به سنجش و ارزیابی میزان شنوایی هر انسانی شنوایی سنجی گفته می شود. به عبارتی دیگر هرگاه بخواهیم قدرت شنوایی یک فرد و یا میزان کاهش و یا سنگینی گوش کسی اظهار نظر کنیم باید شنوایی سنجی انجام دهیم.
در این آزمایش فرد با صداهای با شدت های مختلف مورد آزمایش قرار می گیرد به این صورت که از فرد خواسته می شود به محض اینکه صدای که معمولا شبیه بوق یا بیب است را شنید اعلام کند.
در این روش معمولا از شدت های بالا شروع می شود و شدت تا زمانی کاهش پیدا می کند که فرد دیگر قادر نیست صدا را بشنود. حال بر اساس اینکه، چه میزان شدت صداهای را شنیده است میزان کلی شنوایی فرد یا به اصطلاح نوار گوش فرد به دست آمده است.
دستگاه شنوایی سنجی
برای اینکه شنوایی هر فردی به دست آید لازم است از دستگاه های خاصی استفاده شود. دستگاه شنوایی سنجی، به دستگاهی گفته می شود که توانایی تولید صداهای با شدت و فرکانس های مختلف را دارد.
در انسان بر اساس فیزیولوژی شنوایی، توانایی شنیدن فرکانس های ۲۰ هرتز تا ۲۰ هزار هرتز وجود دارد. در دستگاه شنوایی سنجی که به صورت معمولی در کلینیک های مختلف برای آزمایش شنوایی به کار برده می شود فرکانس های بین ۲۵۰ تا نهایتا ۱۲ هزار هرتز سنجیده می شود. دستگاه شنوایی سنجی انواعی مختلفی دارند که هر کدام برای کاربردهای متفاوتی به کار برده می شوند.
دکتر شنوایی سنجی
دکتر شنوایی سنجی به فرد متخصصی گفته می شود که مدرک دکترای تخصصی این رشته یعنی شنوایی شناسی را اخذ کرده باشد. یکی از رشته های زیر مجموعه پزشکی که در مورد دستگاه شنوایی انسان تحقیق و بررسی می کند شنوایی شناسی یا ادیولوژی نام دارد.
این رشته در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی دانشجو می پذیرد. دکتر شنوایی سنجی فردی است که تمامی این مراحل را به پایان رسانیده است. ارزیابی تخصصی شنوایی و درک گفتار، بررسی پارگی پرده تمپان یا پرده گوش، ارزیابی و توانبخشی سرگیجه، ساخت قالب های ضدآب و ضد صوت، تجویز سمعک و … بخشی از حیطه های کاری این متخصصین می باشند.
چرا شنوایی‌سنجی انجام می‌شود؟
تست شنوایی‌سنجی انجام می شود تا مشخص شود چقدر خوب می‌توانید بشنوید. آن ممکن است به عنوان بخشی از تست‌های غربالگری شنوایی یا برای تعیین نوع و میزان کم شنوایی انجام شود.
علل شایع کم شنوایی شامل موارد زیر است:
نقائص هنگام تولد عفونت مزمن گوش میانی بیماری‌های ارثی، مانند اتواسکلروز، در این بیماری رشد غیرطبیعی استخوانچه‌ها در گوش میانی اتفاق می‌دهد، به‌طوری‌که مانع از عملکرد صحیح گوش می‌شود. صدمه به گوش بیماری‌های گوش داخلی، مانند بیماری منییر یا بیماری خود ایمنی که گوش داخلی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. قرار گرفتن در معرض سر و صداهای بلند پارگی پرده گوش
آسیب دیدن گوش یا قرار گرفتن در معرض صداهای بلند برای مدت طولانی می‌تواند باعث کم شنوایی شود. صداهای بلندتر از 85 دسی‌بل، مانند آنچه در کنسرت پاپ یا راک می‌شنوید، می‌تواند بعد از چند ساعت باعث کم شنوایی شود. اگر به‌طور مرتب در معرض موسیقی با صدای بلند یا صداهای صنعتی قرار دارید، بهتر است از محافظهای شنوایی (earplug یا earmuff) استفاده کنید.
مرکز شنوایی سنجی
برای ارزیابی و تست شنوایی باید به مرکز شنوایی سنجی مراجعه کرد. این مراکز در بسیاری از بیمارستان های دولتی، درمانگاه های خصوصی و در اکثر کلینیک های شنوایی شناسی سراسر کشور موجود می باشند.
در این مکان ها متخصصین شنوایی شناس ها یا ادیولوژیست های مستقر هستند که برای این کار آموزش دیده اند. این افراد بر اساس سن و میزان همکاری افراد از آزمایش های مختلفی استفاده می کنند و بر اساس تمام مستندات و شواهدی آبجکتیو و فردی میزان شنوایی هر فرد را سنجش می کنند. به برگه نتایج حاصل از تست شنوایی، ادیوگرام یا نوار گوش نیز می گویند.
ادیوگرام
ادیوگرام به صورت نمودار میزان شنوایی را نشان می‌دهد. در مراتست شنوایی‌سنجی، شنوایی ما در فرکانس‌های مختلف (پایین، میانی و بالا) بررسی می‌شود. نتایج این آزمون روی برگه ادیوگرام ثبت می‌شوند.
محور افقی، فرکانس‌های مختلف را نشان می‌دهد. فرکانس‌های پایین (برای مثال صدای موتور ماشین) در سمت چپ ادیوگرام ثبت می‌شوند. محور عمودی، سطح بلندی صدا در فرکانس‌های مختلف را نشان می‌دهد، از صداهای آهسته (بالای ادیوگرام) تا صداهای بلند (پایین ادیوگرام). مقیاس بلندی (شدت) صدا بر اساس دسی‌بل(dB) اندازه‌گیری می‌شود.
پیگیری
بعد از انجام تست، شنوایی‌شناس نتایج تست شنوایی‌سنجی را برای شما تفسیر می‌کند. با توجه به نوع و میزان کم شنوایی شما، شنوایی‌شناس توصیه‌های لازم را به شما ارائه می‌دهد.
این توصیه‌ها ممکن است شامل اقدامات درمانی (مراجعه به پزشک گوش و حلق و بینی) یا پیشگیری (مانند استفاده از محافظهای گوش) باشد. چنانچه کم شنوایی شما قابل‌درمان نباشد به شما استفاده از سمعک توصیه می‌شود. و در مورد انواع سمعک، قیمت سمعک و کمک هزینه سمعک بیمه‌ها توضیحات لازم به شما داده می‌شود.
برای آشنایی با اطلاعات سایر مشاغل به سامانه سراسری زمات مراجعه کنید
