شیشه گری ، یکی از قدیمیترین حرفه‌هایی است که بشر بدان اشتغال داشته است. مصری‌ها سازنده اولین اشیای شیشه‌ای بوده‌اند که ظروف بدست آمده از حفاریهای مصر قدمت 5000 ساله دارد. رومیان نیز در فن شیشه گری مهارت داشته‌اند و در این صنعت از سایرین پیشرفته‌تر بودند. رونق شیشه سازی در نخستین ادوار تاریخ اسلامی صورت گرفته است، زیرا هنری بود که در مساجد و زیارتگاه‌ها و تزئینات مذهبی جلوه خاصی داشته و مورد استفاده قرار می‌گرفت.
در ایران نیز ساختن شیشه قدمت چند هزار ساله دارد. و نخستین واحد ماشینی تولید شیشه ساختمانی در ایران در سال 1340 شروع بکار کرد.
?انواع شیشه
امروزه از انواع شیشه برای ساخت لوازم تزئینی، ظروف، درب، پنجره، نمای ساختمان و بسیاری از موارد دیگر استفاده می شود. هر نوع از شیشه، با توجه به ویژگی های مخصوصی که دارد، در موارد مختلفی به کار برده می شود.
?شیشه فلوت
شیشه فلوت یا شیشه خام، همان شیشه ساده و تختی می باشد که معمولا در ساخت پنجره ها از آن استفاده می شود. این نوع شیشه را می توان تحت فرآیند های مختلفی، به نوع دیگری از شیشه ها تبدیل کرد.
به طور مثال با انجام یک فرآیند حرارتی بر روی این نوع شیشه، شیشه سکوریت به دست می آید.
انواع شیشه فلوت با ضخامت های متفاوتی بین 2 تا 20 میلیمتر ساخته می شوند. با استفاده از هنر شیشه بری، می توان انواع طرح های متنوع را بر روی شیشه فلوت برش داد تا کاربرد های مختلفی پیدا کند. جالب است بدانید هنگام ساخت این نوع شیشه، هنگامی که شیشه دمایی حدود 1600 سانتی گراد دارد، آن را در داخل استخری از قلع شناور می کنند تا سطحی کاملا صاف و یکدست پیدا کند.
? شیشه پیرکس (ضد حریق)
از این نوع شیشه معمولا در ساخت ظروف آشپزخانه یا آزمایشگاه، درب فر، شیشه بخاری و سایر محل هایی که در معرض حرارت مستقیم می باشند، استفاده می شود. شیشه پیرکس (Pyrex) که یکی از قدیمی ترین انواع شیشه می باشد، علاوه بر حرارت، در برابر آسیب های شیمیایی نیز مقاوم است. مواد تشکیل دهنده شیشه پیرکس، دارای مقدار زیادی سیلیس و اکسید بوریک می باشند.
برخی از انواع شیشه های ضد حریق پیرکس، با استفاده از فناوری نانو در مقابل آتش و حرارت زیاد مقاوم سازی می شوند.
? شیشه سکوریت یا میرال
در ساخت شیشه های سکوریت از یک فرآیند حرارتی خاص استفاده می شود که موجب افزایش مقاوت و استحکام این نوع شیشه می شود. در این عملیات حرارتی، ابتدا شیشه تا حدود 700 درجه سانتی گراد حرارت داده شده و سپس تحت شرایطی به سرعت سرد می شود. شوک حرارتی ناشی از این تغییر دمای ناگهانی، باعث می شود شیشه میرال حدودا 3 تا 5 برابر مقاوم تر از شیشه های معمولی باشد.
یکی دیگر از ویژگی های منحصر به فرد شیشه سکوریت، نحوه شکستن آن است. شیشه میرال در صورت شکستن به قطعات بسیار ریز غیر برنده ای تبدیل می شود که اصلا خطرناک نیستند. ایمنی و مقاومت بالای این نوع شیشه سبب شده است تا کاربرد شیشه سکوریت در صنایع بسیار افزایش پیدا کند.
?انواع شیشه رنگی
شیشه های رنگی به طور کلی با دو روش ساخته می شوند. در روش اول هنگام ساخت شیشه، برخی مواد شیمیایی به مصالح اولیه آن اضافه می شود که شیشه را به رنگ های مختلفی در می آورد. در روش دیگر، برای ساخت شیشه رنگی، شیشه معمولی و بی رنگ را درون مذابی از شیشه رنگی فرو برده و از این طریق آن را رنگی می کنند.
از انواع شیشه رنگی معمولا برای ساخت دکوراسیون و زیبا تر کردن فضا استفاده می شود. از آنجایی که رنگ ها می توانند بر روی سلامت روان نیز تاثیر گذار باشند، استفاده از شیشه های رنگی تنها به منظور زیبایی بخشیدن به محیط نمی باشد و کاربرد های روانشناسی نیز دارد.
? شیشه دوجداره
این نوع شیشه که از آن به عنوان شیشه چند جداره یا مضاعف نیز نام برده می شود، عایق حرارت و صدا می باشد. شیشه دوجداره از دو یا چند لایه شیشه تشکیل شده است که در فواصل مشخصی از یکدیگر قرار گرفته اند. در این فضای خالی بین هر لایه شیشه، هوا و یا گازهای بی اثری مانند آرگون و کریپتون قرار می گیرد. این گاز ها فشاری تقریبا برابر با هوای خارج دارند و در واقع علت عایق بودن شیشه های دوجداره، همین فضای خالی پر شده با گاز یا هوا می باشد.
لازم به ذکر است به منظور جذب رطوبت ناشی از هوای بین دو جداره، از مواد خشک کننده ای مانند سیلیکاژل استفاده می شود. عایق بودن شیشه های دوجداره باعث شده است در ساخت مکان هایی مانند فرودگاه و بیمارستان از این نوع شیشه استفاده شود.
? شیشه رفلکس
شیشه رفلکس، بازتابنده یا انعکاسی، نوعی از شیشه ها است که دارای پوشش منعکس کننده می باشند. این پوشش قادر است تا نور و حرارت را انعکاس داده و از این طریق تصاویر اطراف را بازتاب کند. هنگامی که در طول روشنایی روز به این شیشه ها نگاه کنید، شیشه مانند آینه عمل کرده و تصویر محیط را منعکس می کند.
اما در طول شب، عملکرد این شیشه برعکس خواهد بود، یعنی شیشه رفلکس، از داخل بازتابنده تصاویر می باشد. در حالی که اگر از بیرون به این شیشه ها نگاه کنید، به صورت کاملا شفاف قادر به دیدن فضای داخل خواهید بود. شیشه انعکاسی، با بازتاب نور و حرارت، نیاز به استفاده از دستگاه های تهویه و خنک کننده را به شدت کاهش داده و از این طریق باعث صرفه جویی در هزینه ها می شود.
?شیشه ضد گلوله
شیشه های ضد گلوله در ظاهر هیچ تفاوتی با شیشه های معمولی ندارند، اما در صورتی که گلوله به سمت این نوع شیشه ها شلیک شود، به جای خرد شدن، مانع از عبور آن می شوند. شیشه ضد گلوله را با استفاده از چندین لایه شیشه و پلی کربنات می سازند و به کمک طلق های پلیمری امنیت آن را تقویت می کنند.
به صورت کلی هرچه ضخامت و تعداد لایه های شیشه ضد گلوله بیشتر باشد، توانایی آن برای جذب انرژی گلوله بالاتر می رود. معمولا از شیشه های ضد گلوله در مواردی که احتمال سرقت وجود دارد استفاده می شود. بانک ها، موزه ها، مراکز امنیتی، طلا فروشی ها و …. از جمله محل هایی است که شیشه ضد گلوله در ساخت آن ها کاربرد فراوانی دارد.
? شیشه مسطح
شیشه های مسطح به دو صورت مشجر و ساده ساخته می شوند و اصلی ترین کاربرد آن ها در پنجره و درب های ساختمان می باشد. هنگام ساخت شیشه های مسطح، یک توری فلزی در بین آن قرار داده می شود که خطرات ناشی از شکستن شیشه را به شدت کاهش می دهد.
از این نوع شیشه معمولا در مکان هایی مانند کارگاه، آسانسور، موتورخانه و … استفاده می شود که به ایمنی بالایی نیاز است.
? انواع شیشه لمینیت (چند لایه)
یکی دیگر از انواع شیشه با ایمنی بسیار بالا، شیشه لمینت می باشد. شیشه لمینیت از قرار گرفتن چند لایه شیشه تخت روی هم ساخته می شود که با استفاده از لایه های PVB به یکدیگر متصل شده اند. این لایه میانی PVB، پیوستگی فیزیکی و شیمیایی بین لایه های شیشه ایجاد می کند. به این دلیل است که شیشه چند لایه، هنگام شکسته شدن مانند شیشه معمولی به اطراف پاشیده نمی شود. از شیشه لمینت به عنوان شیشه نشکن نیز نام برده می شود.
شیشه لمینیت یا چند لایه، در برابر عبور صدا عایق می باشد. همچنین جالب است بدانید برخی از انواع شیشه های لمینت قادر هستند نفوذ اشعه UV را تا 99% کاهش دهند. کاربرد شیشه های چند لایه بسیار گسترده می باشد، ویترین فروشگاه ها، نمای خارجی ساختمان، پله و محافظ ها و … از جمله موارد استفاده شیشه های لمینت می باشد.
? شیشه های خمیده یا منحنی
با استفاده از شیشه های منحنی دیگر محدودیتی برای ساخت دکوراسیون های جذاب و فوق العاده نخواهید داشت. شعاع خمیدگی این نوع شیشه ها بسیار متفاوت می باشد، به صورتی که برخی از این نوع شیشه ها کاملا به صورت استوانه ساخته می شوند.
امروزه شیشه های منحنی با استفاده از پیشرفته ترین تکنولوژی ها و با مقاومت و کیفیت بسیار بالا ساخته می شوند.
برای آشنایی با سایر مشاغل صنعتی در سامانه زمات با ما همراه باشید.
