این روزها به هرجا که نگاه می کنیم، به نظر می رسد که در یک جهان به دور از هر نوع نزاکتی زندگی می کنیم؛ در کوچه و خیابان مردم با هم دعوا می کنند، افرادی که دیدگاه های مختلفی دارند در گفت وگوهای خود در شبکه های مجازی، به زبانی دور از شأن و تمسخر با یکدیگر صحبت می کند. شاید تغییر رفتار بزرگسالان در این سناریوها کار بسیار دشواری باشد و شاید خیلی دیر شده باشد، اما این میان یک نقطه امیدبخش وجود دارد؛ نسل فرزندان مان.
کودکان با این نیت به دنیا نمی آیند که بخواهند دیگران را مسخره کنند یا به آنها آسیب بزنند؛ درواقع آنها به شدت انسان های همدلی هستند.
به خاطر همین است که آموزش و الگوسازی برای کودکان در ارتباط با اصول آداب و نزاکت، اهمیت فراوان دارد؛ اصولی مانند احترام به دیگران، ابراز همدلی، اعمال محدودیت ها و رفتار با دیگران از روی ادب و معرفت. در اینجا به برخی روش های آموختن و الگوسازی ادب و نزاکت به کودکان می پردازیم که باعث می شود آنها بتوانند جهان را به مکانی بهتر تبدیل کنند.
مراقب رفتارتان باشید
سعی کنید خود و رفتارتان را ارزیابی و فرزندانتان را هم تشویق کنید تا این کار را انجام دهند. در واقع آنها را تشویق کنید تا به بچه هایی که در زمین بازی یا مدرسه تنها هستند و شاید کمی نیاز به محبت و هم نشینی دارند، توجه کنند. به آنها کمک کنید تا علائم احساسی را در دیگران ببینند و تشخیص دهند.
برای مثال از یک آینه برای آزمایش حالت های صورت استفاده کرده و درباره احساسات متناظر با هم صحبت کنید، به این ترتیب آنها می توانند زمانی که دیگران احساس غم یا ترس دارند، با آنها همدردی کرده و به آرامش دعوت شان کنند. با این کار می توانید به فرزندانتان بیاموزید که دیگران و احساسات به اندازه خود آنها اهمیت دارند و باید به دیگران هم توجه داشت.
محدودیت تعیین کنید
بهترین راه برای نشان دادن احترام این است که در شیوه تربیتی تان هم «مهربان» و هم «محکم» باشید. مهربان بودن احترام تان را به کودک نشان می دهد و محکم بودن احترام تان را به آن چه که باید انجام شود.
بنابراین اگر کودک 2 ساله تان پایش را در سوپر مارکت به زمین کوبید و به هیچ کدام از تکنیک های تربیتی تان عمل نکرد باید چه کار کنید؟ مهربانانه اما محکم او را به بیرون و به داخل ماشین بیاورید. سپس یک مجله بردارید و بخوانید تا وقتی که کودک آرام شود. آن موقع آرام به او بگویید:» الان آماده ای که دوباره امتحان کنیم «و سپس دوباره با هم به فروشگاه بروید. در نهایت او یاد می گیرد که بد خلقی این حقیقت را عوض نمی کند که خرید از فروشگاه باید تمام شود».
واقع بینی را به کودک آموزش دهید
کودکان به طور طبیعی نسبت به تفاوت ها، حالت کنجکاوانه و تیزبین دارند. اما از طرفی از خط مشی شما هم پیروی می کنند: وقتی شما و فرزند تان کسی را می بینید که به طور بارزی با شما تفاوت دارد (فرقی نمی کند در عدم توانایی یا به لحاظ سنی یا هر ویژگی بارز دیگری) با واکنش آسان و آرام خود به او نشان دهید که این تفاوت ها به معنای این است که شما آنها را پذیرفته و درک کرده اید.
اگر فرزند تان در این زمینه سوالی داشت، بسیار عادی و واقع بینانه به او پاسخ دهید، بی آنکه بخواهید به او خیره شوید یا به جایی اشاره کنید. سعی کنید به فرزندتان بیاموزید که انسان ها با هم متفاوت هستند و باید به این تفاوت ها احترام گذاشت
از واکنش بیش از اندازه اجتناب کنید
اگر کودک تان شما را زد و گفت «تو احمقی» سعی کنید ناراحت نشوید (در واقع شما می دانید که احمق نیستید)؛ کودکی که می خواهد جلب توجه کند ممکن است ناخوشایند ترین چیز ها را بگوید تا واکنش شما را برانگیزد و عصبانی تان کند. به جای عصبانی شدن با او چهره به چهره شوید و آرام اما محکم به او بگویید: «ما در این خانواده این طور برخورد و صحبت نمی کنیم».
سپس به او یاد بدهید چگونه چیزی که می خواهد را به شیوه ای محترمانه به دست بیاورد، برای نمونه بگویید: «وقتی می خواهی با تو بازی کنم، کافی است که مؤدبانه و قشنگ به من بگویی مامان می خواهم الان برایم کتاب قصه بخوانی ».
از ادبیات محترمانه استفاده کنید
در برخی مواقع همین چیزهای کوچک هستند که اهمیت فراوانی پیدا می کنند.
کودکانی که یاد می گیرند «لطفا» و «دست شما درد نکنه» یا «اجازه هست» بگویند، فضایی توام با ادب و نزاکت را ایجاد می کنند که واکنش های مثبتی در افراد پیرامون آنها به همراه خواهد داشت.
از او بخواهید درخواست های خود را محترمانه و فاقد ترس بیان کند و برای انجام این درخواست ها، از دیگران طلبی ندارد.
به او یاد دهید که دیگران موظف به انجام تمام درخواست های ما نیستند و اگر نتوانستند لطفی در حق ما بکنند، نباید خشمگین شویم و به شکلی مقابله جویانه برخورد کنیم. به علاوه تشکر کردن را به فرزندتان بیاموزید.
به او پاسخ های مؤدبانه بیاموزید
کودک تان می تواند رفتار خوب خود را از طریق احترام گذاشتن به دیگران نشان دهد. از همان زمان که او توانست از طریق کلامی ارتباط برقرار کند، می تواند «بفرمایید» و «متشکرم» را نیز یاد بگیرد. به او توضیح دهید که زمانی که مؤدب است دوست دارید به او کمک کنید، اما زمانی که دستور می دهد دوست ندارید. دوباره باید تکرار کنیم، این که خود تان رفتاری محترمانه داشته باشید، از این که سخنرانی کنید مؤثر تر واقع خواهد شد.
خود تان واژه های بفرمایید و متشکرم را به طور مکرر به فرزند 2 ساله تان و دیگران بگویید؛ در این صورت او این واژه ها را به عنوان واژه هایی رایج در مکالمات روزمره خواهد آموخت و آن ها را هم در ارتباط با شما و هم در ارتباط با دیگران به کار خواهد برد.
منبع: http://payju.ir
