رگ (عصب) سیاتیک چیست؟
عصب سیاتیک پا یکی از بزرگترین و طولانی ترین عصب ها دربدن وضخامت آن به اندازه یکی ازانگشتان شما است و در ناحیه پایین ستون مهره ها قراردارد. این رگ ازناحیه تحتانی مفصل کمرشروع میشود و به طرف لگن و باسن کشیده شده است وسپس درناحیه ساق پا یعنی ناحیه ای که به دوقسمت در زانو تقسیم شده است قراردارد. هرساق پا دارای یک رگ سیاتیک است.
در صورت آسیب به عصب سیاتیک از لگن تا بالای ساق هر کدام از علائم زیر می توانند ایجاد شوند
اختلال در کارکرد عصب پرونئال عمقی و بدنبال آن عدم توانایی در بالا آوردن مچ و انگشتان پا بر اثر فلج شدن عضلات اکستانسور مچ پا و انگشتان پا
اختلال در کارکرد عصب پرونئال سطحی و بدنبال آن کاهش یا از بین رفتن حی پشت پا و انگشتان پا
اختلال در کارکرد عصب تیبیال و بدنبال آن عدم توانایی در پایین آوردن مچ پا و خم کردن انگشتان پا و کاهش حس یا از بین رفتن حس کف پا و زیر انگشتان پا
علائم و نشانه ها
درد سیاتیک یا به اصطلاح کلاسیک از نواحی پایین ،پشت و نیشیمنگاه شروع می شود و بر روی ساق پا،زانو، لگن و ران تاثیر می گذارد و سپس به طرف پایین و پشت ران حرکت می کند و در پشت زانو وبعضی مواقع در پشت ساق پا و مچ آن هم درد احساس می شود .
درد در نواحی ساق پا شدیدتر از قسمت کمر یا نشیمنگاه می باشد.این دردها از دردهای ملایم شروع می شود وکم کم به دردهای مزمن تر و سخت تر تبدیل میشود.ممکن است شما در پا و ساق پای خود احساس کرختی وسوزش (حالت سوزن سوزن شدن ) کنید که این موضوع نگران کننده نیست اما اگر در این نواحی احسا س ضعف و یا افت کردید باید مورد توجه قرار گیرد
عمده ترین علت درد و داغ شدن کف پا و کمر شما نشستن می باشد و این به خاطر فشاری است که وزن بدن شما به دیسک وارد میکند وفعالیت هایی مانند خم شدن ،تابیدن ، درد در ناحیه پایین کمر شما را شدیدتر می کند درحالیکه دراز کشیدن باعث تسکین درد شما می شود.دویدن وراه رفتن برای شما بهتراز نشستن یا ایستادن های طولانی مدت است.اگر احساس ضعف شدید در ساق پا داشتید و یا مثانه شما از کار افتاد وعملکرد روده های شما افزایش پیدا کرد با ید فورا به پزشک مراجعه کنید این نشانه ها نشان دهنده سندروم کودا ایکواینا است.
از علائم سیاتیک دردناحیه تحتانی کمر وساق پا است که معمولا این درددرساق پا بیشتر از درد پایین کمر است. در کثریت قریب به اتفاق علت درد در پایین کمر ناشی از علل مکانیکی است. در بسیاری از موارد درد پایین ستون فقرات با اسپوندیلوز (آرتروز ستون فقرات) در ارتباط است؛ اسپوندیلوز اصطلاحی است که به انحطاط کلی ستون فقرات اشاره دارد. انحطاط ستون فقرات به معنی سائیدگی و استهلاک است که در مفاصل، دیسکها و استخوان‌های ستون فقرات افراد مسن رخ میدهد.
دربعضی از مواردنشانه ها و علائم عصب سیاتیک باهمدیگر رخ میدهد.
1- درد در پایین کمر را در صورتیکه کسی تجربه کرده باشدبه شدت دردساق پا نمیباشد.
2- دردها دریک ناحیه ازساق پا وباسن رخ میدهد وبه ندرت درهردوناحیه راست وچپ اتفاق می افتد.
3- دردسیاتیک ازناحیه تحتانی کمر وباسن بوجودمی آید وبه سمت پایین وپشت ران وسپس درناحیه پایین ساق پا وکف پامنتقل میشود.
4- زمانیکه بیمارخوابیده یا راه میروددردسیاتیک بهترمیشودوهنگام ایستادن و نشستن این درد شدیدتر میشود
5- دردسیاتیک کمر و پا دربیشتر مواقع شدید است
6- دردهایی که باوجود سیاتیک حس میشود معمولا سوزن سوزن شدن ، کرختی ،ضعف واحساس گزگزکردن درساق پا است.
7- احساس ضعف وبی حسی زمانیکه ساق پا وپایتان را حرکت میدهید
8- بروزدردهای شدید دریک ساق پا که ایستادن وراه رفتن فرد را بامشکل مواجه میکند.
براساس ناحیه ای که عصب سیاتیک برروی اندام ها تاثیرمیگذارد درد ها ممکن است درکف پا ونواحی دیگر پا هم اتفاق بیفتد.
علت
درد رگ سیاتیک بر اثر شرایطی ایجاد میشود که بروی ستون مهره ها وعصب هایی که از مفصل کمر عبور کرده است، تاثیر میگذارد. از طرف دیگر این آسیب دیدگی ها بر اثر افتادن روی زمین یا تومورهای عصب سیاتیک یا ستون مهره ها ایجاد می شود. در کل علت سیاتیک تحریک وفشرده شدن عصب سیاتیک می باشد.
تفاوت دیسک کمر وسیاتیک
اگر برای شما بیرون زدگی یا پارگی دیسک وازبین رفتن دیسک تشخیص داده شده باشدتشخیص این بیماری بستگی تشخیص پزشک دارد که آیابه درستی تشخیص داده شده است.
بیرون زدگی دیسک زمانی رخ میدهد که مرکز ژله ای دیسک ازداخل آن بیرون بزند و به سمت کانال ستون مهره ها برود وباعث فشار به عصب بشود. اگر شما دچاربرآمدگی دیسک شدید به این معنی است که هنوزناحیه ژله ای دیسک به صورت کامل ازدیسک بیرون نزده است.یکی از نشانه های رایج بیرون زدگی دیسک کمر، سیاتیک است دردهای شدیدی که ازباسن شروع میشودو به طرف ساق پا منتشرمیشود و منجر به درد پا میشوند. شما همچنین ممکن است که درساق پای خوداحساس ضعف کنیدویااحساس سوزن سوزن شدن درساق پاوحتی عدم کنترل روده راداشته باشید که هنگام بروزچنین علائمی حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
سیاتیک ، در بیشتر موارد با درمان های خاص میتواند بهبود یابد. اگرچه بیرون زدگی دیسک شرایطی است که میتواند بر روی هر قسمت اززندگیتان تاثیربگذارد. بیرون زدگی دیسک اگر درمان نشود میتواند شدیدتر شود و باعث ناتوانی فرد شود.
باکمک یک تشخیص درست ما میتوانیم یک پیشگیری موثر ودرمان مطمئن داشته باشیم. درمان های کایروپراکتیک (تمرینات درمانی) در هردو مورد بسیار موثر است. اگرچه درمواردی که بیرون زدگی دیسک بسیار شدید باشد باید با مشورت جراحان اعصاب این مورد درمان شود. اگر بیماران تفاوت بین سیاتیک ودیسک کمر رامتوجه شوند اغلب نگرانیها واسترس های آنها کاهش میابد. اگرشما یا هرکس دیگر دچار دردهای ناحیه کمر و ساق پا شدید در ابتدا باید به پزشک مراجعه کنید و علت درد کمر و پا را متوجه شوید با کمک یک تشخیص درست یک دوره درمانی آغاز میشود.
پیشگیری
رفتارهای ذهنی مثبت ، فعالیت های منظم و بازگشت به کار از عوامل مهم احیای بیمار می باشد. انجام دادن کار و شغل در روزهای اول پیشنهاد نمی شود و برای مدت محدودی با محدود شدن فعالیت ها و یا انجام کارهای سبک می توانید دوران احیا را به خوبی پشت سر بگذارید.
پیشگیری از سیاتیک کمر و پا یکی از مواردی است که از بازگشت مجدد بیماری جلوگیری می کند
بلند کردن وزن های مناسب، جلوگیری از نشستن های طولانی مدت، رعایت شکل صحیح بدن هنگام نشستن،ایستادن، تمرینات منظم خوابیدن با کشش صحیح بدن وتقویت عضلات، انجام کارهایی که مناسب باوضعیت بیمار است،
تغذیه مناسب و وزن مناسب و جلوگیری از اضافه وزن،کنترل استرس ها وفشارعصبی و انجام تکنیک هایی برای آرامش ، جلوگیری از مصرف دخانیات در پیشگیری از درد سیاتیک بسیار موثر می باشد.
منبع: discsurgery
