تعریف آنفلوانزای خوکی
خوک ها نیز مانند انسان ها به آنفلوانزا مبتلا می شوند، اما ویروس آنفلوانزای خوکی مشابه ویروس آنفلوانزای انسانی نیست و در حالت عادی این ویروس باعث ابتلا انسان ها به این بیماری نمی شود، فقط در گذشته موارد بسیار کمی از ابتلا به این بیماری در افرادی که در تماس نزدیک با این حیوانات بوده اند گزارش شده است. اما جدیدا یک نوع جدید از این ویروس در اثر جهش ژنتیکی ایجاد شده است که انسان ها را مبتلا می کند و در عین حال به راحتی از انسانی به انسان دیگر سرایت می کند و به این ترتیب افرادی که هیچ گونه تماسی با این حیوانات ندارند نیز در معرض ابتلا قرار می گیرند.
علائم ابتلا به آنفلوانزای خوکی
علائم آنفلوانزای خوکی بسیار شبیه به آنفلوانزای معمولی است و شامل تب، سرفه، گلودرد، بدن درد، سردرد، لرز و خستگی است و در بعضی افراد تهوع و استفراغ هم گزارش شده است. این بیماری ممکن است با علائم دیگری نیز همراه باشد. پزشکان فقط از روی علائم بالینی قادر به تشخیص قطعی آنفلوانزای خوکی نیستند و تشخیص قطعی آن فقط با انجام تست آزمایشگاهی ممکن است.
آنفلوانزای خوکی چگونه از فردی به فرد دیگر سرایت می کند؟
ویروس آنفلوانزای خوکی دقیقا مشابه آنفلوانزای معمولی سرایت می کند. شما ممکن است از طریق تماس با فرد آلوده و یا لمس کردن سطوح و اشیایی که قبلا توسط این افراد لمس شده اند و سپس دست زدن به چشم و دهان و بینی خود به این بیماری مبتلا شوید. در یک فرد آلوده، انتشار این ویروس به محیط از یک روز قبل از شروع علائم بیماری آغاز می شود و تا یک هفته پس از ابتلا ادامه می یابد.
درمان آنفلوانزای خوکی
ویروس آنفولانزای خوكی به ندرت در خوكها كشنده می باشد.بنابراین درمان در آنها به صورت درمان علامتی – حمایتی می باشد.استفاده از آنتی بیوتیك ها هر چند تاثیری علیه این ویروس ندارد ولی به پیش گیری از پنومونی باكتریایی و سایر عفونت های ثانویه کمک می كند.
داروهای آنتی وایرال در انسان مبتلا به تخفیف بیماری و بهبود سریع تر آن كمك می كند.درمان بهتر است طی دو روز از شروع علایم انجام شود.در كنار داروهای ضد ویروس،درمان علامتی- حمایتی در منزل و یا در بیمارستان شامل جایگزین كردن مایعات از دست رفته و كنترل تب، انجام می شود.
مركز كنترل و پیش گیری بیماریها در آمریكا، داروی Oseltamivir(Tamiflu) و Zanamivir(Relenza) را برای درمان و یا پیش گیری علیه این ویروس توصیه می كند.البته گروه كثیری از افرادی كه از این بیماری بهبودی كامل یافته اند نیازی به داروهای ضد ویروس نداشته اند.
ویروس آنفولانزای خوكی 2009 ،مقاوم به آمانتادین و یا ریمانتادین گزارش داده شده است.
به طور کلی میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری كمتر از یك درصد بوده و در افرادی كه بیماری زمینه ای مانند ناراحتی قلبی،كلیوی و مزمن ریوی داشته اند،مرگ و میر شایع تر است.همان طور که قبلا نیز ذکر شد درمان های حمایتی مانند کنترل آب و الکترولیت ها کمک به بهبود بیماری می کند.
میزان خطر انفولانزای خوکی
شدت و میزان خطر این بیماری در افراد مختلف متفاوت است. به طوری که در برخی افراد منجر به مرگ شده، در حالی که در افرادی دیگر بدون دریافت داروی ضدویروس، بیماری خود به خود بهبود یافته است.
ب ) آنچه عموم مردم باید در مورد بیماری آنفولانزای خوکی انجام دهند
1. برای پیشگیری از ابتلا به آنفولانزای خوکی باید دستان خود را به طور مرتب با آب و صابون بشویید، مخصوصا زمانی که عطسه یا سرفه می کنید و یا وقتی که از بیرون به خانه باز می گردید.
2. از تماس نزدیک با خوک ها و یا انسان هایی که آلوده هستند بپرهیزید.
3. از دست زدن به اشیا و سطوحی که ممکن است آلوده باشند،مخصوصا در اماکن عمومی بپرهیزید.(مانند میز های کافی شاپ ها و رستوران ها، دستگیره درب وسائل حمل و نقل عمومی، نرده ها و …)
4. از دست زدن به دهان، بینی و چشمان خود بپرهیزید.
5. رعایت عادات غذایی خوب شامل خواب و استراحت کافی ، مصرف مود غذایی مناسب و انجام فعالیت های ورزشی
چه افرادي بيشتر در خطر معرض بيماري آنفولانزای خوکی مي باشند؟
4 گروه از مردم در گروه خطر مي باشند. افراد مسن 64 سال و بالاتر، كودكان با سن كمتر از 5 سال، خانم هاي حامله، افراد با بيماري هاي مزمن و طولانی مدت مانند آسم، ديابت، برونشيت مزمن، بيماري هاي قلبي و ريوي و كساني كه به عللي همانند جراحي وسيع، شیمي درماني مكانيزم دفاعي سيستم ايمني بدن آنان در شرايط مساعدي نمي باشد.
در عين حال وجود آنتي بادي ضد اين ويروس در بدن افراد ميانسال، جوان و سالم و حتي در يك سوم از افراد مسن بالاي 60 سال بدن آنها را در مقابل اين ويروس محافظت مي نمايد. بنابراين لازم است بدانيم بسياري از افراد در ابتلاي به اين بيماري نيازي به درمان ویژه به استثناء استراحت و اقامت 7 روزه در منزل و استفاده از داروهای معمولی جهت تسکین درد و علائم به اقدامی دیگر نیاز ندارند. زيرا مكانيزم دفاعي مناسب بدن ويروس را سركوب و نابود مي نمايد.
چگونه ويروس آنفولانزای خوکی انتقال مي يابد؟
آخرين اطلاعات اظهار مي كند که انتقال بيماري آنفولانزای خوکی از انسان به انسان از طريق سرفه، عطسه، تخليه ترشحات بيني و دهان مي باشد. كه ويروس مي تواند حداكثر تا فاصله 1.5 متري از طريق سرفه يا عطسه منتقل شود. اما راه ديگر انتقال تماس دست ها، با محيط آلوده به ويروس است. مانند دستگيره درب ها و يا وسايلي كه بطور عمومي و مشترك استفاده مي شود. دست تماس يافته با محيط آلوده به ويروس موجب انتقال ان از طريق دست آلوده شده به بيني و دهان و يا چشم مي شود.
چه علائمی در كودكان و بزرگسالان بسيار جدي است و باید به مرکز درمانی منتقل شوند؟
بيشتر مبتلايان به غير از 4 گروه در خطر(كودكان زير 5 سال، سالمندان بالاي 64 سال، خانم هاي باردار و افراد با بيماري زمينه اي) با استراحت در منزل و دوري در تماس با افراد و استفاده از داروهاي ضد ويروس به راحتي درمان مي شود. اما اگر علايم زير در كودكان بروز نمود حتماً نيازمند انتقال به بيمارستان مي باشند.
1- تنفس سريع و غير عادي(نفس نفس زدن)
2- تغير رنگ پوست به آبي يا خاكستري بخصوص در لب ها
3- بي اشتهايي شديد
4- تهوع و استفراغ مقاوم و مداوم
5- عدم هوشياري، تشنج و بي توجهي به محيط
6- بي قراري و اضطراب شديد
7- تب بالا و سرفه مقاوم
8- اسهال به همراه علايم فوق
و در بزرگسالان
1- تنفس كوتاه كه به سختي انجام مي شود.
2- احساس درد و فشار در قفسه سينه و شكم
3- سرگيجه ناگهاني و استفراغ شديد و مداوم و اسهال
4- كاهش سطح هوشياري
5- تب و سرفه شديد.
دوره بیماری آنفولانزای خوکی چه مدت یا چند روز میباشد؟
اطلاعات بر اين باور است كه شخص يك روز پس از ابتلا به اين ويروس دچار علايم مي شود يعني اين ويروس پس از ابتلاي شخص در روز اول هيچگونه علايمي ندارد و اصطلاحاً دوره نهفته آن يك روز است اما دوره بيماري در افراد با مكانيزم دفاعي نرمال و طبيعي 7 روز مي باشد. ولي اين دوره در كودكان، افراد مسن و خانم هاي باردار و افردا با بيماري هاي ديگر متفاوت و طولاني تر مي باشد. بنابراين طي اين مدت( 7 روز ) شخص بيمار منبع انتقال بيماري به افراد ديگر نیز مي باشد.
آيا امكان بيماري از طريق گوشت خوك مي باشد؟
اگر چه كاملاً مشخص نيست اما تاكنون گزارشي از آن ارسال نشده و پاسخ منفي است.
چگونه مي توان خود را در مقابل بيماري آنفولانزای خوکی ايمن نمود؟
1- پوشاندن صورت، بيني و دهان در زمان سرفه و عطسه با دستمال كاغذي يك بار مصرف و پس از آن قرار دادن آن در سطل در بسته مخصوص
2- شستشوي دست و صورت با آب و صابون بعد از هر عطسه و سرفه تا ويروس ها زدوده شوند. دستها را مي توان با پنبه و الكل ضدعفوني نمود.
3- در خارج از منزل، محيط كار و معابر عمومي از تماس دستهايتان با صورت يا چشم، بيني و دهان تان خودداري نماييد.
4- حدامكان از تماس بسيار نزديك (دست دادن يا روبوسي) با افراد ديگر خودداري نماييد.
5- آب دهان و ترشحات بيني را در زمين نريزيد. آنرا در دستمال كاغذي يك بار مصرف تخلیه و سپس آنرا به سطل مخصوص منتقل نماييد.
6- سعي كنيد از حضور در مكان هاي پر ازدحام بخصوص در محيط هاي بسته كه امكان عطسه و سرفه در آن زياد مي باشد خودداري نماييد.
7- دقت كافي به مسافراني كه از خارج كشور بخصوص كشورهاي آمريكايي، اروپايي و آسياي جنوب شرقي وارد کشور میشوند داشته باشيد و در مسافرت به این کشورها به همه نکات مراقبتی دقت نمایید.
8- اگر احساس سرماخوردگي داريد در صورت شك به آنفولانزاي خوكي حداقل 7 روز در خانه بمانيد. و يك روز بعد از بهبودي كامل مي توانيد وارد فعاليت روزانه و اجتماعي شويد. اين راهي است كه ديگران را آلوده نمي كنید.
آنچه باید بدانید
*آنفلوآنزای خوکی از طریق ترشحات تنفسی هنگام سرفه و عطسه انتشار پیدا می کند.
*بیماری یک روز قبل و تا ۷روز پس از بروز علایم واگیردار است.
*ترشح بر اثر سرفه و عطسه سطوح مانند دست گیره، لیوان، میز آشپزخانه را آلوده می کند.
*داروهای ضدآنفلوآنزا از جمله Tamiflu وRelenza برای پیش گیری و درمان این بیماری موثر است.
منبع: iec.behdasht.gov.ir
