تره فرنگی فشارخون بالا را کاهش می دهد. ترکیبی از ویتامینC، ویتامین B۶، فولات، آهن و منگنز است. مصرف منظم آن، باعث افزایش کلسترول مفید و کاهش کلسترول مضر می شود. حفظ این تعادل در بدن لازم است زیرا مانع از تصلب شرایین، بیماری دیابتی قلبی، حمله قلبی و حتی سکته می شود. تره فرنگی مانع از بروز سرطان تخمدان در خانم ها می شود. برای پیشگیری از نقص جنین، مصرف تره فرنگی که سرشار از فولات است، به زن باردار توصیه می شود. کلسیم موجود در آن در حفظ سیستم ساختاری اسکلت سالم موثر است. خاصیت ضدعفونی کنندگی دارد و به بدن کمک می کند با عفونت و آلودگی مقابله کند. علائم سرماخوردگی، آنفلوانزا و تب یونجه را تسکین می بخشد.
ترکیبات موجود در تره فرنگی
تره فرنگی کالری کمی دارد. ۱۰۰ گرم ساقه تازه آن حاوی ۶۱ کیلوکالری انرژی است. به علاوه، ساقه بلند آن مقادیر خوبی فیبر محلول و غیر محلول دارد.
ویتامین A، ویتامین B۱، B۲،B۶، ویتامین B۹ (اسیدفولیک)، ویتامین C، ویتامین E و ویتامین k
پتاسیم، آهن، کلسیم، منیزیم، منگنز، روی و سدیم (در ساقه)
مشخصات گیاه
تره فرنگی که در مصر، گیاه مقدس محسوب می شد، نمونه های خشک شده آن در مناطق باستان شناسی که به زمان مصر باستان بر می گردند کشف شده است. همچنین حکاکی ها و نقاشی های مشاهده شده روی دیوارها نشان می دهند که این گیاه بخشی از رژیم غذایی مصریان باستان بوده است. از تره فرنگی معمولاً به عنوان سبزی در بسیاری از کشورهای اروپایی، آمریکایی و آسیایی استفاده می شود. تره فرنگی گیاهی دو ساله، بلند و نازک با ساقه استوانه ای شکل مرکب از برگ های روی هم افتاده است که از گیاهی شبیه پیاز در خانواده آلیوم به دست می آید. گروه آلیوم یکی از گروه های سبزیجات است که به طور گسترده ای در دنیا کشت می شود و دارای کاربردهای پزشکی و پخت و پز به وسعت تاریخ و جهان می باشد.
چگونه انتخاب کنیم؟
هنگام خرید، تره فرنگی تازه ارگانیک را انتخاب کنید، چون دارای طعم و مواد مغذی فراوان است. به دنبال ساقه های سفید، سفت، بلند و یکنواخت با ریشه غده ای سالم باشید که نشانگر محصول کشاورزی تازه است. از خرید ساقه هایی که سطح بالایشان زرد و پژمرده است اجتناب کنید. هرچه تره فرنگی نازک تر باشد بسیار تردتر خواهد بود بنابراین از خرید تره فرنگی ضخیم خودداری کنید، مگر آنکه قصد داشته باشید آن ها را به آرامی به شکل تاس کباب بپزید.
فراکتان ها
فراکتان ها اجزای گیاهی غیرقابل هضمی هستند که در بدن تخمیر می شوند و به حفظ سلامتی روده به ویژه روده بزرگ کمک می کنند. فراکتان ها مسئول تکثیر باکتری های مفید و کاهش باکتری های مضر در روده، کاهش متابولیت های سمی و آنزیم های مخرب، جلوگیری از یبوست، حفاظت از عملکرد کبد، کاهش کلسترول خون، کاهش فشارخون و اثرات ضدسرطانی هستند.
فعالیت آنتی اکسیدانی
مطالعات نشان داده اند که بین مصرف میوه ها و سبزیجات حاوی مواد شیمیایی گیاهی و کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری های مزمن ارتباط وجود دارد. تصور می شود که مواد شیمیایی گیاهی دارای فعالیت ضداکسیدانی بسیار عالی هستند که قابلیت خنثی سازی رادیکال های مضر آزاد را دارا می باشند. تره فرنگی دارای مقادیر زیادی ویتامین، مواد معدنی و دیگر آنتی اکسیدان های فلاونوئید فنولیک از قبیل کاروتین، زانتین و لوتئین و همچنین آنتی اکسیدان هایی از قبیل دیالیل دی سولفید، دیالیل تری سولفید و آلیل پروپیل دی سولفید می باشد. این ترکیبات توسط واکنش آنزیمی هنگام ضربه خوردن ساقه تره فرنگی (له کردن، بریدن و نظایر آن) به آلیسین تبدیل می شوند. محققین معتقدند که فعالیت آنتی اکسیدانی تره فرنگی به جلوگیری از ابتلا به تعدادی از بیماری های مزمن کمک می کند. به عنوان مثال آنتی اکسیدان ها ممکن است از طریق جلوگیری از اکسیداسیون چربی ها که بخشی از فرآیند تصلب شرایین (سفت شدن عروق ناشی از رسوب سلول های چربی در رگ ها) می باشد، در مقابل بیماری قلبی عروقی محافظت کنند. حمله رادیکال آزاد ممکن است منجر به ورود آسیب به DNA گردد (یکی از عوامل متعددی که می تواند به سرطان منتهی شود). همچنین آلیسین باعث کاهش تولید کلسترول از طریق جلوگیری از reductase enzymeHMG CoA در سلول های کبد شده و به واسطه آزاد کردن اکسید نیتریک نیز مانع سفت شدن عروق (تصلب شرایین) می گردد و در نتیجه فشارخون را نیز کاهش می دهد.
کاروتنوئیدها
کاروتنوئیدها گروهی از رنگدانه ها هستند که عامل ایجاد رنگ های قرمز، نارنجی و زرد در بسیاری از میوه ها و سبزیجات می باشند، بنابراین غالباً این رنگ ها توسط کلروفیل پوشیده می شوند مثل تره فرنگی. تره فرنگی حاوی سطح متوسطی از کاروتنوئیدها می باشد (گرچه مقدار آن نسبت به سبزیجات با رنگ زیاد مثل هویج یا کدوتنبل کمتر است).کاروتنوئیدها به خاطر فعالیت آنتی اکسیدانی شان معروف هستند. بخش های سبز رنگ تره فرنگی منبع خوبی از کاروتنوئیدها از جمله کاروتن، لوتئین و زآکسانتین هستند. کاروتنوئید بسیار مهم در تره فرنگی زآکسانتین است که به خاطر نقش احتمالی آن در بینایی و حفاظت در مقابل مشکلات چشمی از قبیل تخریب ماکولا و آب مروارید بسیار مورد مطالعه قرار گرفته است. کاروتن در بدن به ویتامین A تبدیل شده و یک آنتی اکسیدان قوی است.
ترکیبات سولفور
ترکیبات سولفور در تره فرنگی به کاهش نشانه های دیابت شیرین، جلوگیری از تجمع پلاکت ها و جلوگیری از فرآیند التهابی در رابطه با آسم مربوط می شوند. چنین تصور می شود که ترکیبات سولفور اثر حفاظتی در برابر بیماری قلبی عروقی، سرطان و دیگر مشکلات مربوط به سن از قبیل کاهش عملکرد مغز باشد.
ساپونین ها
گزارش شده است که ساپونین ها برای کاهش کلسترول خون مفید هستند. تصور می شود این ترکیبات باعث می شوند تا اسیدهای صفراوی با فیبر غذایی ترکیب شده و از طریق مدفوع دفع شوند. برای جبران کمبود اسیدهای صفراوی، کلسترول خون به اسید صفراوی تبدیل شده و به این ترتیب سطح کلسترول خون کاهش می یابد. همچنین به نظر می رسد که ساپونین ها از طریق شکستن غشاءهای حاوی کلسترول در سلول های سرطانی، بدن را در مقابل سرطان ها محافظت می کنند. از آنجایی که این ترکیبات در جریان خون به خوبی جذب نمی شوند تصور می شود که دارای اثر موضعی بسیار مفید در مجرای روده ای از قبیل سرطان روده بزرگ می باشند. بعضی از ساپونین ها دارای فعالیت ضدالتهابی، ضدقارچی، ضدمخمری، ضدانگلی، ضدباکتریایی، ضدمیکروبی و ضدویروسی هستند.
منبع: www.tinapakhsh.com
