سنندج مرکز استان کردستان، یکی از استان‌های دیدنی غربی کشور است. این شهر دومین شهر بزرگ کردنشین ایران بعد از کرمانشاه است. قدمت این شهر به سال ۱۰۴۶ هجری قمری برمی‌گردد که در آن زمان سلسله‌ی صفویه بر ایران حکمرانی می‌کرد. اسم شهر سنندج سنه دژ بوده است که رفته‌رفته تغییر نموده و امروزه به شهر سنندج آن را می‌شناسیم. این شهر در رشته کوه های زاگرس، در کوه آبیدر واقع شده است. سنندج یکی از خواستگاه‌های قوم ماد و پارس بوده است. سنندج به شهر هزار تپه و همچنین شهر هزار مسجد معروف است. این شهر از بافت شهری سنتی دیدنی و با ارزشی برخوردار است.
وجه تسميه و پيشينه تاريخي
در گذشته به جاي شهر سنندج فعلي شهري به نام ‹‹سير›› وجود داشت كه اين كلمه در فارسي به معناي ‹‹سي سر›› است. مجاور«سي سر»، محلي به نام «صد خانيه» (صد خانه) بوده كه احتمالا به مرور زمان به ‹‹سنه›› تغيير يافته است. سنندج مدت چهار قرن تحت حكومت حكام موروثي خاندان اردلان بود كه نسبت خود را به ساسانيان مي رسانيدند. كريم خان زند در سال 1146 هـ . ق سنندج را ويران كرد و پس از يك دوره هرج و مرج، خسرو خان اردلان در سنندج مستقر شد.
آقا محمد خان قاجار به پاس خدمات وي سنقر را نيز ضميمه قلمرو حكومتي او كرد. از سال 1214 تا 1240 هـ . ق امان الله خان پسر خسرو خان در سنندج حكومت مي كرد كه در اين مدت اصلاحات زيادي براي آباداني و عمران شهر سنندج به عمل آمد. در حكومت رضا قلي خان اردلان بين اعضاي اين خاندان اختلافاتي به وجود آمد و پس از يك سلسله كشمكش ها، سرانجام امان الله خان برادر رضا قلي خان به حكومت رسيد و در حقيقت اين شخص آخرين والي موروثي سنندج بود كه از سال 1265 تا 1284 هـ . ق حكومت كرد.
مشخصات جغرافيايي
شهرستان سنندج يكي از شهرستان هاي استان كردستان و مركز اين استان است كه از نظر جغرافيايي در 47 درجه ي درازاي خاوري و 35 درجه و 19 دقيقه ي پهناي شمالي و ارتفاع 1500 متر از سطح دريا قرار دارد. شهرستان سنندج از شمال به شهرستان تكاب، از خاور به شهرستان هاي بيجار و قروه، از جنوب به شهرستان كامياران و از باختر به مريوان و سقز محدود مي باشد.
شهر سنندج مركز شهرستان در فاصله 657 كيلومتري جنوب باختري تهران و در مسير راه هاي اصلي مياندوآب ـ كرمانشاه و زنجان ـ كرمانشاه قرار گرفته است. آب و هواي اين شهرستان نسبتا سرد و نيمه خشك است. بر اساس سرشماري سال 1375 جمعيت شهرستان سنندج 359990 نفر و جمعيت شهر سنندج 277808 نفر شامل 59357 خانوار بوده است.
صنايع دستي
صنايع دستي شهرستان سنندج يكي‌از‌مهم‌ترين‌جاذبه‌هاي اين شهرستان را تشكيل مي‌دهد. فرش‌هاي سنندج داراي زيبايي و استحكام خاصي هستند. فرش‌هاي عشاير كرد كه بيش‌تر به وسيله پشم‌هاي قهوه اي و بلوطي رنگ و گاهي با پشم شتر بافته مي‌شوند؛ نيز داراي اهميت زيادي هستند.
سنندج مركز قالي‌بافي استان كردستان به شمار مي‌آيد و از قالي‌هاي قديمي اين شهرستان انواع بته جقه ها را مي توان نام برد مانند بته جقه چاركي، جقه دو گره اي، جقه توپي و نقش‌هاي ديگري بنام گل ميرزا علي، گل و بلبل و غيره. امروزه به علت نبودن رنگ‌هاي طبيعي بافت ان ها مشكل است نقشه هاي فعلي قالي بافي در سنندج سه ترنج، كلاه فرنگي و ماهي در هم را شامل مي شود.
صنايع و معادن
صنايع كارخانه‌اي نساجي، كفاشي، چرم سازي، توليد شير پاستوريزه، كاغذ سازي، توليدات شيميايي، توليدات برق و الكترونيك و فلزي، توليدات كاني غير فلزي، فرآورده هاي غذايي و داروسازي از جمله صنايع شهرستان سنندج هستند.در اين شهرستان معادن زيادي نيز وجود دارد كه به علت مرغوبيت جنبه صادرات دارند. معدن مرمريت، معدن آهك كوه روشه، معدن سنگ لاشه آجگره و معدن تراورتن كوييك مهم ترين اين معادن است. هم چنين گليم و گليمچه، نازك كاري چوبي، عسل، محصولات دامي، گردو، بادام، زرد آلو، سيب، تره بار، كتيرا، گياهان دارويي، قند و كان هاي معدني صادرات اين منطقه را تشکيل مي دهند
جاذبه های گردشگری
پارک جنگلی آبیدر
پارک جنگلی آبیدر معروف‌ترین مکان تفریحی و یکی از دیدنی های سنندج است. این مجموعه در منطقه‌ای کوهستانی قرارگرفته است و اشراف کاملی به شهر دیدنی سنندج دارد.
این پارک از آنجایی که آب زیادی از آن جریان می‌یابد به آبیدر معروف شده است. یکی از منحصر به فردترین سینماهای جهان در این مجموعه قرار دارد، سینمای روباز که گنجایش ۱۰ هزارنفری دارد و بزرگ‌ترین سینمای روباز جهان است. همچنین وجود رستوران‌ها و کافی‌شاپ‌ها باعث شده مسافران بتوانند اوقات خوشی در این مجموعه داشته باشند.
بازار قدیمی سنندج
قطعاً یکی از جاذبه‌های گردشگری هر شهری، بازار قدیمی آن شهر است که تاریخ شهر را در دل خود جای می‌دهد. بازار قدیمی سنندج هم از این قضیه مستثنا نیست و یکی از جاذبه‌های گردشگری سنندج به شمار می‌رود. بازار قدیمی سنندج هم‌اکنون نیز پررونق به کار خویش ادامه می‌دهد و می‌توانید از این بازار سوغات سفر خود را تهیه کنید.
حس نوستالژیکی که در این بازار القا می‌شود، انسان را به زمان‌های گذشته می‌برد و گویی دیگر در این دنیای شلوغ و پرتنش نیستیم. این بازار با الهام از میدان نقش‌جهان اصفهان ساخته شده است.
دریاچه سد قشلاق
قشلاق رودی است که در سنندج جریان دارد. سدی هم به همین نام وجود دارد که دریاچه‌ای پشت آن به وجود آورده است. اگر دنبال جایی برای صرف ناهار و وقت‌گذرانی همراه آب‌وهوا و منظره‌ی خوب می‌گردید، دریاچه سد قشلاق یکی از دیدنی های سنندج می‌تواند گزینه‌ی خوبی باشد.
در حومه‌ی این دریاچه می‌توانید از غذاهای محلی که در رستوران‌ها ارائه می‌شود لذت ببرید. همچنین می‌توانید در این سد قایق‌رانی کنید و در مناطق کم‌عمق آن به شنا کردن بپردازید. همچنین شما هم مثل مردم بومی می‌توانید با استفاده از قلاب و ماهیگیری، غذای خودتان را شکار کنید! خلاصه اینکه اگر گرما شمارا کلافه کرده است، پیشنهاد ما سد قشلاق است که آب‌وهوای بهتری نسبت به هوای شهر دارد.
عمارت آصف وزیری سنندج
یکی از دیدنی های سنندج که هر مسافری باید در سفر خود به این شهر از آن بازدید کند، عمارت آصف وزیری سنندج است. این خانه‌ی تاریخی که هم‌اکنون به موزه‌ی تاریخی تبدیل‌شده است، به خانه‌ی کرد معروف است. این خانه‌ی تاریخی به سبک معماری اسلامی ساخته شده است.
بزرگ‌ترین موزه‌ی مردم‌شناسی قومی ایران در این خانه قرار دارد که موزه‌ی مردم‌شناسی کرد نام دارد. در این خانه یکی از زیباترین حمام‌های تاریخی هم قرار دارد.
عمارت خسروآباد
عمارت خسروآباد یکی دیگر از خانه‌های تاریخی سنندج است که در زمان‌های گذشته، مقر حکومت والیان سنندج بوده است. جالب است بدانید عروسی دختر فتحعلی شاه در این عمارت برگزارشده است که نشان از زیبایی و اهمیت این بنا دارد. درون این عمارت کتیبه‌ای هم وجود دارد که نام فتحعلی شاه و امان الله خان در آن دیده می‌شود.
عمارت وکیل
عمارت وکیل یکی از خانه‌های تاریخی سنندج است که قدمت آن به دوره‌ی زندیه برمی‌گردد. البته در دوره‌های مختلف به سبب تخریب این عمارت، بازسازی و مرمت‌شده است. این عمارت از سه بخش وکیل الملک، وکیل السلطان و وکیل الممالک تشکیل شده است. همچنین حمام خصوصی در این بنا وجود دارد که دیدن آن می‌تواند جالب باشد.
جهت آشنایی بیشتر باسایر شهرهای استان کردستان می توانید به سامانه سراسری زمات مراجعه کنید
