کرمان

 بزرگ‌ترین استان کشور و میزبان تنها اثر طبیعی ایران در فهرست آثار میراث جهانی یونسکو است. استانی با جاذبه‌های تاریخی و طبیعی فراوان که از نظر تعداد آثار ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو در بین استان‌های ایران رکوردار است و در زمینه‌ی گردشگری پتانسیل بسیار بالایی دارد. . . تاریخچه سابقه‌ی حضور بشر در استان کرمان به هزاران سال پیش می‌رسد. حفاری‌ها و کاوش‌های صورت گرفته در منطقه‌ی جیرفت و برخی از دیگر نقاط استان، گواهی بر این مسئله است. کرمان در تاریخ با نام‌های مختلفی همچون کارمانیا و گواشیر شناخته می‌شده است. حکومت‌های مختلفی در طول تاریخ بر این سرزمین حکمرانی کرده‌اند، اما شاید معروف‌ترین ماجرای تاریخی استان کرمان حمله‌ی آغامحمدخان قاجار به این منطقه باشد. . . جغرافیا با این که کرمان استانی بیابانی محسوب می‌شود، اما کوه‌های بلندی را در خود جای داده و جزء استان‌های مرتفع ایران است. کوه هزار با ارتفاع بیش از ۴4۰۰ متر در میان بلندترین قله‌های ایران خودنمایی می‌کند. با این حال کرمان میزبان دشت لوت هم هست که که جزء پست‌ترین دشت‌های ایران است. کرمان همچنین استان لرزه‌خیزی است که زمین‌لرزه‌های بزرگی در سال‌های اخیر در آن رخ داده‌اند. زلزله‌ی بم در سال ۱۳۸۲ از تلخ‌ترین حوادث طبیعی کشورمان بوده است. این استان از جنوب با هرمزگان، از غرب با استان‌های فارس و یزد و از شمال با خراسان جنوبی همسایه است. استان پهناور سیستان و بلوچستان نیز در شرقِ کرمان واقع شده است. . . . . آب و هوا با توجه به میانگین ارتفاع زیاد کرمان، بیشتر شهرهای این استان نسبت به شهرهای کویری دیگر مانند یزد، زاهدان یا بیرجند، هوای خنک‌تری دارند. هوای کرمان در فصل زمستان بسیار سرد است. / / شهرستان‌های استان کرمان استان کرمان ۲۳ شهرستان را در خود جای داده است که در ادامه به معرفی تعدادی از آنها می‌پردازیم. کرمان کرمان پرجمعیت‌ترین شهر استان و مرکز آن است. کرمان در طول تاریخ برای مدتی پایتخت ایران نیز بوده است. این شهر کویری در میان مراکز استان‌های ایران از نظر ارتفاع رتبه‌ی سوم را به خود اختصاص داده و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا ۱۷۵۵ متر است. مجموعه‌ی گنجعلی‌خان در بافت تاریخی کرمان از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این شهر است. بازار، حمام و ضرابخانه بخش‌هایی از این مجموعه‌ی تاریخی هستند. ضرابخانه‌ی گنجعلی‌خان در حال حاضر به موزه‌ سکه تبدیل شده است. حمام وکیل دیگر اثر تاریخی کرمان است که به خوبی بازسازی شده و اکنون به چایخانه‌ و رستوران سنتی تبدیل شده است. کتابخانه‌ی ملی کرمان نیز با معماری زیبایش از جاذبه‌های گردشگری این شهر است.شهر ماهان در نزدیکی کرمان میزبان یکی از زیباترین باغ‌های ایرانی است. باغ شاهزاده یا شازده در نزدیکی شهر ماهان قرار دارد و یکی از ۹ باغ ایرانی است که در فهرست آثار میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌اند.قنات جوپار کرمان دیگر اثر ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو است. باغ فتح آباد باغ زیبای دیگری است که در روستای اختیار آباد و در فاصله‌ی ۲۰ کیلومتری از کرمان قرار دارد. / شهداد شهداد شهر کوچکی است که در فاصله‌ی حدودا صد کیلومتری از کرمان واقع شده است. شهرت اصلی شهداد در میان گردشگران به لطف کلوت‌هاست. چند کیلومتری از جاده‌ی شهداد به نهبندان را که طی کنید کلوت‌ها را در اطراف جاده خواهید دید. این برجستگی‌ها بر اثر رسوب و فرسایش به وجود آمده‌اند. کلوت‌های شهداد بخشی از منطقه‌ی میراث جهانی دشت لوت هستند. دشت لوت تنها اثر طبیعی ثبت شده از ایران در فهرست آثار میراث جهانی یونسکو و جزء ارزشمندترین جاذبه‌های طبیعی کشورمان است. / / رفسنجان رفسنجان بخش مهمی از شهرت خود را به پسته مدیون است. اما جاذبه‌های گردشگری زیبایی نیز در این شهر قرار گرفته‌اند. تنگه یا دره‌ راگه از زیباترین جاذبه‌های گردشگری طبیعی استان کرمان است که در نزدیکی رفسنجان قرار دارد. از میان جاذبه‌های گردشگری تاریخی این شهر می‌توان به خانه تاریخی حاج آقا علی اشاره کرد. این خانه‌ی تاریخی در روستای قاسم آباد قرار دارد و قدمت آن به دوران قاجار بازمی‌گردد. بادگیر معین، عمارت باقری، حصار قدیم، برج خلیل‌آباد و کاروانسراهای کبوترخان و قطب‌آباد از دیگر دیدنی‌های شهر رفسنجان‌ هستند. موزه‌ی ریاست جمهوری رفسنجان از دیگر دیدنی‌های این شهر است که در زمان ریاست جمهوری مرحوم هاشمی رفسنجانی ساخته شده است. هدایای مردم، سازمان‌ها و کشورهای مختلف در این موزه نگه‌داری می‌شود. / / شهر بابک شهر بابک از شهرهای کوچک استان کرمان است که میزبان یکی از آثار ثبت شده از ایران در فهرست آثار میراث جهانی یونسکو است. روستای صخره‌ای میمند در نزدیکی شهر بابک، در استان کرمان، جزء معدود‌ روستاهای صخره‌ای دنیا است که زندگی هنوز در آن جریان دارد. قدمت این روستا به چند هزار سال می‌رسد. همنشینی با مردم مهربان و خونگرم این روستا در خانه‌های صخره‌ای‌شان جزء بایدهای سفر به میمند است. . . بم شهر بم میزبان ارگ باشکوه بم است که جزء آثار میراث جهانی یونسکو است. متاسفانه بخش‌های زیادی از ارگ تاریخی بم در جریان زلزله‌ی مهیب این شهر تخریب شد و این بنای ارزشمند اکنون در حال بازسازی است. شهرت دیگر شهر بم به دلیل خرمای با کیفیت آن است. قنات اکبرآباد و قاسم‌آباد بروات بم نیز چندی پیش در کنار تعداد دیگری از قنات‌های کشورمان در فهرست آثار میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیدند. . . صنایع دستی قالی از مهم‌ترین صنایع دستی استان کرمان است. علاوه بر این حصیربافی، گلیم‌بافی و ترمه‌بافی نیز در استان کرمان رایج است. مسگری و قلم‌زنی از دیگر صنایع دستی استان کرمان هستند. . . سوغات کُلُمپه یکی از شیرینی‌های معروف استان کرمان است. قاووت خوراکی معروف دیگر کرمانی‌هاست است که به شکل پودر مصرف می‌شود. کرمانی‌ها به این خوراکی «قُوَتو» می‌گویند. کماچ سهن و قطاب نیز جزء خوراکی‌های محلی استان کرمان‌ هستند.کرمان محصولات کشاورزی معروفی هم دارد که برخی از آنها همانند زیره به دنیای ضرب‌المثل‌ها راه پیدا کرده‌اند. علاوه بر زیره، پسته، گردو، خرما و مرکبات از محصولات کشاورزی مرغوب این استان هستند. . . غذاهای محلی کشک یکی از مواد اولیه‌ی مهم در ترکیب غذاهای سنتی کرمان است. بُز قورمه از معروف‌ترین غذاهای این استان است که با گوشت بز، کشک، پیاز، سیر و مواد دیگری تهیه می‌شود. حلیم بادمجان یکی دیگر از غذاهای سنتی پرطرفدار در استان کرمان است. . . . . آداب و رسوم  جشن سده یکی از مهم‌ترین آیین‌های استان کرمان است که زرتشتیان این استان آن را برگزار می‌کنند. جشن سده درست ۵۰ روز مانده به عید نوروز برگزار می‌شود. در این مراسم موبدان زرتشتی با لباس سفید به گرد توده‌ای عظیم از بوته‌های جمع‌شده می‌گردند و پس از چند بار گردش به دور بوته‌ها، آنها را آتش می‌زنند. در حین اجرای مراسم آهنگ‌های شاد هم نواخته می‌شود.