خنج شهری باستانی در جنوب استان فارس قرار دارد. نام آن در روزگار باستان «هُنگ» یا «خُنگ» بودهاست که همان واژه در گذر زمان تبدیل به خُنج گشتهاست. براساس اطلاعات موجود در ۳۰ درجه و ۵۳ دقیقه طول شرقی و ۲۷ درجه و ۵۷ دقیقه عرض شمالی از نصف النهار مبدأ واقع شدهاست. ارتفاع شهر خنج از سطح دریا ۶۵۰ متر است. فاصلهاش با خلیج فارس ۹۰ کیلومتر، با شیراز ۲۶۵کیلومتر، با لار ۱۰۶ کیلومتر است.
اين منطقه علی رغم دارا بودن اقليم خشك با تلاش كشاورزان زحمتكش محصولاتی از قبيل خرما ، گندم ، جو ، كنجد ، تنباكو ، پنبه و محصولات جاليزی دارد كه بخشی از آن به بازارهای شهرستانهای مجاور صادر می گردد . شغل مردم اين شهرستان به ترتيب اهميت تجارت ، كشاورزی و دامداری می باشد.
پیشینه تاریخی
خنج دارای بیش از ۲۰۰۰ سال دیرینگی و دهها اثر گرانسنگ باستانی از روزگار هخامنشی و ساسانی است. هُنگ در فارسی باستان به معنای گوشه و بیغوله بودهاست. این نام در این موضوع بازتاب می یابد که خنج همواره دارای خانقاهها و گوشه نشینان زیادی بودهاست. «ناحیه خنج» از قریه بغرد تا کوره پانزده فرسخ، وعرض آن از تنگ باد تا چاه مینا ۹ فرسخ است. بلوک جرمشت از ناحیه خنج به لطافت هوا وفراوانی شکار مشهور است.
خنج را در اصل «خُنگ» یا «هُنگ» به ضم خاء وسکون نون کاف فارسی به معنی کَُنج و گوشه نوشته شدهاست. در قدیم شهر خنج دارای شش هزار خانه مسکونی بودهاست. همچنین دارای مساجد، کاروانسرا، مدارس، حمامها، عمارت خیریه بودهاست. از صحن جامعش و گچ بری رواق آن توصیف زیادی شدهاست.
جاهای دیدنی خنج
دریاچه کفه خنج
دریاچه کَفه خُنج نیز یکی از دریاچههای استان فارس است که در نزدیکی شهر خنج از توابع شهرستان خنج در ۱۰۱ کیلومتری غرب لار و در ۲۶۵ کیلومتری جنوب شیراز قرار دارد. این دریاچه فصلی ۱۳۰ کیلومتر مربع مساحت دارد و در دشت وسیعی واقع شده است. این دریاچه گسترهای شرقی- غربی دارد و طول آن در حدود ۱۸ کیلومتر و عرض آن ۸ کیلومتر میباشد.
در زبان محلی «کفه» به معنای منطقهای دشتی و فاقد شیب است و «کفه خنج» به مکانی اتلاق میشود که به هنگام ریزش بارانهای موسمی، آب فراوان در آن جمع میشود و شکل دریاچه و باتلاق به خود میگیرد. البته بر اساس اسناد تاریخی این دشت به «کفه حاج ایاز خان» نیز معروف است زیرا در گذشته در این مکان یک گله از گوسفندان حاج ایاز خان قشقایی به هنگام یک رگبار بهاره از بین رفتند.
مناره کاشی شیخ دانیال
بنای مناره شیخ دانیال و بقعه مربوط به سال ۷۸۹ هجری می باشد مناره دانيال استوانه ای است كه بر پايه ای هشت ضلعی قرار دارد در قسمت فوقانی آن هشت كتيبه برجسته در هشت گوشه آن بر تخته سنگ يكپارچه تعبيه شده است كه تاريخ بنای مناره سبب ساخت و نام سازندگان آن را به معرض تماشا می گذارد.
بقعه حاج شیخ محمد ابونجم
بقعه شیخ ابونجم خنج، از بناهای دوران اسلامی(قرن هشتم)، می باشد. این بنا با مصالح لاشه سنگ و ملاط گچ احداث شده است.
وجود این بقعه به مسجد جامع خنج و سردر معروف آن نیز اعتبار خاصی بخشیده است .بقعه شیخ ابونجم خنج در محله حاج شیخ محمد ابونجم واقع است.تبدیل پلان مربع به دایره و سپس گنبد بوسیله فیلپوش از ویژگیهای این بنا است. این اثر در تاریخ ۱۳۷۸/۰۱/۲۳ به شماره ۲۳۱۷ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
بقعه شیخ قاضی حسن
از بناهای اسلامی شهر خنج لارستان، که با مصالح لاشه سنگ و ملاط گچ بنا شده است.تبدیل پلان مربع به دایره و سپس گنبد، بوسیله فیلپوش از ویژگیهای این بنا است.
شیخ قاضی حسن از صوفیان خنج لارستان بوده است. این آرامگاه از لاشه سنگ و ساروج ساخته شده و قسمت خارجي آن با آجر پوشانده شده و داخل آرامگاه سنگ قبري زيبا نصب شده است.
این اثر در تاریخ ۱۳۷۸/۱۱/۲۷ به شماره ۲۵۹۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و تحت حفاظت اداره کل میراث فرهنگی فارس، قرار گرفته است.
مسجد جامع خنج
مسجد جامع خنج مجموعهای از معماری و آثار تاريخی متعلق به سدهٔ هشتم هجری است. گفته میشود مسجد جامع قديم خنج مانند مسجد عتيق شيراز بوده است. بنای اصلی مسجد مربوط به سال۷۸۶ هجری قمری است ولی بعدها به مرور زمان تخریب شده و تنها سردر ورودی آن باقی مانده است که دارای تزیینات آجروکاشی همراه باتکرار نام خداوند وحضرت محمد (ص) است.
روستای باغان
روستای باغان در ۵۵ کیلومتری شهرستان حاجی اباد واقع در جنوب شرقی این شهرستان ودر شمال استان هرمزگان واقع شده است نزدیکترین محل شناخته شده به آن روستای سرچاهان می باشد که در ۲۵ کیلومتری ان واقع شده است… نام این روستا به دلیل وجود باغهای فراوان در این منطقه انتخاب شده است وبیش از سه قرن قدمت داردکه عمده فعالیت مردم روستا شغل باغداری است وشامل درخت مرکبات (نارنگی، پرتقال) ودرخت نخل می باشد…
منبع تغذیه آب چشمه می باشد که بیش از ۵ چشمه در این روستا وجود دارد.
جهت آشنایی بیشتر با شهر های دیگر استان فارس می توانید به سامانه سراسری زمات مراجعه کنید