علل و علایم هموگلوبین بالا
هموگلوبین بالا اشاره به غلظت بالای (بالاتر از حد متوسط) پروتئین حمل کننده اکسیژن در خون دارد. برای درک خطر مرتبط با این موضوع، مهم است که علل و علایم این وضعیت را بدانید.
هموگلوبین یک مولکول پروتئینی (حامل اکسیژن) است که در سلول‌های قرمز خون وجود دارد. سلول‌های قرمز خون اکسیژن را از ریه‌ها به بافت‌های مختلف بدن منتقل می‌کنند و دی اکسید کربن را از بافت‌ها به ریه‌ها برمی‌گرداند. معمولا، هموگلوبین به عنوان یک بخش از آزمون شمارش کامل خون (CBC) اندازه‌گیری می‌شود. سطح هموگلوبین به عناون میزان هموگلوبین در گر / دسی‌لیتر خون بیان می‌شود. دامنه طبیعی مرجع برای هموگلوبین در کودکان، مردان و زنان به ترتیب 11-13، 14-18 و 12-16 است.
علل احتمالی تعداد بالای هموگلوبین
تعداد بالای هموگلوبین با تعداد بالای سلول‌های قرمز خون متفاوت است، چون هر سلول ممکن است میزان یکسانی از اکسیژن را حمل کند. بنابراین، با وجود داشتن کم خونی، داشتن تعداد هموگلوبین بالا طبیعی است. تعداد هموگلوبین بالا زمانی مشاهده می‌شود که یک افزایش در تولید سلول‌های قرمز خون وجود داشته باشد، تا میزان کمبود اکسیژن در خون که برای بافت‌ها نیاز است جبران شود.
• گاهی اوقات، کلیه بیش از حد اریتروپویتین منتشر می‌کند، که این امر در نتیجه تعداد بالای سلول‌های قرمز خون است.
• پلی سیتمی ورا، یک بیماری مغز استخوان ناکارآمد است که تولید سلول‌های قرمز خون را افزایش می‌دهد.
• کم شدن آب بدن به صورت حاد می‌تواند منجر به هموگلوبین بالا شود، با این حال، سطح هموگلوبین هنگامی که میزان مایعات به تعادل برسد سطح هموگلوبین به حالت طبیعی برمی‌گردد.
• بیماری مادرزادی قلبی، نارسایی قلبی، و سایر مشکلات قلبی همراه با فشار خون بالا در شریان ریه‌ها نیز می‌توانند سطح هموگلوبین را افزایش دهند.
• فیبروز ریوی بیماری است که با شکل‌گیری بافت پیوندی رشته اضافی در ریه‌ها شناخته می‌شود، که این بیماری باعث افزایش سطح هموگلوبین می‌شود.
• آمفیزم، بیماری انسداد مزمن ریوی (COPD) و سایر بیماری‌های ریوی نیز می‌توانند عوامل موثری بر سطح بالای هموگلوبین باشند.
• مردمی که در ارتفاعات زندگی می‌کنند نیز دارای سطح بالای هموگلوبین هستند، چون ارتفاع بالا به معنی میزان اکسیژن کمتر است، و این امر باعث افزایش تولید سلول‌های خون می‌شود.
• استروئیدهای آنابولیک که برای افزایش توده عضلانی استفاده می‌شود، همراه با برخی داروها می‌توانند باعث تحریک تولید سلول‌های قرمز خون شوند.
• سرطان کلیه و کبد نیز ممکن است منجر به سطح بالای هموگلوبین در خون شوند.
• سیگار کشیدن نیز سطح اکسیژن در ریه‌ها را کاهش می‌دهد، بنابراین برای جبران این کمبود و ایجاد تعادل، بدن سطح هموگلوبین را افزایش می‌دهد.
نشانه‌های مرتبط
تعداد بالای هموگلوبین می‌تواند نشانگر یک بیماری باشد، و اگر هرکس هر کدام از علایم زیر را تجربه کند، دکتر توصیه به آزمایش می‌کند:
اختلال در عملکرد روانی: ادراک ناکارامد، سرگیجه و آشفتگی ذهنی می‌توانند منجر به سطح بالای هموگلوبین شوند، چون اکسیژن در گردش خون مغزی به خطر می‌افتد.
سیانوزه محیطی: تغییر رنگ مایل به آبی در روی پوست به طور معمول بر روی لب‌ها و نوک انگشتان اتفاق می‌افتد.
اختلال در گردش خون و لخته شدن غیرطبیعی: گردش آهسته و لخته شدن خون بر کل بدن تاثیر می‌گذارد. تورم، بی‌حسی ناگهانی، از دست دادن موقت بینایی یا شنوایی توسط برخی افراد تجربه می‌شوند.
هموگلوبین بالا همچنین می‌تواند بر شکل سلول‌های قرمز خون تاثیر بگذارد و منجر به بیماری سلول داسی شکل شود. چون هموگلوبین بالا در بدن معمولا نشانه یک بیماری زمینه‌ای است، پزشک‌ها اساسا روی درمان بیماری تمرکز می‌کنند و در نهایت علایم خود به خود درمان می‌شوند. شخص باید به صورت منظم سطح هموگلوبین را بررسی کند و هرگونه انحراف از سطح طبیعی هموگلوبین را باید با پزشک در میان گذاشت، به طوری‌که درمان به موقع شروع شود.
منبع:راسخون
