وقتی آلزایمر به زوال عقل می رسد

وقتی آلزایمر به زوال عقل می رسد

دمانس یا زوال عقل لزوما مترادف با آلزایمر نیست، بلکه یکی از علل مهم آن، بویژه در سنین بالا بیماری آلزایمر است و مهم ترین و زودرس ترین علامت آن، فراموشی و اختلال در حافظه نزدیک است .

مهمان ناخوانده آلزایمر
از نظر پزشکی به از بین رفتن پیشرونده عملکردهای عالی قشر مغز یا عملکرد عقلانی، دمانس گفته می شود، اما شاید بپرسید منظور از عملکرد عقلانی فعالیت های عالی مغز چیست؟

فعالیت های عالی مغز شامل حافظه، تکلم، درک فضایی محیط اطراف و خود، قضاوت، توانایی در برنامه ریزی، اجرا و نظارت بر انجام کارها می شود.

بر این اساس، اگر فردی اختلال حافظه به اضافه اختلال در یکی از این اعمال عالی مغز را داشته باشد، مبتلا به دمانس شده است. البته مواردی از دمانس وجود دارد که اختلال حافظه از نشانه های اولیه آن نیست و تغییرات شخصیت اولین نشانه هایی است که در بیمار بروز می کند .

آلزایمر و دمانس دو بیماری متفاوت است که می تواند پیامد یکدیگر باشد، دمانس، دلایل زیادی دارد که با توجه به سن بیمار این علت ها متفاوت است، اما یکی از مهم ترین و شایع ترین علل دمانس که در سنین بالا دیده می شود بیماری آلزایمر است.

از علل دیگر ابتلا به دمانس، می توان به عفونت های مزمن سیستم عصبی، تومورهای مغز، اختلالات متابولیک نظیر کم کاری تیروئید، کمبود بعضی ویتامین ها نظیر ویتامینB۱۲ ، مصرف بعضی داروها و نیز بیماری های ارثی و عروقی مغز اشاره کرد.

خاطرات نزدیک را به یاد نمی آورد
همان طور که دریافتید مهم ترین علامت دمانس اختلال حافظه و فراموشی است. برخلاف تصور همگانی، اختلال حافظه در بیماران مبتلا به دمانس ابتدا حافظه نزدیک را درگیر می کند. یعنی فرد کارهایی را که در چند ساعت یا چند روز اخیر انجام داده است به یاد نمی آورد، ولی حافظه دور و خاطرات سال های گذشته بخوبی به یاد می آورد .

از علائم دیگر دمانس، اختلال تکلم است به این معنی که فرد در درک صحبت یا بیان کلمات مشکل دارد مثلا نام اشیا را به خاطر نمی آورد یا کلمات را در جای درست استفاده نمی کند.

یکی از علائم مهم و شایع دیگر در دمانس، اختلال در درک فضایی است به طوری که فرد مرتبا راه منزل و مسیرها را گم می کند یا در رانندگی و پارک کردن خودروی خود دچار مشکل می شود. در مراحل پیشرفته بیماری نیز مشکلات تغذیه ای، عفونت های مکرر و درمراحل انتهایی اختلال راه رفتن باعث ایجاد مشکل برای بیمار و در نهایت فوت وی می شود.

سالخوردگانی که مبتلا به دمانس می شوند
از آنجا که دمانس یا زوال عقل از پیامدهای بیماری آلزایمر در سنین بالاست، باید بدانید که مهم ترین فاکتور یا عامل مستعد کننده بیماری آلزایمر افزایش سن است، اما از دیگر عوامل خطر می توان به سابقه بیماری آلزایمر در بستگان درجه یک، داشتن ژن های خاص، سابقه ضربه شدید مغزی یا افت سطح هوشیاری قابل توجه اشاره کرد.

گرچه بنا بر تاکید متخصصان مغز و اعصاب، برخلاف باور عمومی بیماری آلزایمر ژنتیک نیست و در موارد بسیار نادری ابتلا به آن به صورت ارثی است .

با این حال با تاکید بر این که بیماری های متابولیک زیادی باعث دمانس می شود، یکی از موارد مهم آن کم کاری تیروئید است. از این رو ارزیابی عملکرد غده تیروئید در تمام بیماران دمانس ضروری است.

همین مساله در مورد کمبود ویتامین B۱۲ نیز وجود دارد. یکی از بیماری های عفونی که از علل مهم دمانس در گذشته محسوب می شد، بیماری سیفلیس بود، ولی امروزه میزان آن کم است. بیماری ایدز نیز یکی از علل مهم دمانس محسوب می شود .

پیشگیری را جایگزین درمان کنید
اکنون درمانی که باعث توقف بیماری آلزایمر و به دنبال آن دمانس بشود، وجود ندارد، اما درمان های دارویی که باعث بهبود حافظه می شود تا حدی می تواند مشکلات رفتاری این بیماران را برطرف کند که مصرف این ترکیبات با نظر متخصص مغز و اعصاب توصیه می شود .

همچنین توهمات، هذیان ها و اختلال خلقی را می توان با دارو درمان کرد.

به تمام مبتلایان به آلــزایمر، داشتن فعالیت فیزیکی مناسب و ورزش، داشتن رژیم سالم شامل مصرف کم چربی و مصرف فراوان میوه و فیبرهای غذایی و فعالیت فکری وذهنی مناسب نظیر مطالعه توصیه می شود.

منبع:سلامتی