نیمور

این شهر توسط یکی از امرای کیانیان به نام همای دختر بهمن ساخته شده که لقب او نیموَر بوده‌است.

به عقیدهٔ برخی، نام این شهر در دوران اشکانیان، آورد به معنای میدان جنگ بوده‌است.

پس از پایان جنگ‌های اشکانیان به علت خاموش شدن شعله جنگ به نیم آوردتغییر نام پیدا کرده و اکنون پس از گذشت زمان به نیم‌ور تبدیل شده‌است.

برخی هم معتقدند که نام این شهر از کلمهٔ «ور» که در زبان اوستایی و پهلوی به معنای دژ است گرفته شده و اشاره به دژ ساروجی ستونی شکل و کم عرض میل میلونه (دژ واقع در روی ستون) در این شهربوده‌است. همچنین از این شهر در کتب تاریخی به نام‌های ممنور، نیسور، تیمور نیز یاد شده‌است. در حال حاضر نام شهر نیم‌ور به صورت نیموَر و نیمه‌ور هم نوشته می‌شود.

جغرافیا

نیم‌ور ۲۵۰ کیلومتری جنوبغربی تهران قرار دارد. این شهر در مسیر جاده شهرستان‌های محلات به دلیجان و در ۱۰ کیلومتری شهر محلات قرار گرفته‌است.

کوه کمر رودخانه اناربار آتشکده آتشکوه شهر دلیجان به‌سوی قم و تهران شمال پل باقرآباد شهر محلات سه‌راهی خمین شرق شهر نیم‌ور غرب جنوب کوه‌های آتشکوه معدن عباس‌آباد پناهگاه حیات وحش موته

حیات وحش

نیم‌ور در شمالی‌ترین ناحیه پناهگاه حیات ملی موته قرار دارد. این پناهگاه حیات وحش، یکی از باارزش‌ترین مناطق ایران به خصوص از نظر گیاهان منحصر به فرد است که زیستگاهی مناسب برای زندگی آهو و منطقه‌ای برای تکثیر این گونه نیز به حساب می‌آید. تاکنون ۱۴۲ گونه مهره‌دار شامل ۲۵ گونه پستاندار، ۸۸ گونه پرنده، ۲۵ گونه خزنده، یک گونه دوزیست و ۳ گونه ماهی در این منطقه شناسایی شده‌است.[۳۶] همچنین در جریان سرشماری زمستانه پستانداران در موته که در سال ۱۳۹۵ برگزار شد مجموعاً ۱۸٫۰۵۲ رأس آهو، قوچ و میش، کل و بز در این منطقه شمارش گردید که این تعداد شامل ۸۵۱۰ آهو، ۷۵۷۶ قوچ و میش، ۱۹۶۶ کل و بز بوده‌است.[۳۷] هچنین طبق سرشماری زمستانه سال ۹۳، با اینکه این پناهگاه به عنوان زیست‌گاه اصلی گراز به‌شمار نمی‌رود اما ۳۵ رأس گراز نیز در این منطقه مشاهده شده‌است.

علاوه بر پارک ملی موته، منطقه حفاظت شده هفتادقله نیز در ۳۰ کیلومتری شمال‌غربی شهر نیم‌ور قرار دارد.

آب و هوا

نیم‌ور از آنجایی که در بخش مرکز ایران قرار گرفته‌است، دارای آب و هوایی نسبتاً خشک است. این شهر با میانگین تقریبی ۳۰۰ میلی‌متر در سال از جمله شهرهای فقیر از لحاظ منابع آبی در استان مرکزی است.

زبان

بیشتر مردم این شهر به زبان فارسی صحبت می‌کنند. زبان راجی نیز در بخش‌هایی از منطقه استفاده می‌شود که ریشهٔ واژه‌های آن از زبان لری است.

مذهب

پیش از حمله اعراب به ایران مردم این منطقه، دین زرتشتی داشته و یکتاپرست بوده‌اند. وجود آتشکده‌های بزرگ، از قبیل آتشکده آتشکوه و آتشکده خورهه در این منطقه دلیل بر این ادعا است

این شهر به همراه محلات در دوره قاجاریه نیز از مراکز فرقه اسماعیلیه بوده‌است و هنوز هم برخی از اهالی و روستاهای جنوبی منطقه به این کیش گرایش دارند.

زین العابدین شیرازی دربارهٔ دین مردم نیم‌ور، در مشاهدات خود در کتاب بستان السیاحه در سال ۱۲۴۸ هجری قمری آورده که مذهب تمام مردم این منطقه شیعه بوده‌اند. در حال حاضر نیز دین بیشتر مردم این شهر اسلام و مذهب آن‌ها شیعه دوازده امامی است.

جاذبه‌های طبیعی

طبیعت نیم‌ور در بهار

کوه‌های بلند اسور، زرد قلعه، دز، شیری چال، عباس‌آباد در نواحی شمالی شهر، رودخانه لعل‌بار و حاشیه دیدنی آن، و همچنین مزارع مختلف در قسمت جنوبی و در ارتفاعات و دامنه کوه زرده قلعه که تفرجگاه‌های طبیعی و تفریحی است، از دیدنی‌های شهر نیم‌ور می‌باشد.

بند نیم‌ور

بر روی رودخانه لعل‌بار که در شمال منطقه نیم‌ور جاری است، سدی زده[۱۰۰] شده که مربوط به دوران ساسانیان است در قسمتی از بند، دهانه‌ای به نام چاگور وجود دارد که آب در آن به سرعت می‌چرخد و پایین می‌رود. بنا بر افسانه‌های این شهر، در داخل چاگور چرخی به نام چرخ الماس کار گذاشته‌است که هرچه از دهانه چاگور پایین برود، از آن طرف خرد و متلاشی بیرون می‌آید. مردم این منطقه دلیل ساخت چاگور را تضمینی برای این می‌دانند که هیچ‌چیز نتواند جلوی جریان آب را در کانال سد کند.[۱]

رودخانه لعل‌بار

این رودخانه یکی از زیرشاخه‌های اصلی قم‌رود است و از دشت‌های شمال شهر می‌گذرد.این رود به عنوان یکی از منابع اصلی آبیاری اراضی کشاورزی در منطقه‌است. این رود بعد از پیوستن به قم‌رود به رود قره چای می‌ریزد.

غار گدار چشمه

این غار در کوه ارده و در جنوب نیم‌ور قرار دارد.

صنعت

میدان سنگ؛ این بنا به عنوان نمادی از صنعت نیم‌ور در یکی از میادین اصلی این شهر قرار دارد.

معدن و سنگ‌های تزیینی

کوه‌های سنگی منطقه نیم‌ور و به خصوص کوه‌های آتشکوه و عباس‌آباد اصلی‌ترین منبع درآمد برای اهالی بومی منطقه هستند که باعث شده‌اند کارگران فصلی ومهاجران غیربومی نیز برای کار به این منطقه بیایند. طبق آمارهای ارائه شده از سوی مراجع رسمی، هشتاد درصدسلکنان شهرر نیم‌ور، در زمینه اکتشاف، استخراج و فرآوری سنگ فعالیت می‌کنند.

آتشکده آتشکوه در نزدیکی نیم‌ور علاوه بر موقعیت تاریخی، بزرگ‌ترین منبع سنگ تراورتن تزئینی صادراتی ایران می‌باشد. این معدن توسط قنبر رحیمی∗، که به سلطان سنگ ایران مشهور است، کشف شده‌است.

سنگ‌های به کار رفته در میدان آزادی تهران و همچنین حرم حضرت عباس و امام حسین در کربلا از این معدن استخراج شده و توسط ارباب قنبر رحیمی به عنوان هدیه به این مکان‌ها داده شده‌است. هم‌اکنون مجسمه ارباب قنبر در یکی از میادین شهرهای ایتالیا به عنوان پدر سنگ ایران به نمایش گذاشته شده‌است.

از سوی دیگر، بزرگترین فرش ساخته شده گل و سنگ کشور نیز یکی از سازه‌هایی است که به عنوان معرف صنعت شهرهای نیم‌ور و محلات ساخته و رونمایی شده‌است.

نمایشگاه تخصصی سنگ و صنایع وابسته

این نمایشگاه برای اولین بار در سال ۱۳۸۷، در فضایی به مساحت ۲ هکتار با حدود ۲۰۰۰ متر مربع فضای سرپوشیده و ۴۰۰۰ متر مربع فضای روباز، با حضور شرکت‌های ایرانی و خارجی برگزار شد. این نمایشگاه هر سال در مرداد ماه برگزار می‌شود. در این نمایشگاه، آخرین دستاوردهای تولیدی و صنعتی در زمینه سنگ‌های تزئینی، معدن، ماشین آلات و تجهیزات معدنی و فرآوری به نمایش در می‌آید.

در همین راستا در فضایی به مساحت ۳۰ هکتار و با همکاری سازمان توسعه و تجارت ایران و سازمان بازرگانی استان مرکزی، نمایشگاه دائمی بین‌المللی سنگ و صنایع وابسته در این منطقه احداث شده‌است.

شهرک صنعتی

این شهر دارای یک شهرک صنعتی نیز می‌باشد که در آن کارخانجات سنگبری، لاستیک‌سازی، فرش‌بافی و تولید ایزوگام قرار دارند.

کشاورزی

شغل بسیاری از ساکنان این منطقه کشاورزی است و محصولات عمدهٔ آن، غلات، پنبه، کنجد، صیفی‌جات، میوه‌جات، قیسی، بادام، انگور است.

ره‌آوردهای این شهر، شامل غذاهای سنتی، شیرینی‌ها و صنایع دستی نیم‌ور است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

شیرینی‌ها

باسلق: نوعی شیرینی مقوی و سنتی در نیم‌ور است که برای تهیه آن از آرد گندم، شیره انگور، شکر، زعفران، گلاب و هل استفاده می‌شود. روش پخت این شیرینی با عنوان «مهارت سنتی تهیه و پخت باسلق» به‌شماره ۱۴۹۳ در فهرست میراث ناملموس استان مرکزی به ثبت رسیده‌است.

غذاهای سنتی

کاچی

کاچی غذایی محلی است که از روغن محلی، آرد گندم، آرد کاچی، نبات و آب تهیه می‌شود. مهارت سنتی تهیه و پخت کاچی سنتی نیم ور به‌شماره ۱۴۹۲ در فهرست آثار ناملموس ثبت شده و هر ساله نیز جشنواره جشنواره ملی باسلق و کاچی در این شهر برگزار می‌شود.

صنایع دستی

کرباس‌بافی فرش

حمل و نقل

نیم‌ور در کیلومتر ۱۰ جاده دلیجان به خمین قرار دارد. نزدیک‌ترین فرودگاه به این شهر فرودگاه اراک است. با این حال از طریق فرودگاه اصفهان و فرودگاه بین‌المللی امام خمینی هم می‌توان به آن دسترسی پیدا کرد.

نیم‌ور، هم‌اکنون بر روی خط سراسری راه‌آهن قرار ندارد و نزدیک‌ترین مسیر دسترسی ریلی از طریق خط‌آهن سراسری تهران - بندر امام خمینی است.

همچنین راه‌آهن دوخطه در دست احداث سریع‌السیر قم - اصفهان از نزدیکی این شهر می‌گذرد.

با زمات همراه باشید.