اردل شهری کهن در چهارمحال بختیاری است. مردمان اين شهرستان وحومه دارای گويش،موسيقی وآداب بختياری هستند.در کتب قدیمیاردل را به نامهای بردر، بردل و آردال خواندهاند. این شهر با آب و هوای معتدل سرد و خشک از مراکز ییلاقی ایل هفت لنگ بختیاری میباشد. ابزارهای سنگی یافت شده در منطقه مربوط به دوره پارینه سنگی و دوره آغاز نوسنگی است که حکایت از قدمت 10 تا 11 هزار ساله آن دارد.
وجه تسمیه
در لغت نامه کلمه ارد به معنی مقدس آورده شده است مثل اردکان یعنی معدن مقدس و اردل متشکل از دو کلمه ارد+ اله می باشد که اله نیز به معنای کوه کوچک یا تپه می باشد و معنای اردل تپه مقدس است وجود یک تپه در محله قدیم اردل که امامزاده عزیز در آنجا مدفون هستند موید این واقعیت است .
جغرافیا
شهر اردل مرکز شهرستان اردل در ۳۹ درجه و ۵۰ دقیقه دارازای جغرافیایی و … درجه و ۳۲ دقیقه پهنای جغرافیایی، در بلندی ۱۸۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. اردل در فاصله ۸۶ کیلومتری بروجن و ۷۵ کیلومتری جنوب باختری شهرکرد، در مسیر جاده ارتباطی استان خوزستان به استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد.
آب و هوای آن معتدل مایل به سرد و خشک و بیشترین درجه حرارت در تابستانها ۳۵ درجه و کمترین درجه حرارت در زمستانها ۷ درجه زیر صفر میباشد. میزان باران سالانه اردل بهطور متوسط ۵۰۰ میلیمتر است.
جاذبه های گردشگری اردل
آبشار دره عشق
آبشار دره عشق یکی از زیباترین دره های استان چهارمحال و بختیاری است که در بخش جنوب غربی استان و دربخش ناغان واقع گردیده است.این آبشار در دل جنگلهای منطقه ی حفاظت شده ی هلن و در منطقه مشایخ قرار داشته و منظره ای زیبا و دیدنی را برای علاقه مندان به طبیعت رقم زده است . این آبشار با سرعت زیاد از دل كوه بیرون می جهد و بیش از یكصد متر ارتفاع دارد.
در كنار این آبشار رود كارون به آرامی جاری است و در تركیب با انارستان ها و شالیزارهای روستاهای دره عشق و دورك شاهپوری، فضای شگفت انگیزی را به وجود آورده است. در اكثر فصول سال و بويژه در فصل بهار، بازديد از اين آبشار ، مناسب و دلنشین است.
شوران آبسرده
در گشت و گذار در شهرستان اردل به روستایی می رسیم به نام شوران آبسرده. مسیر رسیدن به روستا کوهستانی است در قسمت های بسیاری ازمسیر کوه ریزش کرده است که در زبان محلی به شور کردن کوه یا پایین ریختن کوه تعبیر می شود از طرفی چشمه آبسرده در این روستا قرار دارد که به آن شوران آبسرده گفته می شود.
برای رسیدن به شوران آبسرده بعد از عبور از اردل به روستای ده کهنه می رسیم از ده کهنه به سمت کاوند جلو می آییم و ۱۰کیلومتری کاوند به شوران آبسرده می رسیم .
آبشار زرد لیمه
آبشار زرد لیمه یا بوینه در انتهای دره زرد لیمه در منطقه دیناران شهرستان اردل واقع شده است. آبشار زرد لیمه در میان صخره ها و کوه های بلند زاگرس و در انتهای یک دره بسیار سرسبز و باصفا قرار دارد. ارتفاع این آبشار ۴۰ متر و عرض تاج آن (به جایی که آب شروع به پائین ریختن می کند، تاج آبشار می گویند) حدود ۶۵ متر است که آن را به عنوان یکی از عریض ترین آبشارهای کشور معروف کرده است.
هر چیزی که از یک مقصد طبیعت گردی انتظار دارید را می توانید در این منطقه پیدا کنید. کوهستان های مرتفع، رودخانه ای زیبا، جنگل، مراتع سرسبز و البته یک اثر تاریخی ۶۰۰۰ ساله در این منطقه دور هم جمع شده اند.
تنگ درکش و ورکش
اين منطقه ديدنی بدليل داشتن گذرگاه های خطرناک کوهستانی که درکنار رودخانه آن برای عشاير و افراد در حال گذر ايجاد زحمت ميکرد به اين نام شناخته ميشود .
در قديم چون بيشتر کار مردم با اسب و خر ويابو که به مال شهره بود انجام ميشد جاده های موجود در اين گذرگاه را مالرو می ناميدند که بدليل سربالايی وسرازيری های تند افراد مجبور ميشدند زين يا همان جل خر يا اسب را گاهی به جلو (درکش) وگاهي به عقب(ورکش)اند يا بکشند به اين دليل نام آن درکش و ورکش شد
چشمه سرخون
چشمه سرخون یکی از چشمههای استان چهارمحال و بختیاری است که در شهر سرخون از توابع بخش میانکوه شهرستان اردل در ۱۲۰ کیلومتری شهرکرد قرار دارد. این چشمه که از کوههای واقع در این منطقه سرچشمه میگیرد، دارای آب سرد و گوارایی میباشد و در طول مسیر ۲۰ کیلومتری خود موجب عمران و آبادانی این منطقه شده است. این چشمه در انتهای مسیر خود به رودخانه کارون میریزد.
سرخون به معنای سرچشمه میباشد زیرا کلمات «خن»، «خون» و «خان» در فارسی قدیم به معنای چشمه به کار میرفته است.
منطقه شکار ممنوع خدا آفرید
منطقه شکار ممنوع « خدا آفرید » با مساحت ۴۹ هزار و ۳۰۰ هکتار در شهرستان های اردل و کوهرنگ قرار دارد. در این منطقه ۶۲ گونه پستاندار، ۱۷۰ گونه پرنده، ۳۵ گونه خزنده، ۵ گونه دوزیست، و هزار و ۱۰۰ گونه گیاهی، ۹۰ گونه گیاهی انحصاری وجود دارد. منطقه خدا آفرید در یک منطقه سرد کوهستانی واقع شده است و به علت وجود کوه پایه های مرتعي دارای آب و هوای ملایم و معتدل است.
قلعه ابوالقاسم خان اردل
قلعه اردل به دستور ابوالقاسم خان بختياری در اواخر دوره قاجاريه ساخته شده است. ساختمان اصلی دارای سه جبهه اصلی با ايوانهای ستون دار در جهات شمال، جنوب، غرب و ابنيه جانبی در جهت مشرق بوده كه درسال ۱۳۵۵ بخش عمده ای از آ ن تخريب گرديده است. سرستونها، ستونها و سنگ قبور نفيس خوانين در اين بنا از بخشهای قابل توجه می باشند.
پل بهشت آباد
پل بهشت آباد مربوط به دوره قاجاری است و در شهرستان اردل، روستای بهشت آباد واقع شده و این اثر در تاریخ ۸ مرداد ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۵۹۸۳ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این پل درعهد قاجار توسط یکی ازخوانین قدرتمند بختیاری بنام حسینقلیخان ایلخان بختیاری در شش کیلومتری شهر اردل در کنار روستای بهشت آباد بر روی رودخانه بهشت آباد ساخته شده است.
جهت آشنایی بیشتر باسایر شهر های چهار محال و بختیاری می توانید به سامانه سراسری زمات مراجعه کنید