عسل طبیعی
تشخیص عسل طبیعی از عسل تقلبی نیازمند انجام آزمایش می باشد ولی می توانید با ۷ روش به سادگی عسل طبیعی را شناسایی کنید. در مورد طبیعی یا مصنوعی بودن عسل و نحوه شناخت آن، نظریه های متفاوتی وجود دارد، اما ما در این مقاله به معتبر ترین نظریه ها می پردازیم.ن به شما نخواهند گفت!
متاسفانه به دلیل باور اشتباهی که در بین مردم رواج پیدا کرده است، بعضی از افراد که به ظاهر دارای شغل ظریف زنبورداری می باشند از کم اطلاعی مردم سوء استفاده کرده و عسل تقلبی به آن ها می فروشند! مهم ترین نکته ای که باید بعد از خواندن این مقاله یاد بگیرید این است که عسل طبیعی شکرک می زند!
عسل به علت درصد بالای مواد قندی که دارد در واقع یک ماده ی جامد است که تحت شرایط بسیار شکننده ای به صورت مایع قرار دارد. به محض اینکه شرایط مناسب مهیا شود رُس بستن و شکرک زدن عسل اتفاق می افتد. باید توجه داشته باشیم که در اکثر کشورهای خارجی مردم بیشتر علاقه مند عسل شکرک زده هستند، زیرا می دانند که این نوع عسل کاملا طبیعی است.
باورهای غلط درباره تشخیص عسل طبیعی
با توجه به اینکه عسل های بسیاری در بازار یافت میشود دغدغه ی بسیاری از مصرف کنندگان خرید عسل طبیعی میباشد. مسلما عسلی که طبیعی باشد هم طعم بهتری دارد و هم خاصیت بیشتری ، اما مسئله اینجاست که چگونه عسل طبیعی را از عسل تقلبی تشخیص دهیم. خوب است قبل از آن با برخی باورهای اشتباهی که در بین مردم رواج دارد آشنا شویم .
برخی از مردم براین باورند عسلی که بلورین ، کدر و ته نشین میشود تقلبی است و عسل سالم و طبیعی همیشه صاف و شفاف می ماند اما این باور کاملا اشتباه است .
مصرف کننده ی ایرانی، عسل خوب ، خالص و طبیعی را عسلی می داند که رنگش کهربایی تیره مانند عقیق و سفت باشد و اصطلاحا «کش» آمده و اگر یک روز در یخچال گذاشته شود، بلورین نشود و چنانچه قاشقی از آن برداشته شود، قطراتی که سرازیر می شود به صورت باریکه ای پیوسته باشد و قطع نشود.
کسانی هم شگرد های ویژه ای را برای شناسایی عسل سفارش می کنند که پایه و اساس آن معلوم نیست مانند کبریت گرفتن کنار عسل، ریختن چند قطره روی روزنامه و … که هیچ کدام از این موارد از نظر عسل شناسان و علم تغذیه پذیرفته نیست.
بهترین راه تشخیص عسل طبیعی
اساتید رشته زنبورداری برای شناسایی عسل طبیعی از روش‌های آزمایشگاهی استفاده می‌کنند این روش بهترین نوع تشخیص بوده ، تشخیص خلوص عسل فقط توسط آزمایشگاههای معتبر امکان پذیر است میزان ساکاروز موجود در عسل طبیعی زیر ۵ درصد میباشد . البته به استثنای عسل های اقاقیا ، اسطوخودوس ، خارشتر ، شبدر ، یونجه ، مرکبات ، اکالیپتوس و کاج .
در صورتی که در اثر تقلب در مناطقی که قیمت شکر ارزان است برای تقلب به عسل شکر اضافه شود ساکاروز عسل بیشتر از حد ذکر شده میگردد که توسط آزمایش فریلینگ و توسط دستگاه ساکرامات در آزمایشگاه می توان به میزان ساکاروز عسل پی برد.
تشخیص عسل طبیعی برای مصرف کننده ی معمولی
برای مصرف کننده ی عادی یک راه اصلی وجود دارد که به مرور زمان و تجربه در آن قوی تر خواهد شد ؛ آن هم استفاده از حواس است. یعنی با چشم، شکل ظاهری عسل را ارزیابی، با بینی بو و با زبان مزه کرده و اگر مجموعه این عوامل مناسب بود و عسل عطر و طعم گل ها را داشت، عسل طبیعی است و ارزش دارد که بهای آن را در حد معقول پرداخت.
البته باید دانست شناسایی عسل طبیعی و مصنوعی به صورت دقیق و علمی به کمک انگشت، قاشق یا مزه کردن و … ناممکن بوده و این مهم تنها از عهده ی آزمایشگاه و دستگاهی به نام «رفراکتومتر» برمی آید.
۷ روش تشخیص عسل طبیعی :
۱- ریختن عسل در آب سرد
اگر مقداری عسل طبیعی را در یک لیوان آب سرد بریزید ، مشاهده خواهید کرد که عسل کاملا حالت چسبندگی خود را حفظ می‌کند و خیلی سخت و دیر در آب سرد حل میشود اما عسل تقلبی سریع در آب حل میشود.
اگر عسل را داخل لیوان محتوی آب بریزید، چنانچه به صورت عمودی وارد لیوان پر از آب شده و در ته آن جمع شود و به سرعت حل نگردد، عسل مطلوبی است، ولی اگر عسل هنگام ریختن ، در آب حل شود، از مطلوبیت و خلوص کمتری برخوردار است.
۲- فروشنده ی معتبر
آسان ترین روش تشخیص عسل طبـیعی، خرید از فروشگاه ها و اشخاص معتبر می باشد افرادی که کاملا صادق هستند . افرادی که شما از سابقه فعالیت آنها در زنبورداری و یا تهیه و فروش عسل مطلع هستید . بیشتر از اینکه دنبال شناخت عسل خالص باشید؛ به دنبال پیدا کردن عسل فروش صادق باشید.
از فروشنده عسل برگه آزمایشگاه بخواهید . فروشنده عسل طبیعی ترسی ندارد که عسل خود را به آزمایشگاه ببرد. در صورتی که در مقدار بالا عسل می خرید حتما نمونه ای از عسل را به آزمایشگاه ببرید و از این سه عامل مطمئن شوید (برگرفته از کتاب عسل درمانی) :
ساکاروز زیر ۵ درصد- رطوبت زیر ۱۸٫۶ درصد- پی هاش (PH) بین ۳٫۴۲ الی ۶٫۱۰
۳- تست قیمت
عسلی که قیمت واحد آن ارزان تر از اکثریت فروشنده ها باشد با احتمال بسیار زیاد تقلبی است زیرا هزینه تولید یک کیلو عسل طبیعی بیشتر از این مقدار می باشد. (طبق نظر بیشتر اعضای اتحادیه زنبورداران) بنابراین کلیه عسل هایی که قیمت یک کیلو از آن بیست تا سی هزار تومان است (مانند عسل هایی که به نام خوانسار و چینی بازار را فراگرفته اند) بی شک تقلبی (صنعتی یا شبه طبیعی) میباشند .
۴- رنگ عسل
عسل بر حسب اینکه متعلق به کدام منطقه و کدام گل باشد رنگش متفاوت است . دامنه طیف رنگ های عسل از سفید به انواع زرد (زرد نارنجی. زرد مایل به سبز طلایی) کهربایی ، عقیقی مایل به قرمز وحتی قهوه ای متغیر است . عسل اقاقیا به رنگ سفیدی می زند. عسل بهار نارنج زرد طلایی است. عسل جنگلهای مازندران زرد مایل به سبز. عسل اویشن عقیقی قرمز، عسل کاج جنگلهای اروپا متمایل به قهو ه ای می باشد. همه این ها عسل خوب و طبیعی هستند اما به خاطر گلی که زنبور عسل از آن تغذیه کرده اند رنگشان متفاوت است . پس در نتیجه یکی از راه های شناخت عسل طبیعی تشخیص رنگ عسل ها میباشد .
۵- عسل انرژی زاست
عسل طبیعی از جمله مواد غذایی به شمار می رود که پس از مصرف، به سرعت تولید انرژی می نماید و از این جهت میتواند ملاک تشخیص خوبی باشد. یک کیلوگرم عسل طبیعی تقریباً ۳۲۵۰ کالری انرژی دارد. با توجه به اینکه گلوکز عسل سریع جذب بدن می شود ، انرژی را بی درنگ افزایش می دهد، اما فروکتوز آن آهسته جذب می شود و منبعی برای انرژی پایدار است.
۶- رس زدن عسل ( شکرک زدگی عسل )
آنچه که در اصطلاح « رسوب کردن و شکرک زدن » می گویند و به خاطر وجود کلمه شکر در ذهن، تقلبی بودن عسل را تداعی می کند، چیزی جز پدیده ی « بلورین شدن » یا « کریستالیزاسیون » نیست. عوامل محیطی از قبیل رطوبت ، دما و ترکیبات عسل از نظر درصد بالای مواد قندی ، آنزیم دیاستاز (که باعث جذب ذرات موجود در عسل و ته نشینی و کدورت آن می شود ) موجب پدیده شکرک زدگی می شوند که این خاصیت فقط در عسل های طبیعی دیده می شود.
تفاوت آن با شکرک زدن که در مربا ایجاد میشود این است که بلورهای عسل رس زده خیلی ریز تر از بلورهای مربای شکرک زده می باشد. البته هر شکرکی رس نیست و هر رسی هم نشانه طبیعی بودن نیست .
برای شناسایی عسل طبیعی بلوری شده از شبه عسل تقلبی شکرک زده باید دانست تنها عسل طبیعی می تواند کم کم و به مرور زمان کدر و ته نشین شود و رسوب کند و شکرک آن مانند شکرک طبیعی شیره ی خرما نرم بوده و هنگام خوردن ممکن است اندکی زبری داشته باشد اما هیچ گونه صدایی زیر دندان احساس نمی شود اما شکرک شبه عسل تقلبی (شکر آب شده و …) مثل نبات سفت بوده و به سختی با قاشق جدا شده و موقع خوردن مانند دانه های آب نبات، شکر و مربای شکرک زده زیر دندان صدا داده و همچون شکلات به دندان ها می چسبد.
مهم ترین نکته این که این گونه شبه عسل ها بدون کدر شدن و ته نشین شدن خیلی سریع و در زمانی کوتاه شکرک می زدند.
برای جلوگیری از تبلور عسل معمولا کارخانه های بسته بندی کننده ، عملیاتی از قبیل حرارت دادن، افزودن کمی جوهر لیمو در هر تن و غیره روی عسل انجام می دهند که در همه این موارد به خاطر وارد شدن ناخالصی در مجموعه قند های موجود، پدیده ی بلورین شدن به تاخیر می افتد.
۷- مزه کردن
عسل طبیعی، علاوه بر شیرینی خاص، دارای مزه و طعم ویژه ای است که فقط در عسل وجود دارد و عسل های مصنوعی فاقد این نوع مزه می باشند.
لذا افراد می توانند با مصرف زیاد و توجه دقیق درجه خلوص عسل را تشخیص دهند.باید توجه داشت که عسل مصنوعی بیشتر مزه شیرینی شکر می دهد تا مزه خالص عسل.
البته دقت کنید که برای تازه کارها رنگ، بو ، مزه و غلظت نمی تواند ملاک خوبی برای تشخیص عسل طبیعی از تقلبی باشد .
نتیجه گیری :
تشخیص عسل طبیعی برای افراد معمولی نمیتواند دقیق باشد و لذا توصیه میکنیم از فروشگاه ها و سایتهای معتبر خرید کنید و حتما برگه ی آزمایش را از آن ها بخواهید، زیرا بهترین و مطمئن ترین روش تشخیص عسل طبیعی همین میباشد. عسل های تقلبی جدای از اینکه دارای خواص عسل طبیعی نمیباشند ، ضررهای بسیاری نیز برای سلامت بدن دارند .
در پایان باید این نکته را ذکر کرد که اگر بدنبال روش هایی مثل تشخیص عسل بوسیله کبریت ، ریختن چند قطره روی روزنامه و … هستید ، باید بدانید که هیچ کدام از این موارد از نظر عسل شناسان و علم تغذیه پذیرفته نمیباشد
منبع:بازار عسل
