فواید اسید فولیک
اسید فولیک یکی از ویتامین‌های مهم گروه B است که دارای فواید متعددی برای سلامتی است. در این مقاله اطلاعات مهمی در مورد این ویتامین از جمله نقش آن در جلوگیری از برخی نواقص در نوزادان نوشته شده است.
خطر نقص در لوله عصبی با مصرف مکمل اسید فولیک حداقل یک ماه قبل از لقاح و در سه ماهه اول بارداری تا 70 درصد کاهش می‌یابد.
اسید فولیک که همچنین به عنوان ویتامین B9 نیز شناخته می‌شود، یک ویتامین محلول در آب است، که برای فرایندهای متعدد حیاتی که برای بدن ما بسیار ضرورت دارند به کار می‌رود. این ویتامین از اهمیت بالایی برای رشد و تقسیم سلولی، متابولیسم پروتئین، سنتز و بازسازی DNA، و عملکرد مناسب مغز برخوردار است. همچنین برای تولید سلول‌های قرمز خون سالم نیز مورد نیاز است.
نام اسید فولیک یا فولات در واقع از کلمه‌ای لاتینی به نام فولیوم که به معنی برگ است می‌آید. نام آن درست است، این ویتامین عمدتا در سبزیجات برگ سبز یافت می‌شود. اما این روزها، بسیاری از مواد غذایی دیگر، به ویژه غلات به دلیل اهمیت بسیار زیاد آن برای سلامتی انسان با اسید فولیک غنی شده است.
فواید درمانی اسید فولیک
تسهیل تولید RBC
اسید فولیک یا فولات یک ماده غذایی حیاتی مورد نیاز برای تقسیم سلولی و تولید سلول‌های جدید به‌ویژه برای تولید سلول‌های قرمز خون است. این ویتامین عمدتا برای سنتز heme که یک جزء از هموگلوبین است مورد نیاز است. هموگلوبین یک هموپروتئینی است که خاصیت رنگ قرمزی به خون می‌دهد، و مسئول حمل اکسیژن از ریه‌ها به سایر قسمت‌های بدن است. کمبود اسید فولیک می‌تواند باعث کم خونی شود، و بر بلوغ سلول‌های جوان قرمز خون تاثیر بگذارد.
جلوگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی
اعتقاد بر این است که این ویتامین چندین فایده برای سیستم قلبی عروقی دارد. این ویتامین می‌تواند به شل شدن رگ‌های خونی کمک کند و در نتیجه سطح فشار خون تنظیم شود. پس از بررسی سوابق پزشکی بیش از 150000 نفر از زنان در گروه سنی 23 تا 70 سال در بیمارستان بریگهام و بیمارستان زنان در بوستون پزشکان مشاهده کردند که زنانی که اسید فولیک مصرف می‌کنند کمتر در معرض خطر ابتلا به فشار خون بالا می‌باشند.
محققان بر این عقیده هستند که نتایج مشاهده شده در این مطالعه کاملا دلگرم‌کننده است، هر چند نتوانستند ثابت کنند که اسید فولیک برای درمان فشار خون بالا استفاده شود. فولیک اسید همچنین می‌تواند سلامت قلب را با کاهش سطح هموسیستئین که یک نوع اسید آمینه است بهبود ببخشد. سطح بالای این اسید آمینه به صورت قابل توجهی می‌تواند خطر بیماری قلبی و سکته مغزی با بهبود تشکیل لخته خون در داخل رگ‌های خونی را افزایش دهد.
رشد مو
اسید فولیک باعث رشد سالم موها شده و از سفید شدن زودرس آن‌ها جلوگیری می‌کند. کمبود این ویتامین می‌تواند باعث کاهش بیش از حد مو و سفید شدن زودرس آن شود.
مناسب برای سلامت روان
این ویتامین می‌تواند به بهبودی حافظه و چابکی ذهن کمک کند. این ویتامین برای عملکرد مغز مهم است. در واقع سطح پایین فولات با افسردگی در ارتباط است. در برخی از آزمایش‌های کنترل شده تصادفی مشاهده شده است هنگامی که اسید فولیک با داروهای ضدافسردگی مصرف شود به درمان افسردگی می‌تواند کمک کند. به طور کلی مشاهده شده مکمل‌های اسید فولیک بر نورآدرنالین و سروتونین گیرنده مغز تاثیر می‌گذارد که این امر می‌تواند نقش این ویتامین در تنظیم خلق و خوی را توضیح دهد.
کاهش خطر دژنراسیون ماکولا
اسید فولیک ممکن است خطر دژنراسیون ماکولا که یک نوع بیماری چشم ناشی از انحطاط سلول‌های زرد است را کاهش دهد. این بیماری می‌تواند منجر به تاری دید و گاهی اوقات باعث نابینایی شود. در یک مطالعه مشاهده شده است که خطر دژنراسیون ماکولا در زنانی که 2500 میکروگرم فولیک اسید همراه با 1000 میکروگرم سیانوکبالامین و 500 میلگرم ویتامین B6 به صورت روزانه مصرف می‌کنند کاهش می‌یابد.
کاهش خطر ابتلا به سرطان
مشاهده شده است که یک رژیم غذایی سرشار از اسید فولیک خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان را کاهش می‌دهد. بروز سرطان روده بزرگ، دهانه رحم و سرطان معده در افرادی که به اندازه کافی فولات در رژیم غذایی خود دارند کمتر دیده شده است. علاوه بر این، مشاهده شده است که کمبود فولات می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پستان در زنانی که الکل مصرف می‌کنند را افزایش دهد.
در یک مطالعه که در آن بر رئی حدود 50000 زن در یک دوره زمانی انجام شد، مشاهده شد که مصرف کافی این ویتامین ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را در زنانی که الکل مصرف می‌کنند را کاهش دهد. با‌این‌حال، روشن نیست که این ویتامین چگونه از سرطان پیشگیری می‌کند. یک فرض این است که اسید فولیک می‌تواند از جهش کروموزومی با نگه داشتن سلامت DNA جلوگیری کند.
سایر فواید
فولات یا اسید فولیک همچنین می‌تواند باروری در زنان و مردان را افزایش دهد و خطر از دست دادن شنوایی با توجه به افزایش سن را کاهش دهد. علاوه بر این‌ها، می‌تواند عوارض جانبی ناشی از مصرف داروی متوترکسات را کاهش دهد. متوترکسات اساسا برای درمان آرتریت روماتوئید، پسوریازیس و انواع خاصی از سرطان استقفاده می‌شود.
فواید برای زنان باردار
اسید فولیک به عنوان یکی از ویتامین‌های مهم دوره بارداری شناخته می‌شود که توصیه می‌شود زنان باردار به‌ویژه در سه ماهه اول بارداری خود مصرف کنند. این ویتامین می‌تواند به طور قابل توجهی خطرات چندین نقص هنگام تولد از جمله اسپینا بیفیدا را کاهش دهد. اسپینا بیفیدا نقص لوله عصبی در جنین در حال رشد است که زمانی روی می‌دهد که لوله‌های عصبی نمی‌توانند به درستی به هم نزدیک شوند. رشد و توسعه لوله عصبی در حوالی یک ماه بعد از لقاح صورت می‌گیرد. بنابراین، توصیه می‌شود که زنان قبل از لقاح و در اوایل بارداری شروع به مصرف اسید فولیک کنند.
اسید فولیک همچنین می‌تواند خطر سایر نقص‌های لوله عصبی مانند آنسفالوسل و آناسفالی را کاهش دهد. مکمل اسید فولیک ممکن است خطر ابتلا به شکاف کام در نوزادان را نیز کاهش دهد. از سوی دیگر، کمبود این ویتامین ممکن است خطر زایمان زودرس، عقب ماندگی رشد جنین . کمبود وزن نوزادان در هنگام تولد را افزایش دهد. سطح هموسیستئین اسید آمینه زمانی که اسید فولیک به اهدازه کافی در بدن وجود ندارد می‌تواند افزایش یابد. سطح بالای هموسیستئین ممکن است باعث سقط جنین شود و خطر برخی از عوارض بارداری مانند پره آکلامیسی و جدا شدن زودرس جفت را افزایش دهد.
منابع غذایی اسید فولیک
برای جلوگیری از کمبود اسید فولیک، دانستن منابع غذایی این ویتامین کاملا ضرورت دارد. موارد زیر برخی از منابع خوب اسید فولیک است:
o اسفناج
o کلم بروکلی
o مارچوبه
o برگ خردل
o کلم بروکسل
o شلغم
o کاهو
o چغندر
o نخود
o سبزیجات ریشه‌دار
o پرتقال
o غلات سبوس‌دار
o جوانه گندم و بلغور
o لوبیا
o لوبیا چیتی
o لوبیا ماش
o سویا
o جگر گوساله
o ماهی قزل‌آلا
در ایالات متحده، تمام غلات و محصولات غلات در حال حاضر با اسید فولیک غنی شده‌اند. اما هنوز هم، مکمل این ویتامین همراه با مصرف رژیم آن، گاهی اوقات مورد نیاز است. مکمل‌های اسید فولیک به منظور کاهش خطر ابتلا به برخی از نقص‌های تولد معمولا برای زنان باردار تجویز می‌شود. مکمل‌های اسید فولیک در دوز مناسب باید مصرف شوند چون مصرف بیش از حد آن می‌تواند باعث اسهال، تهوع، اتساع شکم، نفخ شکم و بی‌خوابی شود. برای جلوگیری از چنین عوارضی، فولیک اسید باید از روی تجویز و تشخیص پزشک معالج مصرف شود.
منبع:راسخون
