کفش طبی چیست؟
اصطلاحا کفش طبی به کفشی گفته می شود که در کارگاهی خاص، با تجویز پزشک و زیر نظر مهندسین ارتوپدی فنی ساخته شود.
بیمارانی هستند که به دلیل مشکلاتی از قبیل قطع عضو در ناحیه پا و یا قسمتی از پنجه و دیگر بیماری ها دچار دفورمیتی و ناهنجاری شده اند که استفاده این افراد از کفش طبی و کفی های مخصوص می تواند، کمک قابل توجهی را به این عزیزان بکند.
و اما کفش هایی که در بازار و مغازه های کفش فروشی موجود است و گاهی برای فروش بیشتر، نام کفش طبی روی آن ها می گذارند که ممکن است واقعیت نداشته باشد. بعضی از کفش ها که جدیدا در بازار یافت می شوند که به آن ها نیز کفش طبی گفته می شود، این کفش ها گرچه طبی نیستند ولی ساختار طبیعی پای سالم را رعایت کرده اند. این کفش ها فقط برای افراد سالم خوب هستند نه برای کسانی که با مشکلات و دمفورمیتی های شدید مواجهند.
کفی طبی چگونه ساخته می شود؟
امروزه در بسیاری از مراکز توانبخشی و کلینیک های ارتوپدی فنی، با معاینه بالینی و لمس کف پا، مشاهده چگونگی راه رفتن و بر اساس تجربیات متخصص، کفی طبی برای افراد تهیه می شود.
در مراکز توانبخشی در کشورهای پیشرفته، اطلاعات شخص با استفاده از دستگاه های اندازه گیری نیرو و فشار کف پا در حالت حرکت و ایستاده دریافت و پردازش می شود.
نحوه توزیع فشارهای کف پا با امکانات گرافیکی به صورت نوار کف پا نشان داده می شود. به کمک چنین اطلاعات کمی و کیفی، متخصصین با سهولت بیشتری می توانند نسبت به تجویز دقیق تر کفی اقدام نمایند.
کاربرد کفش ها و کفی های طبی در دفورمیتی ها
دفورمیتی ( بدشکلی) در ناحیه پا در اثر حوادث و بیماری ها عارض می شود و بیماران را با مشکلات زیادی در راه رفتن و زندگی روزمره دچار می کند حتی در کودکان و نوجوانان استفاده از این نوع کفش ها به اصلاح و درمان آنان می انجامد.
سن مناسب برای تهیه کفش های طبی
از سنین خردسالی باید پای کودک را با کفشی مناسب آشنا کرد تا او اولین گام هایش را درست بردارد. پای کودک گوشتی است، او نیاز به کفشی دارد که پاشنه اش سفت و ساق دار باشد تا مچ پایش را بگیرد. بدین طریق کودک موقع راه رفتن محکم قدم برمی دارد.
از نظر پزشکان متخصص استفاده از کفی طبی در افرادی که تغییر شکل آن ها هنوز به صورت ثابت درنیامده است، مفید است. یعنی در کودکان با استفاده از کفی طبی می توان صافی کف پا، پای طاقدیسی، انحراف پاشنه و انحراف زانوها به طرفین را اصلاح کرد. در سنین بالاتر نیز کفی اثر نگهدارنده دارد.
برهمین اساس، افراد نیازمند به استفاده از کفی های طبی شامل موارد زیر می شوند:
۱- افراد دارای ناهنجاری های متحرک، برای اصلاح (صافی کف پا در کودکان).
۲- افراد دارای ناهنجاری های ثابت برای کاهش درد و توزیع فشار.
۳- افراد دارای پاهای دردناک برای کاهش درد (خار پاشنه و التهاب کیسه زلالی زیرپاشنه).
۴- برای جلوگیری از تغییر شکل پا. اگر این کفی ها برای کودکان در سنین ۷ تا ۱۲ سال که کف پای آن ها درحال شکل گیری است، مورد استفاده قرار گیرد حاصل آن برخورداری از کف پایی استاندارد تا آخر عمر است. به علاوه این کفی ها درباره زنان باردار که در یک دوره ۶ ماهه با اضافه وزن تحمیلی روبه رو هستند، توصیه می شود.
کفی های طبی
وظیفه هر کفی کفش باید این باشد که انواع ناهنجاری های بدن و یا الگوهای غلط راه رفتن را اصلاح کند. این کفی ها تنها به منظور تصحیح صافی کف پا به کار گرفته نمی شوند؛ بلکه هدف اصلی آن ها راحت تر کردن ایستادن، راه رفتن و دویدن است. به این ترتیب که به مقدار بسیار کمی، زاویه هایی را که در آن ها به پا ضربه می خورد، تغییر می دهند. هر شخصی با مقدار مشخصی از یک لایه نرم در کف پای خود متولد می شود. این لایه بالشتکی به صورت طبیعی امواج ضربه ای را که به کف پا وارد می شوند، ملایم تر کرده و به شیوه ای مناسب به کل پا اعمال می کند. متاسفانه با افزایش سن افراد این لایه طبیعی در طول زمان اثر خود را از دست داده و تحلیل می رود.
جنس و شکل کفی ها
کفی ها از نظر جنس به ۳ دسته کفی های نرم، کفی های نیمه سخت و کفی های سخت تقسیم می شوند. کفی ها از نظر شکل و ساختار نیز به انواع مختلف مثل کفی با حمایت کننده قوسی طولی، کفی با پد متاتارسال (برای صافی قوس عرضی و درد انتهایی استخوان کف پایی)، کفی با بالابر پاشنه (برای کسانی که قد کوتاهی دارند) تقسیم می شوند.
کفی های مواج بیشتر برای رفع خستگی و جلوگیری از اعمال فشار به پاها استفاده می شوند و موارد استفاده درمانی آن ها محدود است و کفی های دیگر نیز بسته به نوع عارضه به صورت خاص مورد استفاده قرار می گیرند.
گفتنی است، کفی های طبی غیرمواج در رفع خستگی مفید نیستند یا جذب شوک و امثال آن ها را انجام نمی دهند و درعین حال کفی های مواج برای اصلاح تغییر شکل، مثل صافی کف پا، نمی توانند کاربرد داشته باشند.
کفی های مواج خود به دو دسته عمومی و طبی برای پاهای خاص تقسیم می شوند. در نوع عمومی، این کفی ها کار پمپاژ خون، تقسیم وزن بدن در سطح کف پا و جذب شوک ها را انجام می دهند و نوع پاهای خاص این کفی ها نیز برای ۳ دسته از افراد، یعنی کسانی که دارای خار پاشنه (زایده ای درقسمت جلوی استخوان پاشنه) هستند و هنگام راه رفتن، احساس درد در پاشنه می کنند یا افت قوس طولی پا دارند و همچنین برای استفاده، در بخش علمی تکمیلی در ارتوپدی و توانبخشی توصیه می شود. به علاوه کفی های مواج به واسطه جریان مواد سیال بر نقاط واکنش کف پا تاثیر می گذارند و با ماهیچه، رگ ها و تاندون ها سروکار دارند.
در کفش های تیز، کوچک ترین ضربه که به کفش وارد شود، مستقیماً به کمر منتقل می گردد. درحالی که در کفش های نوک گرد این ضربه ها گرفته می شود. در یک کفش مناسب، پاشنه و پنجه کفش باید گرد و خورده شود تا فشار را کم کند و انرژی زیادی از فرد هنگام راه رفتن گرفته نشود. نصب یک قالب مناسب در کفشی با این مشخصات باعث می شود، فرد احساس کند که در منزل نشسته و با غلتاندن پاهایش بر روی وردنه وریدهای پایش را استراحت می دهد.
آیا در هر نوع کفشی می توان از کفی های طبی استفاده کرد؟
کفش خریداری شده باید ویژگی های خاصی داشته باشد. امروزه تولید کننده ها دنبال مد و جنس ارزان قیمت هستند. کفش تولید شده فضای مناسبی برای نصب کفی های طبی ندارند و از کفش بیرون می زنند. کفش باید با رعایت اصول پزشکی ساخته شود و قالب طبی آن نیز توسط یک صنعت کار تهیه و در کفش تعبیه گردد.
چگونه از کفش های طبی مراقبت نماییم؟
امروزه به دلیل افزایش روز افزون قیمت مواد اولیه باعث شده که هر روز قیمت این نوع کفش ها روز به روز افزایش پیدا کند و مدت زمان سفارش و ساخت طولانی تر شود پس باید در مورد مراقبت و نگهداری بهتر و طول عمر بیشتر کفش ها به چند نکته آسان توجه کنیم.
۱- حداقل هفته ای دوبار واکس بزنید.
۲- چون برای ساخت کفش های طبی از چرم و مواد طبیعی استفاده می شود از شستن آن ها جدا خودداری نمایید.
۳- در کفش های طبی معمولا از نوع و مدل ساق بلند و بندی استفاده می شود برای پوشیدن و در آوردن کفش، بندها را بیشتر باز کنید.
۴- استفاده مکرر از کفش ها باعث ساییدگی زیره و تغییر حالت اولیه آن می شود که حتی اثر اصلاحی و درمانی آن را از بین می برد و به بدتر شدن وضعیت پا منجر می شود که باید تقریبا هر سه ماه یک بار جهت اصلاح آن مراجعه شود.
منبع: www.vivannews.com