تحقیقات نشان می دهند که اشعه ی فرابنفش که مقداری از آن در نور لامپ کم مصرف نیز وجود دارد سبب عوارض مختلفی بر روی پوست و چشم دارد که از مهمترین آن می توان به لکه های پوستی، پیری پوست و آب مروارید اشاره کرد. در صورتی که استانداردهای مربوط به ساخت این لامپها رعایت نشود آسیبهای جدی به سلامت فرد وارد می کنند.
نورهای مرئی، نورهای با امواج فرابنفش و نورهای با امواج مادون قرمز
هر منبع نوری این سه نوع نور را در خود دارد.
بیشترین آسیب از طرف نور فرابنفش است که با گذشت زمان و در درازمدت موجب پیری پوست، لکه های پوستی، سوختگی و قرمزی پوست و همچنین در موارد شدید سبب سرطان پوست می گردد.
بررسی ها نشان می دهنند میزان تابش پرتوهای اشعه ی فرابنفش از یک لامپ معمولی فلورسنت بیش از 2800 نانومتر است که این مقدار سبب تغییرات پاتولوژیک در سلولهای پوست می گردد.
اگرچه مقدار اشعه های مضر در لامپ های سفید کم است ولی اگر فرد برای مدت طولانی در معرض این نورها باشد در درازمدت می تواند سبب کدری، تیرگی و ایجاد لک در پوست گردد.
بهتر است برای کاهش این مشکل از نورهای زرد و لامپهای آفتابی در خانه استفاده شود. همچنین لامپهای با نور سفید باید در فاصله ای بیشتر از دو متر بر فرد تابیده شوند.
عامل خطرآفرین دیگر در لامپهای کم مصرف وجود جیوه درون آنهاست. جیوه از عناصر ضروری موجود در لامپهای کم مصرف است. لامپهای کم مصرف در صورت استاندارد بودن حاوی حدود دو و نیم میلی لیتر جیوه در درون خود هستند.
جیوه ماده ای بسیار سمی می باشد که انتشار آن در محیط می تواند اثرات نامطلوبی بر روی مغز انسان و یا بدن جنین بگذارد. جیوه همچنین ممکن است به عقیم شدن، سردرد و کاهش حافظه بیانجامد.
نور لامپهای کم مصرف علاوه بر پوست برای بینایی نیز مضر هستند و به عدسی چشم آسیب می رسانند.تحقیقات نشان داده است که افرادی که در منزل یا محل کار خود روزانه بیشتر از 8 ساعت در معرض نورهای فلورسنت قرار می گیرند 5 برابر بیشتر از دیگران دچار کدورت عدسی چشم یا آب مروارید می شوند.
عوارض روحی و روانی نور لامپهای فلورسنت شامل خستگی زودرس، افسردگی، ضعف و بی حالی، از دست دادن تمرکز، کاهش بازده کاری و افزایش تنش های روحی است.
نکاتی که باید رعایت کرد
با این حال با رعایت چند نکته ساده می توان تا حدودی از این خطرات مصون ماند.
نکته مهم مکان استفاده از این لامپها می باشد. یکی از ای راهکارها این است که در مکانی که افراد به صورت طولانی مدت در آنجا هستند، مانند اتاق کار یا نشیمن از این لامپها استفاده نشود. سعی شود در جاهایی که فرد از آنجا برای چند دقیقه عبور می کند مثل راهروها، پارکینگ و دستشویی ها از این لامپها استفاده گردد.
راه دیگر استفاده از لامپهای فلورسنت به صورت مخلوط است، یعنی استفاده از لامپهای زرد و سفید.
بهتر است که آنها را در کنار هم و در کنار لامپهای معمولی استفاده کرد. استفاده از لامپهای کم مصرف رنگی اثرات زیان بخش کمتری نسبت به لامپهای کم مصرف سفید دارند.
رعایت فاصله از این لامپها نیز مهم است. کمترین فاصله از این لامپها می بایستی بین 50 تا 60 سانتی متر باشد. از لامپهای کم مصرف سفید برای چراغهای مطالعه استفاده نگردد و بهترین کار این است که از لامپهای کم مصرف ال ای دی که خاصیت کم مصرفی را دارا بوده ولی فاقد جیوه هستند استفاده گردد.
درجه حرارت محیط نیز مهم است. اگر محیط دارای درجه حرارتی بیشتر از 48 درجه یا کمتر از صفر درجه سانتی گراد می باشد بهتر است از این لامپها استفاده نشود، چون خارج از این محدوده تاثیر این لامپها بیشتر می شود.
از لامپهای کم مصرف در مکانهایی استفاده شود که در آن هوا جریان دارد. استفاده از این لامپها در محیطهای دارای رطوبت بالا مثل گلفروشی ها، حمام و سونا بسیار خطرناک است.
عمر این لامپها بین 5 تا 10 هزار ساعت متغیر است، مصرف کننده می بایستی بعد از انقضای تاریخ مصرف، آنها را به مراکز مخصوص تحویل دهد.
لامپهای کم مصرف به علت داشتن جیوه زباله خاص محسوب شده و می بایستی به صورت جداگانه بازیافت شوند.
اگر لامپ کم مصرف بر روی خاک شکست تا چند سال هیچ نوع گیاهی در آن منطقه رشد نخواهد کرد.
این مطب خطرناک بودن گرد و بخارات آن را نشان می دهد.
اگر لامپ در محیط شکست ابتدا محیط را به مدت 15 دقیقه ترک کنید تا بخارات پخش شده ته نشین شود و وارد سیستم تنفسی نگردد. سپس پنجره ها را باز کنید تا هوا جریان یابد و در نهایت به هیچ عنوان از جاروبرقی جهت جمع آوری ذرات لامپ استفاده نکنید چون باعث بیشتر شدن ذرات جیوه در محیط می گردد.
