برای پیچیدن رختخواب، زیرانداز، روانداز و کرسی به کار می گیرند.

.

از دیگر هنرها و آثار زیبای سوغات و صنایع دستی استان لرستان می توان به قالیبافی، حرمی بافی و خراطی اشاره کرد.

.

.

? اقتصاد

اقتصاد خرم‌آباد بیشتر بر پایهٔ کشاورزی، دامداری، باغداری، صنایع دستی و تا حدودی صنایع کارخانه‌ای استوار است.پیش از انقلاب ۱۳۵۷، شهر خرم‌آباد روند رو به رشدی را طی می‌کرد و در خصوص اشتغال، ایجاد فرصت شغلی و کارگاه‌های فعال در شرایط خوبی قرار داشت به نحوی که کارخانه‌های نیرپارس که در سال ۱۳۶۵ به ماشین‌سازی لرستان تغییر نام داد، کارخانه پارسیلون، کارخانه صنایع چرم و پوست وابسته به کفش ملی، شرکت کشت و صنعت خرم‌آباد و شرکت ژنراتورسازی ایران از جمله کارخانه‌های فعال در خرم‌آباد بودند.

.

? آثار تاریخی

فلک‌الافلاک

قلعه باستانی فلک‌الافلاک یا دژ شاپورخواست که تاریخ ساخت آن به زمان ساسانیان بر می‌گردد از زمان قاجار به بعد به این نام خوانده می‌شود. فلک‌الافلاک بر فراز تپه‌ای در بلندترین نقطه شهر خرم‌آباد واقع شده‌است. نام قدیم آن دژ شاپورخواست بوده و بنای آن به دورهٔ ساسانیان می‌رسد این قلعه اکنون دارای ۸ برج است ولی در گذشته دارای ۱۲ برج بوده و به همین سبب به دوازده برجی نیز معروف است. در قسمت شمالی زیر قلعه، چشمه‌ای بنام گلستان جاری است ولی آب موردنیاز خود قلعه از چاهی به عمق ۴۰ متر که در میان قلعه وجود دارد، تأمین می‌شود. قلعه فلک‌الافلاک بر شهر خرم‌آباد کاملاً مشرف است و مساحت آن در حدود ۵٬۳۰۰ متر مربع است. فضای داخل آن به چهار تالار نسبتاً بزرگ حول دو حیاط و تعدادی تالار و اتاق، تقسیم شده‌است. این بنا در عهد فتحعلیشاه قاجار مرمت گردیده و برج مرتفعی به آن افزوده شده و از آن پس فلک‌الافلاک خوانده شده‌است.

در اواخر دوره پهلوی از قلعه به عنوان موزه استفاده شد اما پس از انقلاب ۱۳۵۷ و پس از شروع جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۶۳ به منظور امنیت، اشیای موزه جمع‌آوری گردید و پس از جنگ با مرمت بخشی از بنا نمایشگاه عکس و سنگ و سفال افتتاح گردید، در سال ۱۳۷۶ موزه باستانشناسی افتتاح گردید ولی به علت ضعف در شرایط و امکانات مورد نیاز تا سال ۱۳۷۸ راه‌اندازی نشد. در همین سال بخش شمالی حیاط اول به چایخانه سنتی تبدیل گردید و در سال ۱۳۷۹ آزمایشگاه مرمت آن تجهیز و به بخش جنوبی حیاط اول به برج نوساز منتقل گردید، هم‌اکنون موزه مردم‌شناسی آن در بخش جنوبی حیاط دوم راه‌اندازی شده‌است. پس از انقلاب ۵۷، سپاه پاسداران با ایجاد یک پادگان نظامی در جنوب قلعه فلک‌الافلاک ضمن اشغال اطراف این بنای ملی در روند آزادسازی حریم قلعه و ثبت جهانی آن اخلال ایجاد کرده‌است.

.

پل شکسته

پل شکسته یا پل شاپوری (به لری: طاقه پیل اِشکه‌سه)، یکی از شاهکارهای معماری دوره ساسانیان محسوب می‌شود و در ضلع جنوبی قلعه فلک‌الافلاک در جنوب شهر خرم‌آباد واقع شده‌است. پل شاپوری عامل ارتباط غرب استان لرستان امروزی با شرق و از آنجا به خوزستان و تیسفون (پایتخت ساسانیان) بوده‌است. این پل هم‌اکنون ویرانه‌ای بیش نیست. این پل در زمان خود از شاه‌کارهای معماری به حساب می‌آمده و دارای ۲۸ طاق یا دهانه بوده اما امروز تنها ۶ طاق آن به جای مانده‌است. پل شاپوری در راستای غربی -شرقی با ارتفاع ۱۶ متر ساخته شده‌است و در دهانه پرطاق موج شکن‌هایی لوزی شکل برای کاهش تخریب سیل تعبیه شده‌است.

.

.

حمام گپ

حمام گپ یکی از بناهای تاریخی شهر خرم‌آباد و مربوط به دوره صفویه است که در مجاورت خیابان حافظ این شهر واقع شده‌است. این اثر تاریخی در هفدهم خرداد ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۳۵۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. در حال حاضر این بنا به بخش خصوصی واگذار شده‌است و به عنوان یک مجموعه پذیرایی و فرهنگی در شهر خرم‌آباد فعالیت خود را ادامه می‌دهد.

.

.

خانه آخوندابو

منزل آخوند ابو مربوط به اواسط دوره قاجار و متعلق به 

منزل آخوند ابو مربوط به اواسط دوره قاجار و متعلق به قاضی محل میرزا محسن قاضی بوده است. این اثر تاریخی در خرم‌آباد، در ضلع غربی قلعه فلک افلاک، خیابان دوازده برجی واقع شده است.

.

.

سنگ نبشته

سنگ نبشته (به لری: به‌رد نوه‌شته)، کتیبه‌ای است که نوشتاری به خط کوفی بر روی آن حک شده‌است در قسمت جنوبی شهر خرم‌آباد قرار دارد. این سنگ به صورت یک مکعب مستطیل تراشیده شده‌است و در روی آن راجع به سند مالکیت چرای دام‌های موجود در آن زمان، حک شده‌است. این سنگ‌نبشته به گونه‌ای ساخته شده‌است که چهار گوشه آن به سوی آثار باستانی پل شکسته، منارهٔ آجری، فلک‌الافلاک و حوض موسی نشانه رفته‌است. این سنگ ریشه در کوه دارد و در چند سال اخیر به علت توسعه بلوار شریعتی خرم‌آباد برش داده و جابجا شده‌است.

.

مناره آجری

منارهٔ آجری یکی از آثار باستانی شهر خرم‌آباد می‌باشد. این بنا با قدمتی در حدود ۹۰۰ سال در جنوب خرم‌آباد و در کنارهٔ شهر قدیمی شاپورخواست بر روی پایهٔ سنگی برپا شده و حدود ۳۰ متر ارتفاع دارد. قطر سطح تحتانی آن ۵/۵ متر است و با پیمودن ۲۹ پلهٔ دَوَرانی می‌توان به بام مناره رسید. ظاهراً از آن برای هدایت کاروان‌هایی که به سمت شهر باستانی شاپورخواست می‌آمده‌اند استفاده می‌شده‌است.

.

.

گرداب سنگی

گرداب سنگی (به لری: گِردآو به‌ردینه)، یکی از آثار تاریخی بر جای مانده از دوره ساسانیان در شهر خرم‌آباد است. گرداب سنگی در مرکز شهر خرم‌آباد و در میان بافت قدیمی شهر در کنار میدان تختی واقع شده‌است. بنای گرداب سنگی دایره‌ای شکل و به دور چشمه‌ای با استفاده از سنگ و ساروج ساخته شده‌است تا آب خارج شده از چشمه را سامان‌دهی کرده و سپس از طریق کانال آب چشمه را به نقاط مختلف شهر باستانی شاپورخواست منتقل کند.

.

.

پل صفوی

پل صفوی یا پل آجری که در میان مردم خرم‌آباد به پل گَپ (به معنی پل بزرگ) هم شناخته شده‌است، یک پل تاریخی متعلق به دوره صفوی - دوره قاجار است که بخش غربی مرکز شهر را به بخش شرقی متصل می‌کند. این پل که با ملات آهک و گچ و پایه‌های از جنس آجر ساخته شده‌است طولی بیش از ۳۵۰ متر و پهنایی به اندازه ۵٫۸ متر دارد. ساختمان این پل شباهت فراوانی با ساختمان پل خواجو دارد و همانند آن دارای شاه‌نشین بوده که بر اثر سیل از بین رفته‌است. این اثر در زمان شاه سلطان حسین صفوی ساخته شده‌است.

Showing 10 from 186 Items

Toggle Filters
Count
Sort by
Order