بن ، شهرستانی با جاذبههای طبیعی و گردشگری فراوان، یکی از مراکز مهم توریستی استان چهارمحال و بختیاری است. شهر بن به دلیل مجاورت با آبگیر زیبای گرداب، رودخانه و سد زایندهرود از مراکز مهم توریستی استان و ایران است.این شهر با دارا بودن مناظر طبیعی دیدنی و جذاب و مردمی متدین و مومن از جمله شهرستانهای پرگردشگر استان محسوب میشود.شهر بن از شمال به سد زاینده رود، از جنوب به کوه جنگی، از غرب به کوه افغان و از شرق به کوه شیراز محدود میشود.
وجه تسمیه
نام بن در میان مردمان این شهر و ترک زبانان استان، در اصل (بین_ Been) گفته می شود.
کلمه ( بین ) در ترکی استانبولی و آذری به معنی هزار است و در ترکی شرق آسیا و قشقایی مین هم خوانده می شود.
بنابراین با توجه به حضور و اسکان جنگجویان ترک در این منطقه ، کلمه بین اشاره به محل اسکان (هزار جنگجو) چیزی شبیه تیپ امروزی دارد که به مرور میان مردم منطقه متداول شده است.
بنابراین وجه تسمیه قرار گرفتن میان یا بین کوه ها، بن و پایه کوه ها مصداق اغلب شهر ها و روستا های استان و مناطق زاگرس نشین است و مناسبتی هم با زبان ترکی منطقه ندارد.
یا وجه تسمیه اینکه این منطقه در گذشته از نظر موقعیت جغرافیائی در محدودهای بین حوزه نفوذ خوانین چهارمحال و خوانین قاشقایی بودهاست به «بین» معروف بودهاست که به مرور کلمه «بین» به «بِن» تغییر شکل دادهاست هم نادرست بوده چرا که بن هم مانند سامان، چادگان و بسیاری روستا ها در یک محور ترک نشین از شرق به غرب استان واقع شده و میان دو خوانین نبوده است.
بنابراین وجه تسمیه بین به معنی هزار( محل اردوی هزار جنگجو ) به واقعیت نزدیک تر است و وجه تسمیه های معمول گفته شده کمی ساده اندیشانه به نظر می رسد.
تاریخ
قدمت و تاریخ هسته اصلی شهر بن مشخص نیست و نیاز به مطالعه دارد. از مهمترین رویدادهای تاریخی مستند شهر بِن که توسط تاریخ نگارانی همچون لارنس لاکهارت، کروسینسکی و پطروشفسکی ذکر شدهاست، میتوان به مقاومت مردم بِن در حوادث مربوط به اشغال ایران توسط افغانها اشاره کرد که برخی آثار آن همچون کتیبه و قلعه محمود افغان و قناتهای ویران شده در اطراف شهر به جای ماندهاست.
بعد از ظهور نادرشاه افشار، او به همراه مردم، با توپهای جنگی به پناهگاههای افغانها شلیک کرد که آثار آن بر کوه افغان برجا ماندهاست از جمله حفرهای بزرگ و فروریختن صخرهها، که به خوبی مبین برخورد گلوله توپ است. افاغنه چاره را در این میدیدند که به نقاط مرتفع تر بروند و اقدام به کندن پلکان بلندی نمودهاند (که امروزه به پلکان تاریخی افغان معروف است) تا از شر گلوله توپها در امان باشند و در نهایت آنان را وادار به فرار کرد.
صنایع دستی بن
تزئین سطوح چوبی مانند قاب عکس و تابلو، جعبه دستمال کاغذی و قلمدان و … با استفاده از مواد اولیه گوناگون نظیر فلز، چوبهای رنگی و استخوان را خاتمکاری مینامند.
بافتههای داری و زیراندازها یکی از گروههای صنایع دستی را تشکیل میدهند که قدمت بسیار طولانی در این شهرستان داشته و نقش بسیار مهمی در این منطقه ایفا میکند.
جاذبه های دیدنی بن
گرداب بن
در ضلع جنوبی شهر بِن و ابتدای ورودی آن از سمت شهرکرد ، نگاره ای آرميده که نماد گردشگری شهر بن نام گرفته است. آميزه ای از زيبايی و طراوت و فرح که سرانگشتان زيبا آفرين خالق بی همتا آن را به غايت زيبايی و رامشگری در دامان پر از راز کوه سترگ افغان جای داده است.
چشمه سار زلال و بی پيرايه گرداب بِن در کوه پايه کوه افغان بن درياچه ای با وسعت تقريبی 38 هزار متر مربع و عمق متوسط 10 متر ايجاد کرده که همه روزه پذيرای گردشگران بسياری از جای جای ايران عزيز اسلامی است. علاقمندان به طبيعت در سايه سار مصفای باغ های انبوه و متراکمش و می آسايند و جوانتر ها در کوه سنگی و زيبايش به کوه نوردی می پردازند، آن طرف تر بساط ماهی گيری هم به راه است و گردشگرانی چند هم سوار بر قايق بر اين امواج آرام ، سبکبال و فارغ از آلام دنيا می آسايند تا زورق خيال را به دور دست های آرزو پرواز دهند.پل الله یاربن
پل تاریخی «حاج الله یار» در شهر بن، مرکز شهرستان بن در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. این اثر در کوهپایه کوه بن و بافت قدیم این شهر بر روی مسیل طبیعی لاوار که از شمال به جنوب بن عبور می کند، احداث شده که در شمال آن، محله و بازار قدیم بن واقع گردیده است.
این پل برای عبورآسانمردم محله بازار قدیم یا جنوب به شمال بن، توسط شخصی به نام حاج الله یار ساخته شده است.
امامزاده محمد روستای بارده
بقعه با شکوه این امامزاده در کنار روستای بارده از توابع شهرستان بن، در ۵۳ کیلومتری شهرکرد مرکز استان واقع شده و چشمانداز آن فوقالعاده زیبا و دیدنی است.اصل بقعه متعلق به دوره صفویه است و دارای امکاناتی از قبیل جاده آسفالت، آب آشامیدنی، پارکینگ، سکوی نشیمن، آلاچیق و … است.
بقعه با شکوه امامزاده سید بهاءالدین محمد شیخ شبان در دو کیلومتری روستای شیخ شبان در شهرستان بن و در ۴۴ کیلومتری شهرکرد واقع شده که این بنا متعلق به دوره صفویه است.بنای امامزاده بابا پیر احمد بن متعلق به دوران قاجار است که در فاصله ۱۰ کیلومتری شهر بن، ۳۷ کیلومتری شهرکرد و در کنار رودخانه زایندهرود واقع شده است.
گنبد این بنا از نوع گنبدهای دوپوش است که به صورت رک ساخته شده و نقاشیهای مذهبی فضای درونی آن را پوشش میدهد، از دیگر متعلقات این بنا میتوان به ایوان، ضریح و صحن اشاره کرد.
شهرک توریستی گردشگری شیدا
باغ شهر شیدا در ۹۳ هکتار و کل مساحت شهرک توریستی شیدا ۳۱۴ هکتار است.منطقه نمونه گردشگری شیدا در فاصله ۵۰ کیلومتری شهرکرد مرکز استان چهارمحال و بختیاری واقع شده شهرک شیدا در محدوده شهرستان بن و حاشیه زاینده رود احداث می شود و در آن امکانات و فضاهای تفریحی، اقامتی، فضای سبز، ویلا و امکانات اقامت گردشگران داخلی و خارجی مهیا می شود.
با احداث این شهرک زمینه برای جذب و اسکان بیشتر گردشگران به این استان فراهم می شود. در «باغ شهر» برخلاف ساخت و سازهای متراکم فعلی داخل شهرها، ویلا جایگزین آپارتمان می شود و ممکن است هر ویلا بتواند حیاط مشجر داشته باشد.
زادگاه ميرزا حبيب دستان بنی
بن، زادگاه ميرزا حبيب دستان بنی معروف به ميرزا حبيب اصفهانی است. وی خطاط، نويسنده و مترجم بزرگی در عصر خويش بود و نخستين دستور زبان فارسی را به رشته تحرير درآورد. مردم قريه بزرگ بن اصفهان نزديک پايتخت نه در مدت محاصره ونه پس از سقوط آن در برابر افغانان سر تسليم فرود نياوردند وتمام دستجات افغانی را که از طرف محمود برای سرکوبی مردم قريه گسيل گشته بودند شکست داده ، منهدم کردند.
سرانجام سردار افغانی با روستائيان بن اصفهان صلح شرافتمندانهای منعقد کرد. محمود که مايل بود بهانهای به دست آورده پيمان صلح را نقض ومردم بن را قلع وقمع کند جاسوسان خويش را مخفيانه به اين قريه اعزام کرد وآنها را مامور ساخت کاری کنند که مردم قريه نخست پيمان را بشکنند ولی روستائيان قريه جاسوسان را خفه کرده جنازه آنان را نزد محمود فرستادند.
منطقه ییلاقی روستای شیخ شبان (امامزاده سید بهاءالدین محمد)
حرم مطهر حضرت امامزاده سید بهاء الدین محمد (ع) در روستای شیخ شبان از توابع شهرستان بن در استان چهارمحال و بختیاری است که در فاصله 39 کیلومتری شمال غربی مرکز استان ( شهرکرد ) و در حاشیه جنوبی رودخانه زاینده رود واقع شده است.
حضرت امامزاده سید بهاء الدین محمد (ع) از فرزندان حضرت حمزه بنموسی بن جعفر الکاظم (ع) است که در درهای زیبا در جنوب غربی این روستا در دهانه کوه بلند و سرسبزی که به نام همین امامزاده مزین است ، مدفون گشته و خاک این روستا را به گنج وجود نازنین خویش کیمیا نموده و افتخار میهماننوازی و خدمت به وجود شریفش را به ساداتی از سلاله خود بزرگوارش در این مرز و بوم ارزانی داشته است
جهت آشنایی بیشتر باسایر شهر های چهار محال و بختیاری می توانید به سامانه سراسری زمات مراجعه کنید