وقتی صحبت از محوطه سازی میشود، گزینه‌های زیادی وجود دارد. برخی از افراد ترکیب کاملاً متعادلی از سخت منظر (مانند پاسیو) و نرم منظر (مانند گیاهان) می‌خواهند. برخی از افراد می‌خواهند یک محوطه سازی پایدار داشته باشند که موجب صرفه جویی در مصرف آب و ایجاد یک محوطه طبیعی میشود. در حالی که افراد دیگر می‌خواهند یک سبک خاص از باغ و باغچه مانند مدرن یا استوایی را از نو بسازند. برخی نیز خواهان یک فضای کامل با آشپزخانه در فضای باز، آتشدان و استخر هستند که در آن می‌توانند دوستان و خانواده خود را سرگرم کنند.
محوطه سازی از کجا شروع شد؟
بعد از پاسخ به پرسش مبنی بر اینکه محوطه سازی چیست بد نیست به تاریخچه این مقوله نیز نگاهی کوتاه داشته باشیم. اول از همه هزاران سال است که محوطه سازی مورد توجه انسان بوده است. باغ‌های معلق بابیلون یکی از نمونه بارز محوطه سازی در زمان‌های بسیار دور است. هنرمندان آلمانی در قرن شانزدهم از اصطلاح «محوطه سازی» برای توصیف نقاشی مناظر استفاده می‌کردند.
اصطلاح مدرن «منظره» در زبان انگلیسی، از آلمانی‌ها وام گرفته شده است و به یک تصویر بصری از فضاهای باز اشاره دارد؛ بنابراین، محوطه سازی به معنای تجسم یک فضا و سپس عملیاتی کردن آن فضا است. محوطه سازی المان‌های گیاه شناسی مانند درختان، چمنزارها و درختچه‌ها و سایر گیاهان گل‌دار را به همراه ساخت منظرهایی از قبیل مسیرهای رفت‌وآمد، مبلمان، آب‌نماها، فواره‌ها و نرده‌ها در فضا در یک ترتیب ایده‌آل کنار یکدیگر قرار می‌دهد.
اصول محوطه سازی چیست ؟
محوطه سازی به منظور ارائه یک خروجی خوب، ملزم به تبعیت از یک سری اصول
از پیش مشخص شده است که در زیر چند مورد از آنها توضیح داده شده‌اند.
پیوستگی و انسجام
پیوستگی در محوطه سازی به معنای تکرار و برقراری ثبات میان آنها است. تکرار برای القای انسجام و پیوستگی به طراحی شما از طریق تکرار المان‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. ثبات به منظور خلق انسجام و پیوستگی به وسیله تطبیق المان‌های مختلف یک چشم‌انداز با یکدیگر به منظور ایجاد یک تم مشترک استفاده میشود.
تعادل
تعادل به بیانی ساده به معنای حس برابری، شباهت و هم ارزی است. دو نوع از تعادل موجود در طراحی عبارت هستند از تعادل متقارن و تعادل نامتقارن. در تعادل متقارن، دو سمت چشم‌انداز مشابه هم در حالی در تعادل نامتقارن ترکیب چشم‌انداز با استفاده از المان‌های مختلف و متفاوت متعادل شده است.
تضاد و هارمونی
تضاد کمک میکند که بتوان یک المان و عنصر به خصوص را در طراحی شاخص کرد. در حالی که هارمونی کمک میکند که المان‌های موجود در یک چشم‌انداز منسجم به نظر برسند. المان‌های متضاد وقتی که در کنار یکدیگر قرار بگیرند توجه بیننده را به خود جلب می‌کنند. تضاد و هارمونی به وسیله قرینه پردازی یا کنار هم گذاشتن هر المانی از هنر یا استفاده از رنگ‌های مکمل در کنار یکدیگر به دست می‌آید.
رنگ و رنگ بندی
رنگ و رنگ‌بندی موجب القای حس زنده بودن به طراحی شما میشود. پیش‌تر در مطلب روانشناسی رنگ به طور مفصل بر موضوع تاثیر رنگ بر روح و روان انسان پرداخته شد. رنگ‌های گرم برجسته‌تر هستند و به نظر می‌رسد که به سمت شما در حال حرکت هستند در حالی که رنگ‌های سرد مانند آبی و سبز به نظر می‌رسند که در حال فاصله گرفتن از شما هستند. رنگ‌های آبی و سبز کاربرد وسیعی در خلق چشم‌اندازها دارند.
گذر
به بیانی دیگر گذر به معنای تغییر تدریجی است. گذر در طراحی محوطه به وسیله دگرسانی تدریجی اندازه گیاهان یا شدت رنگ نشان داده میشود. گذر را همچنین میتوان در بافت‌ها، اندازه و شکل المان‌های مختلف به تصویر کشید.
ریتم و خط
از لحاظ طراحی معماری خط به عنوان یک المان مادر تمامی المان‌های دیگر در معماری و طراحی منظر در نظر گرفته میشود. خطوط به منظور خلق تمامی المان‌های طراحی از جمله بافت‌ها و چشم‌اندازهای مورد استفاده قرار می‌گیرند. خطوط همچنین به منظور دادن عمق و فاصله به کار گرفته می‌شوند.
نسبت
نسبت اشاره به اندازه یک المان نسبت به یک المان دیگر دارد. در میان این ۸ اصل معماری منظر، این اصل آشکارترین آنها است اما با این وجود استفاده درست و بهینه از آن به مقداری برنامه‌ریزی و تفکر نیاز دارد. با استفاده به‌جا از این اصل میتوان از تناسب المان‌های به کار رفته در طراحی و معماری منظر اطمینان حاصل کرد.
تعادل
تکرار رابطه مستقیمی با انسجام و پیوستگی دارد. داشتن المان‌های مختلف و متنوع در یک طراحی بسیار خوب است، با تکرار المان‌های مشابه میتوان صورت‌های مختلفی را به طراحی بخشید. استفاده از المان‌های زیاد که هیچ ربطی به یکدیگر ندارند می‌تواند طراحی شما در معماری منظر را بی‌برنامه و شلخته جلوه دهد. علاوه بر این استفاده بیش از حد از یک المان می‌تواند طراحی شما را با حس خسته کننده، معمولی و یکنواخت بودن همراه کند.
شرقی
در سبک شرقی ظرافت حرف اول را می‌زند و به کار بردن هر عنصری با هدف ایجاد حس آرامش است هنگامی که قصد داشته باشیم از سبک شرقی در محوطه سازی خود استفاده کنیم باید عناصر زیر را به آن اضافه کرد. این عناصر شامل فواره، چشمه، حوضچه، پل، مجسمه، استفاده از گیاه بامبو و فانوس هستند.
مدرن
خطوط تمیز و استفاده از الگوهای جسورانه، به کار بردن اشکال هندسی، صافی و روانی طرح‌ها و استفاده از عناصر انتزاعی و مدرن از اجزای طراحی محوطه سازی معاصر و روش‌های متداول در این سبک طراحی است.
بیابانی
سبک بیابانی بیشتر مناسب مکان‌هایی که آب و هوای گرم و خشک دارند است. سبک محوطه سازی بیابانی، مناسب گیاهانی که نیاز به آبدهی زیادی دارند نیست، گیاهان این محوطه‌ها به دلیل داشتن سنگ و خاک‌های نسبتاً خشک دارای برگ‌های کمتری هستند و همچنین تحمل خشکی بیشتری را دارند.
مدیترانه‌ای
سبک محوطه سازی مدیترانه‌ای چیست و چگونه است؟ در پاسخ باید گفت که سبک مدیترانه‌ای به عنوان یکی دیگر از سبک‌های محوطه سازی، در حال تبدیل شدن به یکی از محبوب‌ترین سبک‌های محوطه سازی است در این سبک از المان‌هایی مانند ستون‌ها، پرچین‌ها، چشمه‌ها استفاده میشود.
گرمسیری
استفاده از گیاهانی با شاخ و برگ بزرگ و سرسبز و کاشت گیاهانی با گل‌های روشن از ویژگی‌های این سبک به شمار می‌آید.
