ده شیوه برای آموزش ارزشهای سالم به نوجوانان
در جهان امروز آموزش و القای ارزشهای سالم به نوجوان اهمیت ویژه ای دارد. نوجوان شما قرار نیست با تماشای فیلم و یا دنبال کردن زندگی خواننده پاپ محبوبش، ارزشهای اخلاقی را بیاموزد. استراتژیهای زیر میتواند به شما در آموزش ارزشهای سالم به نوجوانان خود کمک کند.
اختلافات میان آنچه انجام میدهد و آنچه میگویید، را توضیح دهید
اگر چه شما ممکن است بگویید که برای صداقت ارزش قائل هستید، اما نوجوانتان متوجه خواهد شد که گاهی دروغ میگویید. شاید به خواهرتان گفته باشید از هدیهاش بسیار خوشتان آمده، در حالی که واقعاً از آن متنفر هستید. یا از آشپزی همسایهتان تعریف کرده باشید؛ در حالی که از دست پخت او لذتی نبردهاید. نوجوانان آنقدر بزرگ شدهاند که مهارتهای اجتماعی را درک کنند و بفهمند چرا شما گاهی به مهربانی نسبت به صداقت ارجحیت میدهید. با نوجوان خود در مورد این اختلافات صحبت کنید تا برای آنها روشن شود چرا این گزینهها را انتخاب کردهاید.
به اشتباهات خود اعتراف کنید
اگر چه مهم است که یک الگوی خوب برای فرزند خود باشید، اما هیچ کس کامل و بی عیب و نقص نیست. اشتباهات خود را قبول کنید. وقتی کاری را خراب کردید به فرزند خود بگویید. این فرصتی مناسب است برای این که به او مسئولیت پذیری در قبال رفتارش را بیاموزید.
ارزشها را به نوجوان خود نشان دهید.
صحبت کردن در مورد ارزشها، آسان است، اما اگر رفتار شما با کلامتان هم خوانی نداشته باشد، درسهایی که به فرزندتان میدهید، مؤثر نخواهد بود. به نوجوان خود نشان دهید که بر طبق ارزشهایتان زندگی میکنید. اگر با فرزندتان در مورد اهمیت خانواده حرف میزنید، باید زمان کافی برای در کنار هم بودن خانواده را فراهم کنید.
در مورد اینکه چگونه تصمیمهای مهم را میگیرید، با هم صحبت کنید.
در زمانی مناسب با نوجوانتان در مورد تصمیم گیریهای خود صحبت کنید. برای مثال اگر تصمیم گرفتید شغل جدیدی را انتخاب کنید، به نوجوانتان بگویید چرا چنین تصمیمی گرفتید. آیا میخواستید حقوق بیشتری داشته باشید؟ ساعات فراغت بیشتری داشته باشید؟ محل کارتان به منزل نزدیکتر باشد؟ آیا به این خاطر این تصمیم را گرفتید تا بتوانید زمان بیشتری را در خانه و در کنار خانواده بگذرانید؟ صحبت کردن در مورد ارزشهایی که شما را به گرفتن یک تصمیم سوق داد است، به فرزند شما کمک میکند اهمیت زندگی بر اساس ارزشهای شخصی را دریابد.
به آنچه میگویید، عمل کنید
اگر به نوجوانتان بگویید که کاری را انجام خواهید داد، ضروری ست که سر حرف خود باشید و آن را انجام دهید. تهدیدهای تو خالی و وعده های سر خرمن باعث فرزند شما به حرفی که می زنید اعتماد نکند. اگر میخواهید فرزندتان به گفتگوهایی که در مورد ارزشها میکنید، توجه کند؛ بسیار مهم است که به او نشان دهید که قابل اعتماد هستید.
فرصتهایی را برای صحبت در مورد ارزشها ایجاد کنید.
مکالمات عادی را به صحبت در مورد ارزشها تبدیل کنید. به جای اینکه از فرزندتان بپرسید تکالیفش را انجام داده است یا امتحانش را چگونه داده است، از او بپرسید که چگونه با دیگران رفتار کرده است و یا اوقات فراغتش را چگونه گذرانده است و پولش را چطور خرج کرده است.
با فرزند خود در مورد اینکه چگونه ارزشهای خود را در زندگی روزمره به کار ببرد، گفتگو کنید.
به آدمهایی که پایبند ارزشها نیستند به عنوان نمونه اشاره کنید.
هر روز اخبار پر از داستان آدمهایی است که تصمیماتی اشتباه گرفتند و دچار دردسر شدند یا به دیگران آسیب رساندهاند. با فرزند خود در مورد افرادی که بر طبق ارزشهایی که شما دارید، رفتار نکردهاند یا رفتارهایشان با ارزشهایشان متناقض بوده است، حرف بزنید. در مورد عواقب آن صحبت کنید و دلایل مفید بودن ارزشهایتان را بررسی کنید.
نوجوانتان را با افرادی که ارزشهایی مشابه دارند، آشنا کنید.
فرزند شما ارزشها را از اطرافیانش میآموزد. اطمینان حاصل کنید که نوجوان شما در کنار همسالان و بزرگسالانی قرار دارد که ارزشهایی شبیه شما دارند. اینگونه ارزشهایی که به او میآموزید، تقویت میشوند.
به پیامهای کلامیای که ارسال میکنید، توجه کنید
گر چه عمل و رفتار بیشتر از کلمات تأثیرگذارند، اما با این وجود کلماتی که به کار میبرید نیز مهم هستند. به گفتگوهایی که با فرزند نوجوان خود دارید، توجه کنید. آیا تنها او را برای موفقیتهایش تشویق میکنید؟ یا برای سخت کوشی و صداقتش نیز او را تحسین میکنید؟ آیا در مورد مهربان بودن با دیگران نیز صحبت میکنید یا تمام مکالماتتان در مورد شادی شخصی است؟ اطمینان حاصل کنید رفتارهایی را که به ارزشهای شما نزدیکترند، تشویق و تحسین میکنید.
در مورد دو راهیهای اخلاقی صحبت کنید
زندگی پر از دو راهیهای اخلاقی است. میتوانید با نوجوانان در مورد دو راهیهای اخلاقی صحبت کنید. در مورد دو راهیهایی که دولتمردان با آنها رو به رو هستند، بحث کنید. همچنین، در مورد مسائل خاصی که نوجوان شما ممکن است روزانه با آنها رو به رو شود -همچون تقلب کردن و یا قلدری هم کلاسیها- صحبت کنید.