مکان بروز ضایعه پوستی در طول زندگی هر شخص وجود دارد. برخی از این ضایعات ، پس از مدت کوتاهی از بین می‌روند اما گاهی مشکلات و ضایعات پوستی ، آن قدر پا برجا می‌مانند که فرد ناچار است بهپزشک معالج خود مراجعه کند.
یکی از مشکلات پوستی که ممکن است ماهها و سالها پابرجا مانده و موجب آزار و ناراحتی بیمار شود اگزما است. اگزما از شایعترین بیماریهای حساسیتی پوست محسوب می‌شود. به دلیل تماس زیاد با مواد شوینده و همچنین عدم توجه کافی به وضعیت پوست و نحوه صحیح تماس با مواد شیمیایی ، بیشتر خانم ها با این مشکل مواجه هستند. اگزما در آقایان ، عمدتابه دلیل تماس با مواد شیمیایی و صنعتی است.
علایم اگزما
اگزما یکی از انواع واکنشهای آلرژیک است که پوست را تحت تاثیر قرار می‌دهد و نوعی درماتیت می‌باشد. این عارضه در افرادی بروز می‌کند که دچار سایر انواع مشکلات آلرژیک نیز هستند یا سابقه خانوادگی حساسیت (آلرژی) دارند. اگزما به صورت سوزش ، قرمزی ، خارش ، جوشهای ریز آبدار بروز می‌کند. این ضایعات در محل تماس با مواد حساسیت‌زا مشاهده می‌شوند. و در موارد مزمن به سایر نقاط پوست نیز توسعه می‌یابند.
پوست دچار اگزما ، خشک ، دارای ترک و همراه با خارش بوده و ممکن است ترشح داشته و سطح آن مرطوب باشد، گاهی سطح پوست مبتلا ، دارای شوره یا پوسته نیز هست. خاراندن پوست با دست و ناخن آلوده باعث عفونی شدن موضع می‌شود.
اگزما با توجه به محل تماس پوست با مواد حساسیت‌زا در نقاط مختلفی از بدن بروز می کند. اگزما می‌تواند در سنین مختلف و حتی در دوران کودکی نیز بروز کند. این عارضه خارش‌دار پوستی ، به هیچ گونه واگیردار نبوده و به دیگران سرایت نمی‌کند. حتی در یک بیمار نیز
شدت آن ممکن است از یک روز تا چند روز دیگر و از یک محل تا محل دیگر متفاوتباشد.
عوامل بروز اگزما
موادی که به طور شایع موجب بروز یا شدت یافتن اگزما می‌شوند عبارتند از:
لوازم آرایشی و بهداشتی و دارویی
لوازم آرایشی ، بهداشتی معطر
عطر ، ادوکلن و…
لوازم آرایشی _ بهداشتی محرک (رنگ مو) ….
صابونهای معطر
لوازم آرایشی و بهداشتی غیر استاندارد.
مواد شوینده پاک کننده مانند پودرها ومایعات که برای شستشوی ظروف و لباس مورد استفاده می‌شوند. این مواد علاوه بر ایجاد حساسیت پوستی ، زمینه بروز سرطانهای پوستی را نیز می‌توانند فراهم کنند.
مواد شیمیایی و سنتتیک
لاستیکها:
مواد موجود در لاستیکها ، موجب بروز التهاب و اگزما در پوست می‌شوند. از تماس پوست با این مواد باید دوری کرد در صورت امکان ، در زیر دستکش ظرفشویی ، دستکش نخی ضد حساسیت باید پوشید.
دستکشهایی که از جنس لاتکس ساخته شده‌اند می‌توانند عامل بروز حساسیت پوستیباشد. حساسیت به این نوع دستکش ، بویژه در میان کارکنان بهداشتی- درمانی وبیمارستانها دیده می‌شود.
مواد سوختی:
تماس مستمر پوست بدن با موادی چون نفت و بنزین ، زمینه بروز اگزما را فراهم می‌سازد.
گاز فرمالدئید:
این گاز از چسب و لوازرمی چون مبلمان چوبیآزاد و متصاعد می‌شود. و می‌تواند به بروز ضایعات اگزمایی منجر شود. این گاز باعث تحریک چشم ، بینی و گلو (ریزش اشک ، آبریزش از بینی ، عطسه ، سرفهو غیره) شده و همچنین سردرد و حالت تهوع نیز ایجاد می‌کند.
فلزات
امروزه استفاده از وسایل فلزی روکش شده بانیکل و کروم ، بسیار رواج دارد. لوازمی مانند سنجاق قفلی ، زیپهای فلزی ، دکمه‌های فلزی ، قلاب کمربند و … همگی با فلز حساسیت‌زای نیکل روکش شده استیکی از مهمترین عوامل بروز اگزما و تشدید آن ، به ویژه در خانم ها محسوب می‌شوند.
زیورآلاتی که به تازگی با عنوان نقره آلمانی ، سیلور و تیتانیوم به فروش می‌رسند، دارای مقادیر قابل توجهی فلز نیکل بوده و موجب بروز اگزما می‌شود. و در صورتی که مزمن شود، ممکن است به سایر نقاط پوست نیز سرایت کند. توجه به محل بروز حساسیت و وسیله‌ای که به طور مستقیم با آن ناحیه در تماس بوده برای تشخیص این نوع حساسیت بسیار موثراست. و گاهی فلزاتی مانند طلا و نقره نیز می‌توانند عامل بروز اگزما باشند.
مواد موجود در محیط
گرد و غبار منزل (که بعضا حاوی مواد دفعی جانور بسیار کوچکی با نام مایت Mite می‌باشد) در صورت تماس با پوست و به ویژه پوست دست ، موجب بروز اگزما و یا بدتر شدن آن می‌شود. سیمان و سایر مواد مشابهی که در ساختمان سازی به کار می‌روند و برخی از گیاهان نیز از جمله این مواردند.
مواد غذایی
تماس پوست بدن با موادی چون عصاره گوجه فرنگی می‌تواند به بروز اگزما و یا بدتر شدن آن منجر شود برخی از مواد خوراکی نظیر آجیل و مغزها (مغز فندق ، بادام زمینی و غیره) می‌توانند به بدتر شدن اگزما کمک کنند.
سایر عوامل
در نهایت یکی از عوامل مستعد کننده بروز اگزما ، شستشوی مکرر دست با موادی چون صابون است. این مواد با از بین بردن چربی طبیعی و لایه محافظ پوست ، موجب حساس شدن پوست بدن نسبت به مواد خارجیو مستعد کننده بروز اگزما می‌گردند. عدم استفاده از دستکش هنگام استفاده از این مواد ، علل شیوع اگزما در میان خانم ها است.
درمان
درمان اگزما یا درماتیت تماسی به طور خلاصه عبارتند از:
امتناع و دوری جستن از محرکها و آلرژن (مواد حساسیت‌زا) شناخته شده
استفاده از وسایل محافظت کننده مانند دستکش
استفاده از نرم کننده‌ها مانند اوسرین
استفاده از استروئیدهای موضعی مانند پماد بتامتازون یا هیدروکورتیزون یا تریامسینولون
منبع: newmatlab.persianblog.ir
