فرانسوی‌ها یک ضرب‌المثل جالب به کرفس نسبت داده‌اند که می‌گوید، اگر مردم خاصیت کرفس را می‌دانستند تمام مزارع را به کاشتن آن اختصاص می دادند.
کرفس گیاهی است علفی، به ارتفاع ۲۰ تا ۶۰ سانتی متر که ساقه‌ای منشعب دارد. برگ‌های آن شفابخش و ضخیم و گل‌های آن کوچک و به رنگ سفید یا سفید مایل به سبز است. قسمت مورد استفاده این سبزی قسمت‌های مختلف آن بویژه ریشه و برگ آن است. در بسیاری از مناطق ایران از جمله در سیستان، خوی و بندر عباس می‌روید.
شما می توانید جدا از خورش کرفس برای بهره بردن از خواص گوناگون این سبزینه خوراکی، در ترکیب خوراکی های مختلف و سالادهای فصل از آن استفاده کنید.
طبع کرفس گرم و خشک است.
خواص درمانی کرفس
کرفس سرشار از املاح و ویتامین
در گذشته پارسیان به کرفس،کرفش و کرسب نیز می‌گفته‌اند و اعراب آن را معرب کرده و کرفس نامیده‌اند. کرفس دارای انواع و اقسام گوناگونی است، اما در بین آنها دو نوع در تغذیه و بقیه در مداوا به کار می‌روند. در کرفس ویتامین‌های آ - ب - وث و املاح سدیم پتاسیم و فسفر نهفته است. عطر مطبوع، طعم گوارا و خواص انکارناپذیر کرفس، آن را از بین سبزی‌های دیگر ممتاز کرده است. مهم‌ترین نوع دارویی کرفس، کرفس آبی یا کرفس مرداب است که به طور خودرو در کنار مرداب‌ها می‌روید. نوع دیگر آن کرفس عطری است که به علت داشتن عطر زیاد به کرفس مشک معروف است.
برگ کرفس حاوی مقدار قابل توجهی ویتامین A (بتاکاروتن) است در حالی که ساقه ی آن منبع ویتامین های B6 ,B2 ،B1، ویتامین C و همچنین پتاسیم، اسید فولیک، کلسیم، منیزیم، آهن، فسفر،سدیم و چند نوع از اسیدهای امینه ضروری است.
هورمون های گیاهی موجود در کرفس به همراه روغن های ضروری آن نه تنها طعم معطری به کرفس می دهند، بلکه در کنار بقیه املاح و ویتامین ها کرفس را به معجونی تبدیل می نمایند که در حقیقت می تواند داروی هر دردی باشد.
کرفس ؛ سرشار از ویتامین ث
کرفس منبعی فوق العاده از ویتامین ث است. این ویتامین به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند. مصرف سبزیجات و میوه های غنی از ویتامین ث می تواند علایم سرماخوردگی را کاهش دهد یا از شدت این بیماری بکاهد. بیش از ۲۰ نتیجه تحقیقاتی معتبر نشان می دهد که ویتامین ث بهترین ویتامین برای جنگ با سرماخوردگی است و همینطور با تخریب ناشی از رادیکال های آزاد مقابله می کند.
فواید کرفس برای پوست و مو
از آن جایی که کرفس سرشار از انواع ویتامین ها از جمله ویتامین آ، ب و ث می باشد و در آن املاح نیز به مقدار زیاد نهفته است می تواند مکمل خوبی برای زیبایی پوست و مو نیز باشد.
شما با نوشیدن یک لیوان آب کرفس فقط دو یا سه روز در هفته علاوه بر سلامتی اندام های مهم درونی خود به شادابی و جوان نگه داشتن پوست و موی تان نیز کمک کرده اید و اثرات مفید آن را در همان روزهای اول خواهید دید.
ویتامین C و انواع ویتامین های B موجود در آب کرفس برای از بین بردن جوش ها و لکه ها و کلسیم موجود در آن سبب رشد و ترمیم مو و ناخن هاخواهد شد و علاوه بر آن آب کرفس میل تان را به خوراکی های شیرین و انواع شیرینی ها که عامل مهمی در جوش زدن و ایجاد لکه ها خواهند بود کم کرده و شما را در داشتن پوستی بدون جوش و سالم و زیبا یاری خواهد کرد.
فواید کرفس در فشار خون بالا
تحقیقات نشان می دهد مصرف روزانه ی آب کرفس به مدت یک هفته، تاثیر فوق العاده ای روی پایین آوردن فشارخون خواهد داشت. آب کرفس مُدر است؛ پتاسیم و سدیم موجود در آب کرفس تنظیم کننده های قوی مایعات بدن هستند و به تولید ادرار کمک می کنند و بدن را از وجود مایعات اضافی خلاص می کنند.
ماده شیمیایی Phthalides موجود در کرفس سبب آرامش بافت ها و ماهیچه های بدن و عروق می گردد و نرمی و انعطاف مخصوصی به آن ها می دهد. به همین جهت خون به آسانی در عروق گردش کرده و به تمام بافت ها می رسد. در ضمن این ماده شیمیایی سبب کاهش ترشح هورموناسترس در بدن نیز می شود.
جالب این که در موقع مصرف مداوم آب کرفس فشار خون در حد طبیعی باقی می ماند و بیشتر از آن کاهش نمی یابد که خود یکی از شگفتی های طبیعت این سبزی است.
فواید کرفس در پیشگیری از سرطان
طبق یافته های محققان در دانشگاه نیوجرسی، کرفس دارای ترکیباتی است که از پخش سلول های سرطانی پیشگیری می کند و دارای ترکیبی به نام استیلنیک(acetylenic) است که رشد سلول های تومور را متوقف می کند.
از طرفی به گزارش نچرال نیوز، لوتئولین(Luteolin) که به مقدار اندکی در نعناع و جعفری وجود دارد به میزان قابل ملاحظه ای در کرفس وجود دارد که با دارا بودن آنتی اکسیدان قوی می تواند صدمات ناشی از تخریب سلولی را جبران کند.
آب کرفس حاوی هشت گروه از مواد ضد سرطان است.
فواید کرفس در آسم و آرتروز
آب این گیاه در موارد التهاب مفاصل و انقباض عضلانی ماهیچه استفاده می شود و همچنین سختی التهابات در بیماری هایی مانند را کاهش می دهد. از طرفی دانشمندان اعلام کرده اند که کرفس با تأثیر فوق العاده خود می تواند بر مغز که هسته دستگاه عصبی است، تأثیر گذاشته وسیستم ایمنی بدن را تقویت کند؛ بدین ترتیب تورم و درد در نواحی مختلف بدن که حاکی از عملکرد ناموفق سیستم دفاعی است کاهش می یابد و بیماری هایی مانند نقرس و تورم های مفصلی نیز خفیف تر می شود.
Polyacetylene موجود در کرفس و آب کرفس پر قدرت ترین ماده شیمیایی ضد التهاب بدن است و می تواند عوارض و دردهای مفاصل به خاطر روماتیسم یا آرتروز، آسم، نقرس و ناهنجاری های ریوی را کاهش دهد.
در یک بررسی جالبی بر روی آب کرفس معلوم شده که ماده شیمیایی Luteolin می تواند شروع و عملکرد عوارض التهاب را که در مغز سرانجام می گیرد کنترل و خنثی کند و در نهایت بدن را در برابر بروز التهاب محافظت کند.
آب کرفس و کلسترول
تحقیقات نشان داده اند که وجود ترکیب شیمیایی در کرفس، به نام بوتیل فتالید(Butylphthalide) باعث کاهش سطح کلسترول بد خون(LDL) می شود.
فواید کرفس در سلامت روان و درمان بی خوابی
کرفس به دلیل مواد معدنی منیزیم و پتاسیم برای آرامش اعصاب و بیماری های روحی مفید است.
به همین جهت خوردن کرفس به افرادی که دچار عوارض کم خوابی و بی خوابی هستند توصیه می شود.
فواید کرفس در کاهش وزن
با مصرف روزانه آب کرفس، ولع خوردن شیرینی جات، از بین می رود. به عبارت دیگر طبیعت این سبزی به علت تمام نعمت های موجود در آن بر روی هورمون اشتها و گرایش به مواد قندی اثر گذاشته و در نهایت از زیاد شدن وزن بدن جلوگیری می کند.
فواید کرفس برای کلیه و مجاری ادراری
دانشمندان بر این عقیده‌اند که کرفس بهترین ماده غذایی است برای عفونت مجاری ادرار و اسید اوریک بالا از طریق تمیز‌کردن کلیه و مجاری ادرار محسوب می‌شود در واقع ترپین، ماده معطر کرفس است که مانع ماندن سنگ کلیه در مجاری ادرار یا آلودگی میکروبی و درد می‌شود. بعلاوه کرفس عروق را باز می‌کند و برای تقویت قلب و ریه مفید است. کمپرس جوشانده کرفس برای دست و پای سرما زده و نیز برای درمان سایر زخم‌ها مفید است. جالب آن که بذر کرفس در باز کردن گرفتگی‌های معده قوی‌تر از سایر قسمت‌های آن است. این بذر اشتها آور بوده و به هضم غذا کمک می‌کند.
مصرف آن به شدت به افراد درگیر با سنگ کلیه و سنگ های مجاری ادراری توصیه می شود.
آب کرفس از بین برنده ی قوی سموم بدن و به دنبال آن شکستن و حذف سنگ ها در بدن می شود.
برای خردکردن سنگهایی که در کلیه و مثانه میباشد آب کرفس را همراه با مرزه روزی ۳ استکان میل کنید با احتیاط.
فواید کرفس برای دستگاه گوارش
برای این که به روده های خسته و پیر کمک شود، توصیه می شود که هر روز یک لیوان عصاره کرفس مصرف شود. از این طریق روده به روش طبیعی تخلیه می شود. دقت داشته باشید که در آبگیری حتما برگ ها را همیشه مصرف نمایید.
آب کرفس به علت داشتن املاح و ویتامین ها و همچنین فیبر با کیفیت بالا از بروز یبوست جلوگیری می کند و حرکت روده ها را تنظیم می کند، در این صورت مصرف مقداری کرفس به همراه وعده های غذایی می تواند موجب بالا رفتن قدرت هضم و جذب غذا شده و مقدار زیادتری از مواد غذایی موجود در رژیم غذایی را از طریق جدار روده وارد سیستم خون و لنف کرده تا در سوخت و ساز پیچیده آن ها در سلول ها موثر باشد.
کرفس و تقویت لثه‌ها
انواع کرفس به علت داشتن ویتامین «ث» لثه‌ها را محکم می‌کند و از خونریزی و رقت خون جلوگیری می‌کند. اشتها را زیاد می‌کند و برای مبتلایان به بیماری‌های رماتیسم، نقرس، درد مفاصل و تصلب شرایین، غذای مفیدی محسوب می‌شود و این دسته از بیماران هم می‌توانند آن را در غذای خود داخل کرده و هم می‌توانند آب آن را گرفته یک فنجان در روز میل کنند. کرفس تب بر، باد شکن و ضد نفخ است و کلیه‌ها و مثانه را زهکشی کرده و دشمن سنگ کلیه است.
کرفس ؛ از بین برنده بوی بد دهان
تجربه نشان داده است که یک وعده غذا ی کرفس دار بوی بد دهان را از بین می برد. احتمالاً موادی که در معده تولید می شوند با مواد معطر کرفس ترکیب شده و از بوی بد دهان جلوگیری می کند. کسانی که از بوی بد دهان رنج می برند باید هرروز مقداری کرفس میل کنند، در صورتی که نتیجه ای نداد بایستی به پزشک مراجعه کرد . از قدیم گفته اند که کرفس باعث شادی و شادابی می شود.
کرفس ؛ داروی ضدپیری
این سبزی برای کسانی که در میانسالی به سر می‌برند نقش یک سد پیری را دارد. فشار خون را کاهش داده و تنظیم می‌کند و دردهای مفصلی و رماتیسم به واسطه گوگرد موجود در آن از بین می‌روند.
کرفس ، مقابله کننده با اثرات بد سیگار
اگر سابقه ژنتیک یا مصرف سیگار و هر عامل تهدید کننده دیگری شما را برای سرنوشت قلب و رگ‌هایتان نگران کرده، این نگرانی را با یک لیوان آب کرفس و هویج در روز از بین ببرید.
فواید کرفس برای تقویت حافظه و افزایش قدرت یادگیری
فسفر یکی دیگر از موادی است که به وفور در کرفس وجود دارد. مصرف آن برای تقویت حافظه مفید است و در کودکان قدرت یادگیری را بالا می‌برد.
مصرف کرفس در بارداری و شیردهی
استفاده از کرفس چه در دوران لقاح و چه در بارداری ممنوع است. زیرا موجب سقط جنین شود. همچنین ممکن است منجر به صرعی شده کودک شود .
مصرف کرفس در دوران شیردهی مانعی نداشته و موجب افزایش شیر مادر می گردد.
سایر فواید کرفس
کرفس تصفیه کننده خون است.
مصرف آب کرفس برای کسانی که به بیماری دیابت مبتلا هستند، بسیار مفید است
کسانی که مبتلا به نقرس هستند کرفس را در برنامه غذایی خود قرار دهند
کرفس برای تنگی نفس مفید است.
خوردن کرفس باعث جلوگیری از جذام و پیسی می‌شود.
برای بازشدن صدا از کرفس استفاده کنید چه به صورت پخته، چه به صورت خام و سالاد.
کسانی که آسم دارند از کرفس چه خام و پخته مخصوصاً آب آن مخلوط با آبلیمو میل کنند.
برای درمان بادهای مخالف (منظور بادهایی که در بدن وجود دارد) تخم کرفس را کوبیده با شکر مخلوط نموده به طور نامنظم یک قاشق میل شود. چند روز میل شود، سپس فاصله مجدداً شروع شود.
برای درمان دردهای رماتیسمی کرفس را بکوبید با آرد برنج مخلوط کنید در محل به صورت ضماد بگذارید.
کرفس اشتهاآور است مخصوصاً برگ‌های آن.
برای بیماری‌های ریوی و گرفتگی صدا برگ کرفس را به مقدار ۱۵ گرم در ۵۰۰ سیسی آب جوشانده صاف نموده همراه شیر مخلوط کرده میل شود.
کسانی که تصلب شرایین دارند از روش مختلف کرفس (خام، پخته، آبپز…) استفاده کنند.
جهت درد پستان کرفس را کوبیده به صورت ضماد بگذارید.
برای درمان لاغری برگ‌های تازه کرفس را با سالاد مخلوط کرده میل کنید.
اگر دچار سرماخوردگی سختی شدید کرفس + پیاز خام + کمی آبلیمو بعنوان سالاد استفاده کنید.
این شاه‌سبزی خوشبو، یک ملین قوی و برعکس بسیاری از سبزی‌ها ضد نفخ است. به ندرت دیده شده روده و معده کسی از دیدن کرفس تعجب کند و اعصابش بهم بریزد.
فواید و مضرات تخم کرفس
تخم کرفس بازکننده گرفتگیها و انسداد است.
تخم کرفس برای ریه مضر است.
کرفس محرک نیروی جنسی میباشد مخصوصاً تخم آن.
دم کرده تخم کرفس ضدعفونی کننده مجاری ادرار است. ۱۰ گرم در ۳۰۰ سیسی آب جوش دم کرده روزی ۳ فنجان میل شود.
برای تقویت معده ۵ گرم تخم کرفس را در ۱۵۰ سیسی آب جوش دم کرده، یک فنجان بعد از غذا میل شود.
نکات مهم در خرید و نگهداری کرفس
هنگام خرید کرفس ها آنهایی را انتخاب کنید که سفت و تردد به نظر می رسند و برگ هایشان به راحتی شکسته می شود.
ساقه کرفس باید یکدست و فشرده باشد.
به رنگ ساقه ها هم دقت کنید. کرفس تازه رنگش سبز کمرنگ است و آنهایی که سبز تیره یا لکه های قهوه ای دارند از مرز تازگی گذشته اند.
برای اینکه از خریدتان مطمئن تر شوید لا به لای ساقه ها را به آرامی باز کنید تا اثری از لکه های سیاه و قهوه ای به چشم تان نخورد.
برای نگهداری از کرفس ها به یک ظرف دربسته نیاز دارید تا ساقه ها را داخل آن قرار دهید یا اینکه می توانید یک کیسه پلاستیکی دورشان بپیچید و در یخچال بگذارید. یک راه دیگر هم هست. کرفس ها را در یک پارچه نمدار قرار دهید تا تازگی شان حفظ شود.
یادتان باشد که برای استفاده از حداکثر مواد مغذی کرفس بهتر است آنها را ظرف یکی دو روز بعد از خرید مصرف کنید.
اگر ساقه ها را خرد کرده و شسته اید باید بگذارید آب آنها کاملا خشک شود و بعد در یخچال بگذارید، در غیر این صورت خیلی زود با ساقه های فاسد و کم خاصیت رو به رو می شوید.
کرفس ها در فریزر هم قابل نگهداری هستند تا در سایر فصول سال هم بتوانید خورش کرفس نوش جان کنید.
مضرات کرفس :
کرفس با توجه به خواص و فواید زیادی که دارد اگر بی رویه مصرف شود زمینه ساز بروز بسیاری از بیماری های خطرناک در بدن می شود.
استفاده از رژیم های غلط، عوارضی همچون گود رفتن زیر چشم ها، لاغر شدن صورت، بالا رفتن چربی خون، عصبی شدن، زود رنج شدن، کم شدن آب زیر پوست را رخ می دهند.
استفاده روزانه از آب کرفس به هیچ عنوان به افراد توصیه نمی شود چرا که کرفس از سبزی هایی است که ( اگزالات) فراوانی دارد و تجمع اگزالات در بدن، به خصوص در افرادی که کلیه و مثانه سنگ ساز دارند، می تواند باعث به وجود آمدن یا بزرگ تر شدن سنگ های اگزالاته شود.
دریافت بیش از اندازه اگزالات عاملی مهم در از بین رفتن عناصر ۲ ظرفیتی مانند کلسیم، روی، فسفر، منیزیم و منگنز است که برای بدن بسیار ضروری هستند و کمبود آنها نیز بسیار خطرناک است.
کسانی که مبتلا به صرع هستند نباید کرفس مصرف کنند.
کسانی که دچار اسهال هستند باید از خوردن کرفس خودداری کنند
مصرف کرفس و تخم کرفس برای زنان باردار نیز توصیه نشده است و موجب سقط جنین شود. همچنین ممکن است منجر به صرعی شده کودک شود .
افراد حساس به نور از خوردن بیش از اندازه دانه کرفس خودداری کنند.
تخم کرفس برای ریه مضر است.
منبع: 7ganj.ir
