جرثقیل در واقع یک نوع ماشین ، دکل یا سازه مرتفعی است که توسط طناب و قرقره هایی برای بالا کشیدن یا پایین آوردن اشیا از آن استفاده می شود. این دستگاه با استفاده یک یا چند ماشین ساده برای ایجاد مزیت مکانیکی و در نتیجه حرکت بارهای فراتر از توانایی طبیعی یک انسان است. جرثقیل معمولا در صنعت حمل و نقل برای بارگیری و تخلیه یا برای حرکت اجسام بکار می رود.
کاربرد آنها عمدتا در صنایع ساختمانی یا سازه های عظیم دیگر است. جرثقیل هایی که در صنایع ساختمانی از آنها استفاده می شود اغلب به طور موقت نصب می شوند و البته می توان آنها را روی زمین یا بر روی وسایل نقلیه مخصوصی نیز نصب کرد.
جرثقیل ها به دو روش کنترل می شوند. در روش اول یک کاربر درون کابینی که همراه جرثقیل حرکت می کند نشسته و توسط دکمه هایی که با یک کابل به ایستگاه کنترل وصل هستند، جرثقیل را کنترل می کند. در روش دیگر از روش کنترل بیسیم استفاده می شود.
در هر صورت اپراتور مذکور مسئول ایمنی جرثقیل و جان افرادی است که در ارتباط با جرثقیل کار می کنند.
?انواع جرثقیل و کاربرد آن
?جرثقیل برجی (تاور کرین):
این نوع جرثقیل معمولاً در ساختمان‌های مرتفع مورد استفاده قرار می‌گیرد و به سه صورت بر روی زمین نصب می‌شود.این گونه جرثقیلها با توسعه تکنولوژی و رویکرد شهرها برای ساخت سازه های بلند مرتبه رونق یافته و امروزه در سراسر نقاط جهان به خصوص در ساختمان آسمانخراشها به کار می رود.به خاطر شعاع عمل وسیع و ارتفاع بسیار زیاد این نوع جرثقیلها بر روی بنای در حال ساختمان تکیه می کنند و با پیشرفت ارتفاع ساختمان بالا می روند.
?جرثقیل‌های موبایل (ماشینی):
جرثقیل موبایل، جرثقیلی است که دارای بازویی است که می تواند حرکت کند و حرکت جرثقیل بدون مسیر مشخص، می باشد و باربرداری جرثقیل بر اساس مرکز ثقل و پایداری آن می باشد.این جرثقیل ها بر روی زمین به دو صورت ثابت (نصب جک) و کارگاهی (متحرک با بار) عمل می‌کند.
?جرثقیل‌های سقفی:
سازه ای است که به مرور زمان توسعه یافته و امروزه در انواع مختلفی عرضه و استفاده می شود و ابزاری است جهت جابجایی و حمل اجسام سنگین در صنعت استفاده می شود و شامل اجزای از تیرآهن ، یک عدد قلاب و یک عدد کابل برای حمل که به تیرآهن وصل می شود. که از این قلاب برای بلند کردن اجسام استفاده می شود. و برای محیط های سرپوشیده مانند سالن ها ، کارخانه ها و … استفاده می شود .
موارد کاربرد: در سالن‌های صنعتی و تولیدی یا سایر خطوط (انبار، تعمیر و …) در ارتفاع بر روی خطوط باربر کناری قبل نصب هستند. عموماً به دو شکل جرثقیل سقفی تک پل و جفت پل مورد استفاده قرار می‌گیرند.
?جرثقیل دروازه‌ای:
این نوع جرثقیلها به دو صورت دروازه‌ای و نیم دروازه‌ای قابل استفاده هستند.جرثقیل دروازه‌ای جهت جابجایی بار در محیط های باز و در داخل سالن‌ها کاربرد دارند. جرثقیل دروازه‌ای قابلیت نصب بالابرهای سیم بکسلی تک و دو پل در گروه‌های کاری مختلف را دارا می‌باشد.
?جرثقیل بازویی: جرثقیل‌های بازویی به دو صورت بازویی (دیواری) یا ستونی بازویی قابل استفاده در صنایع هستند.موارد کاربرد : خطوط مونتاژ، انبارها، ایستگاه های ماشین آلات و ..
?جرثقیل‌های آویز:
این جرثقیلها درسالن‌ها و مکانهای با محدودیت ارتفاع و خطوط مونتاژ سری (خودروسازی و…) در ظرفیت تا ۵ تن قابل استفاده‌اند.
لیفتراک
یکی از وسایل پر کاربرد برای جا به جایی وسایل سنگین استفاده از لیفتراک است. لیفتراک وسیله ای است که دو شاخک در جلوی خود دارد و از آن برای بالا و پایین بردن وسایل و همچنین جا به جایی آن ها استفاده می شود. این ماشین دارای یک دکل، شاخک و الحاقیات است که با توجه به نوع فعالیت آن ها در انبار کردن بار، حمل ونقل و جا به جایی طراحی و ساخته می شود. بار مجازی که هر لیفتراک می تواند جا به جا کند توسط کارخانه بر روی آن درج می شود.
?محل استفاده از لیفتراک
لیفتراک ها را بیشتر در انبار های بزرگ و همچنین در مکان های ساختمانی استفاده می کنند. ای وسیله در مقایسه با بالابر های قیچی مانند می تواند به راحتی وسایل سنگین تری را بدون خطر واژگونی به هرجا منتقل کند.
راننده گان لیفتراک باید به صورت کامل از نحوه کار لیفتراک و وزن باری که می خواهند حمل کنند توجه داشته باشند زیرا خساراتی که ممکن است وارد شود بسیار سنگین است.
?کاربرد اصلی لیفتراک
استفاده از این وسیله در محل هایی که ساخت و ساز بیشتر است کاربرد ویژه ای دارد زیرا این دستگاه به راحتی می تواند مصالح و وسایل ساختمانی را بلند کرده و به هر جایی منتقل می کند. لیفتراک ها در انبار ها نیز به راحتی و در سطوح وسیع می توانند وسایل را جا به جا کنند.
شاخک های این وسیله می توانند بالاتر از خود لیفتراک بالا برود و وسایل را در بالاتربن سطح وسایل دیگر قرار دهند و به همین دلیل به آسانی می توانند برای بارگیری کامیون ها از این وسیله استفاده کرد.
برای آشنایی با سایر مشاغل صنعی در سامانه زمات با ما همراه باشید.
