جزیر قشم بزرگ ترین جزیره ایران و از شاخته شده ترین جزیره های کشورمان است که در استان هرمزگان قرار گرفته است. این جزیره طبیعتی بکر و زیبا دارد و تاریخ آن به درازای دوران ساسانیان است. مدت زیادی است که این جزیره ی جنوبی به مقصد گردشگری بسیاری از ایرانی ها و توریست های خارجی تبدیل شده است.
تاریخ قشم
قدمت این جزیره به دوران ساسانیان می رسد و در آن دوران به آن ابرکاروان می گفته اند. گفته می شود که از دوران قب از اسلام و حتی از دوران پادشاهان ماد در این جزیره سکونت می شده است، با پیدایش اسلام، مسلمانان جزیره را فتح کرده و اینگونه بود که کم کم همه چیز رنگ و شکل دیگری به خود گرفت.
کم کم حکومت های مختلفی بر این جزیره حاکم بودند که از میان آن ها می توان به آل بویه اشاره کرد و در دورانی هم تحت تاثیر حمله ی مغولان و حکومت ایلخانیان بود. کم کم اروپایی ها پایشان به اینجا باز شد و مدتی مخصوصا پرتغالی ها به آن حکومت کردند و این سلطه تا جایی در دوران قاجار شکل رسمی به خود گرفت تا اینکه دوران بعد از حکومت قاجار دوباره این جزیره به ایران برگردانده شد.
موقعیت جغرافیایی
این جزیره از شمال به شهر بندرعباس، مرکز بخش خمیر و قسمتی از شهرستان بندرلنگه، از شمالشرقی به جزیرهٔ هرمز، از شرق به جزیره لارک، از جنوب به جزیره هنگام و از جنوبغربی به جزایر تنب بزرگ و کوچک و بوموسی محدود میگردد.
نزدیکترین بندر در ساحل اصلی کشور به جزیرهٔ قشم، بندرعباس است که فاصله آن تا محل سربندر قشم ۸/۱۰ مایل دریایی (۲۰کیلومتر) است. نزدیکترین فاصله این جزیره به ساحل اصلی کشور، در دماغهٔ شمالی جزیره، در محل بندر لافت (در جزیرهٔ قشم) تا بندر پل، در شهرستان خمیر (در ساحل اصلی کشور) که فاصله آن در حدود یک مایل دریایی (۱۸۰۰ متر) بوده و محل احداث پل خلیجفارس خواهد بود
غذاهای محلی
نان تُمُشی، نوعی نان محلی بسیار نازک است که در قشم آن را با سسهای مخصوصی ازماهی درست شده به نام مهیاوه و سوراغ میپزند. در این نان تخم مرغ و پنیر میریزند که همزمان با نان میپزد.
نوشیدنی مخصوص قشم چایی شیر است. خورش قلیهماهی، هَوآری ماهی، هَوآری مرغ، هَوآری گوشت، زیبُن هَوور، زیبُن میگ، زیبُن، حَلا ماهی، هلیم گندم، مُفَلک، چِنگال، ماهی سور، کُلمبا، ماهی برشته، نان رِخته و نان بآدی از جمله غذاهای رایج در قشم است.
اقتصاد
گردشگری: در سالهای اخیر با تأسیس اقامتگاههای محلی، بسیاری از مردم این منطقه به صنعت گردشگری روی آوردهاند.
اکثر مردم ایران این منطقه را که یکی از مناطق آزاد ایران است به خاطر بازارهای آن میشناسند در حالیکه قشم با داشتن جاذبههای طبیعی بسیار در ژئوپارک یونسکو ثبت شدهاست و پتانسیل بسیار زیادی در جذب گردشگران خارجی دارد.
صیادی :از منابع اصلی درآمد مردم این مناطق صیادی است. صیادی در این منطقه به وسیلهٔ قایق موتوری، لنج، و مشتا است
کسب و کارهای تجاری: از دیگر منابع درآمد این مردم، ایجاد بازارها و مغازههای کوچک است.
دامپروری : جزیره قشم تا حدودی توان بالقوه برای دامپروری را دارد و هماکنون دامپروری به روش سنتی در جزیره انجام میگیرد. نزدیک به ۲۰۰۰ راس بز از نژادهای مخصوص تالی، جزیرتی، پاکستانی و هم چنین حدود ۳۰۰۰ راس گوسفند و گاو گوساله و چند هزار ماکیان در جزیره وجود دارد.منابع تغذیه دامها بیشتر از سرشاخهها و برگ درختان حرا است. مردم جزیره نوعی غذا به نام «فخاره» برای دامهای خود درست میکنند.
کشاورزی :در جزیره قشم به دلیل کمی بارندگی و نبود آب شیرین کافی، کشاورزی بسیار محدود است و بیشتر به صورت دیم صورت میگیرد و کشت غلات دیم نیز به دلیل یکنواختی بارندگی دستخوش نوسان زیاد میشود. به این ترتیب، تولید کشاورزی قشم را میتوان ناچیز دانست. نواحی کشت آبی در دشت توریان و نواحی زراعت دیم در روستای طبل، گوران، سهیلی، گورزین، ملکی، لافت و گیاهدان واقع اند که نیمی از نخلستانهای جزیره را در خود جای دادهاند.
معادن :در جزیره قشم معادن گوناگونی از قبیل نمک، خاک سرخ، گاز سنگ آهن و … وجود دارد که بهویژه در گذشته سبب رونق تجاری این جزیره بودهاست و قسمتی از مشاغل جزیره نشینان را تأمین میکردهاست.جاذبه های مهم گردشگری
ژئوپارک قشم
این ژئو پارک تنها ژئوپارکی در خاورمیانه است که ثبت جهانی شده است و در آن گونه های مختلفی از پرنده ها، جانوران چهارپا وخزنده ها زیست می کنند و به همین دلیل یکی از مهم ترین اکوسیستم ها را در ایران دارد.
تنگه چاهکوه
نمی توان از سفر به قشم گفت و نامی از این تنگه نبرد. تنگه چاهکوه در واقع دو دره ی عمود بر هم با دیوارهای حفره دار است، حفره هایی که اندازه های مختلفی دارند و وجود آن ها باعث عجیب شدن شکل این دره شده است
جزیره ناز
جزایر ناز با تمام ساحل هایی که تا به حال دیده اید تفاوت دارد، اینجا هنگام جزر، باریکهای از شنهای درخشان، سه صخره بیرون آمده از آب را به قشم وصل میکنند. این جزایر را محلیها دو کَردَه مینامند و در نقشهها به نام جزایر ناز ثبت شدهاند و با همین نام نیز برای گردشگران شناخته شده هستند.
در زمان جزر با پسروى کامل آب دریا، براى مدت کوتاهى، باریکهاى از خشکى جزیره ناز را به ساحل قشم وصل مىکند. هرچند زمان این اتفاق کوتاه است، اما در همین مدت مسافران با ورود به جزایر ناز می توانند از بالای ارتفاعات، تنگه هرمز، جزیره لارک را تماشا کنند.
جزیره هنگام
هنگام، جزیره دلفین های بازیگوش؛ این جزیره در جنوب کشورمان قرار دارد و اگرچه کوچک است اما جز یکی از جذاب ترین مقاصد گردشگری به شمار می رود. هنگام در فاصله ۲ کیلومتری قشم قرار دارد و برای رسیدن به آن باید سوار قایق هایی که در جزیره ی قشم است شوید تا بعد از طی مسیری کوتاه به این جزیره برسید.
به طرف این جزیره که حرکت می کنید، اولین چیزی که توجه تان را جلب می کند، شن های تمیز و براق و آب های آبی و بی نهایت زیبایی است که در زیر انوار طلایی خورشید درخشششان ده ها برابر می شود. در این قسمت از جزیره می توانید صخره های صدف نشان زیادی را ببینید و یکی از هیجان انگیزترین بخش سفر به آن دیدن این صدف های رنگارنگ است.
دره ستاره ها
این دره از هفت عجایب قشم محسوب می شود و به خاطر شکل خاصی که دارد، وزش باد در آن باعث ایجاد صداهایی عجیب می شود و شاید به همین دلیل است که به آن دره ستاره ها می گویند.
چاه های تل آب یا طلا
یکی از جاذبه های شگفت انگیزی که در جزیره قشم وجود دارد چاه های تل آب یا طلا می باشد که قدمت بسیار طولانی هم دارا هستند. این چاه ها با هدف ذخیره آب باران این منطقه ساخته شده اند.
این چاه ها در ۷۶ کیلومتری شهر قشم و در ۳۰ کیلومتری شمال فرودگاه بین المللی قشم نیز قرار دارند و زمانی که برای بازدید این چاه ها می روید مشاهده می کنید قلعه نادری هم درست در کنار همین چاه ها در داخل گودال دامنه ی کوه به چشم می خورد. ایده ساخت این چاه های آب از زمان هخامنشیان بوده و اکنون هم به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری جزیره قشم به شمار می رود.
غار خربس
هزاران سال پیش در زمان ساسانیان روستایی به نام خربس رونق بسیاری داشته است و جز یکی از پرترددترین مناطق جزیره قشم محسوب می شده. اطراف این روستا با تپه های کوتاه و بلند مرجانی، به صورت دایره وار احاطه شده است.
در روبروی این قلعه، گورستانی باستانی قرار دارد که مشرف به دهانه ی غارهای خربس است. دهانه غارهای خربس در ارتفاع ۲۰ تا ۳۰ متری، در دل کوه قرار گرفته اند. پیشنهاد می کنیم که حتما در سفر به قشم از این غار شگفت انگیز دیدن کنید.
جهت آشنایی بیشتر باسایر شهرهای استان هرمزگان می توانید به سامانه سراسری زمات مراجعه کنید