بانه شهری از شهرهای مرزی بین ایران و عراق است. شهر بانه مرکز شهرستان بانه در ۲۰ کیلومتری نوار مرزی ایران با عراق و ۶۰ کیلومتری جنوب غربی سقز و ۷۰ کیلومتری جنوب شرقی سردشت قرار گرفته‌است.
بانه با شهرستان‌های مریوان، سردشت، سقز و اقلیم کردستان هم‌مرز و دارای ارتباط جاده‌ای می‌باشد؛ این شهر دارای جنگل‌های طبیعی و بزرگ بلوط می‌باشد. شهر بانه و برخی از آبادی‌های اطراف آن در دوران جنگ ایران و عراق توسط هواپیماهای عراقی بمباران هوایی شد. پارکی به نام همین روز (۱۵ خرداد) در این شهر وجود دارد.
بانه این شهر کوهستانی و تماشایی علاوه بر داشتن جاذبه های فراوان طبیعی، یک بازار مرزی نیز محسوب می شود و همین موضوع باعث جذب بیشتر گردشگران به این شهر زیبا شده است. آب و هوای بانه در تابستان ها نسبتا گرم و در زمستان ها سرد است و زبان مردم آن کردی سورانی با لهجه سلیمانیه می باشد. مردم بانه مسلمان، اهل تسنن و شافعی هستند.
موقعیت جغرافیایی
بانه از شمال به شهرستان سردشت، از شرق به شهرستان سقز، از جنوب و غرب به سلیمانیه و کشور عراق محدود می‌گردد. این شهرستان از نظر جغرافیایی در ۳۶درجه و ۶۰ دقیقهٔ عرض شمالی همچنین در ۴۵ درجه و ۵۳ دقیقهٔ طول شرقی قرار گرفته و ۱۵۴۰ متر از سطح دریا فاصله دارد.
جاذبه های گردشگری بانه
غار شوی
غار شوی در نزدیکی بانه و در روستایی با همین نام واقع شده است. این غار طولی در حدود 267 متر دارد و ارتفاع دهانه ی ورودی آن نیز در حدود یک متر و عرض آن نیز در حدود 2 متر می باشد. پس از وارد شدن از دهانه ی نسبتا کوچک غار و گذر از چند مسیر افقی، پرتگاهی دیده می شود که در سمت راست آن مسیری با شیب تند و نسبتا طولانی قرار دارد و به شعبه ی اصلی غار منتهی می شود.
این غار پر از مسیرهای شیبدار و دهلیز است و طبعا برای غار نوردان بسیار جالب و هیجان انگیز است و به همین دلیل در بین طبیعت دوستان و غارنوردان بسیار مشهور شده است. باید توجه داشت که در بیشتر قسمت های این غار احتمال ریزش وجود دارد و باید با دقت از آن عبور کرد.
کوه آربابا
کوه بلند و با شکوه آربابا یکی از نمادهای زیبا و حماسی بانه است. این کوه در جنوب بانه واقع شده و داستان های زیادی از علت نامیده شدن این کوه به آربابا نقل می شود، اما هنوز هم علت اصلی این نام گذاری در پرده ی ابهام است، اما با این وجود شخصیت آربابا در قصه ها و اشعار کردی، همچون کوه آربابا در فرهنگ مردم بانه جایگاه خاصی دارد. ارتفاع این کوه 2170 متر است و قدمت آن مربوط به دوره ی دوم زمین شناسی می باشد.
صرف نظر از این داستان ها و روایت ها، این کوه مکانی برای ورزش پر هیجان کوهنوردی به شمار می رود. جهت رفاه کوهنوردان نیز پناهگاهی در بالای آن بنا شده است.
پارک پیرمراد و پارک دوکانان
این دو پارک جنگلی در نزدیکی یکدیگر و دامنه ی کوه آربابا و جنیره واقع شده اند. این دو پارک کوهستانی و سرسبز مشرف به شهر بانه هستند و با چشم انداز زیبایی که از خود به نمایش می گذارند از جاذبه های گردشگری بانه به شمار می روند. در گذشته پارک پیرمراد زیارتگاهی بود که مردم روزهای چهارشنبه برای زیارت به آن جا می رفتند و از آن جا که این سنت هنوز باقی است، این پارک جنگلی در روزهای چهارشنبه مملو از زائران می شود.
روستا و تفرجگاه سورین
تفرجگاه سورین در جنوب شرقی بانه و در مسیر جاده ی بانه به سقز قرار گرفته است. این منطقه یکی از متراکم ترین پوشش های گیاهی شهرستان بانه را در خود جای داده است، این پوشش گیاهی که ارتفاعات این منطقه را پوشانده است، منظره ی زیبایی از کوه و جنگل را به تصویر کشیده است. یک مسجد قدیمی و یک زیارتگاه نیز در این مکان وجود دارند.
تفرجگاه نجنه
تفرجگاه نجنه در محیطی که تلفیقی از جنگل و کوهستان است، همچون نگینی سبز در این منطقه می درخشد و خودنمایی می کند. این تفرجگاه زیبا در چند کیلومتری بانه و در روستای نجنه علیا قرار دارد. مناظر طبیعی و بکر این تفرجگاه با چشمه سارهایی که بر زیبایی آن افزوده اند و با وجود یک مسجد تاریخی و شیلات مقصد بسیاری از گردشگران است.
در این روستا مجتمع های شیلات متعددی قرار دارند که می توان از آن ها ماهی تهیه کرد. همچنین علی رغم فضای بکر این روستا اقامتگاه های مناسبی در آن وجود دارد که اقامت در آن را آسان تر کرده است. از دیگر جاذبه های این تفرجگاه وجود قرآنی با قدمت 453 در آن است.
روستای هفتاش
روستای هفتاش بانه با داشتن جاذبه های گردشگری، تاریخی، فرهنگی و زیارتی روستای نمونه ی گردشگری بخش ننور بانه محسوب می شود. این منطقه به علت داشتن مناطق بکر، روستاهای زیبا و آثار زیارتی و تاریخی کهن پتانسیل و ظرفیت بالایی در جذب گردشگران دارد.
روستای هفتاش با جاذبه های طبیعی و بکری همچون مناطق کوهستانی، مراتع زیبا، باغ های میوه ی دشت سورین و رودخانه ای که در بیشتر فصول سال پرآب است، میزبان گردشگران بسیاری از سراسر ایران است. وجود مجتمع های خدمات رفاهی و مردم مهمان نوازی که پذیرای گرشگران هستند، به این روستا رنگ و بوی دلپذیری بخشیده است.
روستای سبدلو
شهرت روستای سبدلو به علت وجود درختان بلوط یا بنار است. این روستا در دامنه ی کوه ورزنه و در ارتفاعات سراوردان و چاران قرار دارد و از جذاب ترین دیدنی های بانه است. روستای سبدلو با جنگل های سرسبز و دره های خوش آب و هوا شهرت بسیاری در میان گردشگران دارد.
زمستان های این روستا با وجود سرمای طاقت فرسا و سوزناکی که درون دره ها می پیچد از زیباترین زمستان های فلات ایران است، تماشای برف سپید و زیبا بر روی درختان و زمین، منظره ی بکر وبی همتایی است که در این روستا می توان مشاهده کرد. جنگل های زیبایی که در اطراف این روستا وجود دارند که بر زیبایی و شهرت این روستای پرآوازه افزوده اند
روستای شوی
روستای شوی در 7 کیلومتری شمال غربی بانه واقع شده است و یکی از قدیمی ترین و پر آب ترین و پرجمعیت ترین روستاهای این منطقه می باشد. دشت شوی که مساحتی در حدود 2000 هکتار دارد، بزرگ ترین دشت بانه بوده و در این روستا قرار دارد.
این روستا با داشتن مناظر زیبایی مانند چشم انداز کوه، جنگل، رودخانه، چشمه ی شوی و معماری خاص و سد و قلعه ی باستانی یکی از مقاصد گردشگری محسوب می شود.
روستای نژو
این روستا در شمال غربی بانه قرار دارد. مهم ترین اثر باستانی روستا قلعه ای است که در غرب این روستا قرار دارد، قدمت این قلعه به پیش از اسلام برمی گردد و بخش بزرگی قلعه به مرور زمان از بین رفته است، از قسمت های باقی مانده ی آن می توان به حصار قلعه اشاره کرد، همچنین در اطراف این قلعه که نام محلی آن ( قه لای نژو) است، چشمه های آب فراوانی وجود دارد که طبیعت زیبای این منطقه را شاخص تر کرده است. از آثار تاریخی دیگر آن به نام شارکون که در شرق روستاست، تنها کوزه های بزرگ و کوچک گلی باقی مانده است.
زمانی در جنوب این روستا و در فاصله ی بین شوی و نژو یک سد باستانی قرار داشت که چند سال قبل به دلیل احداث سد جدید تخریب شد. اما با این حال به علت وجود چشم اندازهای زیبا و بی نظیر این منطقه سیل گردشگران و طبیعت دوستان در فصولی از سال راهی این منطقه ی دیدنی می شوند و از مناظر بکر و سبزه زار های آن لذت برده و غرق تماشا می شوند.
جهت آشنایی بیشتر با سایر شهرهای استان کردستان می توانید به سامانه سراسری زمات مراجعه کنید
