نارسایی کبد چیست؟
کبد دومین اندام بزرگ بدن است و عملکردهای متعدد و متفاوتی را در بدن بر عهده دارد. کبد، بر روی هر آنچه که میخورید و مینوشید فعل و انفعالاتی انجام میدهد. کبد غذاها و نوشیدنیها را به انرژی و مواد مغذی مورد نیاز بدن تبدیل میکند. مواد مضر مانند الکل را فیلتر کرده، از بدن دفع میکند و مسٔولیت دفاع از بدن در برابر عفونتها را بر عهده دارد.
هنگامی که کبد آسیب ببیند یا تخریب شود، احتمالا فرد متحمل نارسایی یا مشکلات کبدی میشود. ویروسها و مواد شیمیایی مضر میتوانند به کبد آسیب برسانند. چنانچه فرد متحمل آسیبهای کبدی شود، به مرور عملکرد صحیح کبد از کار میافتد.
نارسایی کبد یک بیماری واقعا جدیست و باید فورا درمان شود.
انواع نارسایی کبد
نارسایی کبد بر دو قسم است، یا حاد و یا مزمن.
نارسایی حاد کبد
صدمات ناشی از نارسایی حاد کبد سریع پیشرفت میکند و عملکرد کبد ظرف یک هفته و گاهی چند روز مختل میشود. نارسایی حاد کبد معمولا یک دفعه و بدون هیچگونه علائم یا عارضهی قبلی بروز میکند. علل شایع نارسایی حاد کبد اغلب قارچ یا مصرف بیش از حد داروهایی از قبیل استامینوفن است.
نارسایی مزمن کبد
نارسایی مزمن کبد با سرعت کمتری پیشرفت میکند. بروز علائم اولیه گاهی ماهها و سالها به طول میانجامد. نارسایی مزمن کبد اغلب ناشی از تخریب بافتهای کبد است که بر اثر مصرف طولانی مدت الکل به وجود میآید. آسیب بافتهای کبد بر اثر مصرف الکل، بافتهای سالم را از بین برده و بافتها را زخمی میکند.
تخریب بافت کبد
در نارسایی مزمن، کبد ملتهب میشود. همین التهاب به مرور موجب بروز زخمهایی در بافت کبد میگردد. مادامی که به مرور بافتهای سالم از بین رفته و بافتهای زخمی جایگزین آن میگردند، فرایند از بین رفتن کبد آغاز میشود.
نارسایی کبد ناشی از الکل بر ۳ قسم است:
بیماری کبدِ چربِ الکلی ناشی از تجمع چربی در سلولهای کبد است. این عارضه گریبانگیر افرادیست که الکل زیادی مینوشند و چاق هستند.
خصیصههای نارسایی کبد چرب الکلی تجمع سلولهای چربی، التهاب و زخمهای کبدی است. طبق اعلان انجمن کبد امریکا ۳۵٪ از افراد الکلی از این عارضه رنج میبرند.
نارسایی کبد الکلی پیشرفتهترین نوع از اقسام نارسایی کبد است. انجمن کبد امریکا اعلان نمود که ۱۰ تا ۲۰٪ از افراد الکلی دچار زخمهای کبدی هستند.
علل نارسایی کبد
نارسایی حاد کبد، نارسایی گستردهی کبد نیز خوانده میشود که حتی ممکن است بدون هیچگونه عارضه یا علائم کبدی رخ دهد. طبق اعلان کلینیک مایو، مصرف بیش از حد استامینوفن شایعترین دلیل نارسایی حاد کبد در ایالات متحده شاخته شده است. استامینوفن در زمره داروهایی قرار دارد که میتوان بدون نسخه از داروخانه دریافت نمود، بنابراین باید از میزان توصیه شده بر روی برچسب پیروی نمود. چنانچه احساس نمودید بیش از حد مجاز استامینوفن مصرف کردهاید به پزشک مراجعه نمائید.
ازعمده دلایل دیگری که موجب نارسایی حاد کبد میشود:
داروهای تجویزی خاص
برخی مکملهای گیاهی
عفونتهای ویروسی از قبیل هپاتیت یا تورم کبد از جمله هپاتیت نوع A، B و C
داروی سمی
بیماریهای خاص خودایمنی
البته ممکن است علت دقیق نارسایی حاد کبد ناشناخته باقی بماند.
نارسایی حاد کبد در برخی موارد ژنتیکی است. ممکن است فرد ژنهای ناقص را از یکی از والدین یا هر دوی آنها به ارث ببرد. چنانچه از بیماریهای ژنتیک کبدی رنج میبرید، احتمالا مستعد ابتلا به نارساییهای کبدی نیز هستید.
نارسایی مزمن کبد عمدتا ناشی از تخریب بافت کبد یا بیماریهای مرتبط به کبد چرب الکلی است. مصرف افراطی الکل شایعترین دلیل تخریب بافت کبد در ایالات متحده تلقی میشود.
معمولا کبد هر نوع الکلی که مصرف میشود را تجزیه میکند، اما اگر بیش از حد الکل مصرف شود، تجزیهی آن از تحمل کبد خارج میشود. سم شیمیایی موجود در الکل، محرک التهاب کبد است که میتواند عامل تورم کبد گردد. این آسیبها منجر به تخریب بافت کبد میشود.
چنانچه مبتلا به هپاتیت C باشید، بیش از دیگران مستعد نارسایی مزمن کبد یا تخریب بافت کبد هستید. ویروس هپاتیت C در جریان خون منتشر میشود. چنانچه خون فرد مبتلا وارد بدن شما شود، شما نیز به آن مبتلا میشوید. استفاده از سرنگ مشترک و سوزن آلوده در طی فرایند تاتو یا سوراخ نمودن گوش و دیگر اندامها از روشهای انتقال هپاتیت C است.
منبع: www.alamto.com