بندرترکمن با نام قدیمی بندر شاه در سال 1307 هجری شمسی در زمان رضا پهلوی در قسمت جنوبی شرقی دریای خزر بنا گردید این شهر در انتهای راه آهن جنوب به شمال احداث شد و یکی از علل ساخت این شهر و ایجاد راه اندازی شیلات در شبه جزیره میانکاله است .
شهرستان بندر ترکمن بنا به مصوبه هیات وزیران در سال 1359 به عنوان یکی از شهرستانهای استان گلستان جزء تقسیمات کشوری محسوب گردید و فرمانداری شهرستان تاسیس و افتتاح گردید.
?جغرافیا
این شهرستان در غرب استان گلستان در کنار دریای خزر با مساحت 1783 کیلومترمربع به طولهای شرقی 25" /54 و 55"/53 درجه و بین عرضهای شمالی 23"/37 و 50" / 36 درجه قرار گرفته و از سطح دریا 20- متر ارتفاع دارد . از طرف شمال به شهرستان گمیشان و از طرف غرب به دریای خزر و شهرستان بندرگز و از شرق به شهرستان گرگان و از جنوب به شهرستان کردکوی محدود می شود. این شهرستان دارای دو بخش (بخش مرکزی و بخش سیجوال ) و چهار دهستان (جعفر بای جنوبی – فراغی – قره سو شرقی قره سو غربی ) و 27 روستا می باشد که بدلیل دارا بودن اراضی وسیع و حاصلخیز و با برخورداری از آب و هوای مناسب یکی از مهمترین مناطق مستعد کشاورزی و دامداری در استان بوده که سالانه سهمی در حد توان از تولیدات ملی کشور را با اجرای سیاستها و خط مشی اقتصادی دولت بعهده دارد.
?صنایع دستی
صنایع دستی که هم اکنون می توان از آنها به عنوان صنایع دستی شهرستان ترکمن سخن گفت،عبارتند از فرش ، سوزن دوزی ، ساخت زیورآلات ترکمنی ، نمد مالی ، گلیم و پلاس بافی و ...
?اقتصاد بندر ترکمن
اقتصاد شهر بر پایه راه آهن و بندر طراحی شده بوده که با بالا آمدن عمق دریا و کاهش آبخور کشتیها، امروزه عملاً خاصیت بندر تجاری ندارد و تنها مواد سوختی و نفت خام در مقیاس بسیار ناچیز به مقصد نیروگاههای منطقه تخلیه میگردد.اقتصاد شهر در حال حاضر بر پایه تولید فرش و گلیم، صید و تولید خاویار، کشاورزی و صنایع دستی رونق دارد.بیشتر مردم این شهر به کار صیادی مشغولغند .
?جاذبه های دیدنی شهرستان
?جزیره آشوراده
آشوراده، تنها جزیره دریای خزر است که در نزدیکی بندر ترکمن واقع شده است. برای رسیدن به آشوراده باید خودتان را به ساحل بندرترکمن برسانید و از آنجا با قایقهای محلی به جزیره برسید. جزیره آشوراده تا چنددهه گذشته مثل یک شهرکوچک، پر از سکنه بود اما با بالا آمدن سطح آب خزر، همه ساکنین، این جزیره را ترک کردند و دیگر کمتر کسی به فکر زندگی در این جزیره میافتد.
مهمترین علت اهمیت آشوراده، پرورش خاویار است. حدود 40 درصد خاویار خزری در آشوراده بهدست میآید. از طرف دیگر، آشوراده یکی از مهمترین زیستگاههای حیات وحش جهان است. این جزیره کوچک خزری، سالانه از هزاران پرنده و گونههای مهاجر پذیرایی میکند. جالب است بدانید که آشوراده تا حدود دهه 40، سکونتگاه اصلی ببر مازندران، معروفترین حیوان منقرض شده خطه شمال کشور، هم بود
?روستای قره قاشلی
اسب ترکمن معروفترین نژاد اسب ایرانی و یکی از معروفترین نژادهای اسب در جهان است. متاسفانه امروزه تعداد اسبهای ترکمن خالص، بسیار کم شده است و به سختی میشود اسب ترکمن خالص پیدا کرد. اما یکی از روستاهای جذاب بندر ترکمن، مهد پرورش اسبهای اصیل ترکمنی است. احتمالا علاقهمندان به اسب و اسبدوانی، روستای قره قاشلی را به خوبی بشناسند.
این روستا همه ساله میزبان مسابقات اسبدوانی است و علاقهمندان زیادی از سرتاسر کشور برای تماشای این مسابقات به روستای قرهقاشلی میروند. بسیاری از محلیهای روستای قرهقاشلو در کار پرورش اسب و اسبهای اصیل ترکمن هستند. اگر عاشق اسب و ورزشهای مربوط به اسبدوانی باشید، حتما عاشق این روستا خواهید شد.
?اسکله بندر ترکمن
اسکله بندر ترکمن، یکی از زیباترین اسکلههای واقع شده در اطراف دریای خزر است. این اسکله حدود 15 دقیقه از مرکز شهر فاصله دارد و برای رسیدن به آن باید به سمت غرب بندرترکمن بروید. اهمیت و جذابیت اسکله بندرترکمن، بازارچه مرزی آن است. لباسهای ترکمنی، صنایع دستی و کالای وارداتی از آن طرف مرزها اسکله بندرترکمن را تبدیل به بازارچهای شلوغ و پررفتوآمد کردهاست که مسافران عاشق خرید را به سمت خود میکشاند.
?ترکمن صحرا
اگر به بندر ترکمن رفتید، تماشای منطقه وسیع و زیبای ترکمن صحرا را از دست ندهید. ترکمن صحرا به طور کلی به منطقهای وسیع در گلستان و خراسان شمالی اطلاق میشود که شهرهای گنبدکاووس، کلاله، گمیشان، مراوه تپه، بندر ترکمن و آق قلا را دربرمیگیرد. یکی از زیباییها و عجایب ترکمنصحرا، منطقه هزاردره است که جاذبه طبیعی بسیار زیبایی بهحساب میآید.
?تالاب گمیشان
کافیست 24 کیلومتر از شمال بندر ترکمن برانید تا به تالاب گمیشان برسید. تالاب گمیشان منطقهای منحصربهفرد در مرز ایران و ترکمنستان است که به علت میزبانی از گونههای مختلف جانوری مورد توجه قرار گرفته است. بیش از 80 گونه مختلف جانوری در این تالاب بینالمللی زندگی میکنند که فلامینگوها و قوهای فریادکش، یکی از مهمترین انواع آنهاست. منطقه وسیعی از این تالاب، منطقه شکارممنوع است و تحت حفاظت سازمان محیط زیست قرار دارد. برای بازدید از این تالاب به مجوز سازمان محیط زیست نیاز دارید.
?دوشنبه بازار بندر ترکمن
جذابیت و تفاوت بندرترکمن غیرقابل انکار است. فرهنگ متفاوت ساکنین بندر ترکمن، غذاهای بومی و محلی و نوع پوشش زیبای آنها، توجه هر مسافری را به خود جلب میکند. اما بازارهای محلی هفتگی شهرهای شمال ایران در سرتاسر شمال شهرت زیادی دارند. این بازارهای محلی، فستیوالی از رنگ و بو و مزهاند که میتوانید همه جلوههای فرهنگی ساکنین این خطه سرسبز را در آن تماشا کنید.
پیشنهاد ویژه ما برای شما، سر زدن به دوشنبهبازار بندر ترکمن است. در این بازار جذاب محلی، میتوانید علاوه بر آشنایی بیشتر با فرهنگ مردم منطقه و چشیدن طعم غذاهای محلی آنها، صنایع دستی و لباسهای زیبای ترکمنی را هم بخرید.
?غذاهای سنتی بندر ترکمن
?چکدرمه
معروفترین غذای سنتی ترکمنها، چکدرمه است. این غذا از پایه برنج و گوشت و رب و پیاز طبخ میشود، بین آنهایی که طعمش را چشیدهاند بسیار پرطرفدار است. چکدرمه از آن دست غذاهایی است که با ذائقه اکثر ما ایرانیها جور در میآید و بسیاری از ما آن را دوست خواهیم داشت.
?بوروک
انصافا بندرترکمن را میتوان شهر غذاهای خوشمزه دانست. یکی دیگر از این غذاها بوروک است. احتمالا با شنیدن اسم بوروک یاد بورک عربها افتادید. جالب است بدانید که بوروک هم مانند بورک بر پایه خمیر و فرآوردههای گوشتی است. تفاوت بوروک و بورک در این است که بوروک برخلاف بورک که مثل دستپیچی نازک است، حالت پیراشکی دارد.
?باسترمه
باسترمه از ماهی ازون برون تهیه میشود. شیوه ترکمنها برای طبخ ماهی اوزون برون شیوه متفاوت و جذابی است که نتیجه آن باسترمه است. ترکیب برنج، سیبزمینی، دانههای انار و ماهی ازون برون، پایه اصلی این غذا را تشکیل میدهد.
?بولامه
بولامه نوعی حلیم ترکمن است که در مراسمهای خاصی طبخ میشود. بااین تفاوت که پایه بولامه، برنج است. معمولا بولامه را در مراسم هفتمین روز تولد نوزادان طبخ میکنند.
?چوروکها
اگر به بندر ترکمن سفر کردید احتمالا به نانهای مخصوصی که چوروک نام دارند برخورد خواهید کرد. حتما انواع چوروکهای ترکمن را امتحان کنید از طعمهای لذیذ این نانها لذت ببرید. پتیرچوروک، قاول تمالی چوروک و کلچه چوروک از معروفترین چوروکهای ترکمن هستند.
در سامانه سراسری زمات می توانید با سایر شهرستان های استان گلستان آشنا شوید.