از توابع شهرستان کاشان در جنوب شهرستان کاشان و به صورت درهای با ابعاد تقریبی ۹ و ۵ کیلومتر است. شهرت قمصر به اعتبار گلاب و کیفیت گل محمدی آن است. به علت آبوهوا و خاک مناسب (لوم: مخلوطی از شن و رس)، گل محمدی آن مرغوبیت بسیاری دارد.
در سالهای ۱۳۵۴–۱۳۵۲ کارشناسان بلغاری با بررسی گل سرخ محمدی قمصر دریافتند که در سنجش با نمونههای همگون در دیگر نقاط کشور از کیفیت بسیار بهتری برخوردار است. از همین رو، برخی صنایع پیشرفتهٔ عطرسازی جهان به کاربرد اسانس عطر گل محمدی قمصر روی آوردهاند.
آب و هوا
آب و هوای قمصر به علت ارتفاع نسبتاً بالا از سطح دریا (از ۱۷۰۰ تا ۲۰۰۰ متر) و محصور بودن در بین چندین کوه و وجود باغها و درختان نسبتاً معتدل است. آمار طولانی مدت از بارندگی آن در اختیار نیست، اما آمار ایستگاههای محلی حکایت از این دارد که میانگین بارندگی آن حدود ۱۹۰ میلیمتر است. بیشینهٔ دما در تابستان به ۳۵ درجه میرسد و کمینهٔ دمای ثبتشده در زمستان حدود ۱۹- است
زبان و لهجه
زبان ساکنان قمصر اساساً فارسی است. البته در بیان مطالب و نحوه تلفظ لغات و به کاربردن صدای حروف (کسر و فتح و ضم) تفاوتهایی دیده میشود که این خود متأثر حضور مردم کاشان در این منطقه است. از دیدگاه زبانشناسی علمی نیز زبان ساکنان قمصر فارسی می باشد، و گویش و لهجه این منطقه بسیار با لهجه کاشانی اصیل متفاوت است از حیث زبانشناسی تاریخی، زبان و گویش ساکنان برخی از روستاهای بخش قمصر نظیر قهرود کاملاً با زبان فارسی امروزی متفاوت است و بهطور کلی به علت در حاشیه ماندن این روستا از تحولات تاریخی و دگرگونیهای فرهنگی و روحیه مقاومت و پایداری در برابر تجدد زبان کنونی ساکنان این روستا زبان پهلوی ساسانی است و بهطور کامل رواج دارد. در محاورهٔ معمول ساکنان قمصر، الفاظ و لغات خاص و غیر مرسوم و نامأنوس زیادی به کار میرود که تعداد آنها اندک نیست و این نیازمند بررسی بیشتر است.
محصولات و سوغات
قمصر علاوه بر گلاب و عرقیات گیاهی محصولات دیگری هم دارد از جمله عصاره یا عطر گل محمدی که به کشورهای اروپایی صادر میشود، آلوچه یا گوجهسبز خشک شده، جوزقند (الگ یا نوعی هلوی پوستکندهٔ خشکشده و پرشده با پودر بادام و هل و شکر و آرد نخودچی)، صابون محلی، قالی دستبافت (این سه مورد اخیر در سالهای اخیر تقریباً از رونق افتادهاند) که البته در چند سال گذشته و از سال 1398 شمسی جوزقند قمصر جز میراث ناملموس ثبت گردیده است. گلاب قمصر شهرت جهانی دارد و هر سال خانهٔ کعبه با آن شسته میشود.
جاذبه های قمصر کاشان
مهم ترین جاذبه ای که در قمصر کاشان مشاهده می شود، حجم انبوهی از گل های محمدی است که جشنواره گلاب گیری را به دنبال دارند. علاوه بر این جاذبه دل انگیز، باید به جاذبه های تاریخی نیز اشاره کرد. تمامی این موارد را در ادامه بیان می کنیم.
جشنواره گلاب گیری زمانی که می گوییم بهتر است از تاریخ ۱۵ الی ۲۵ اردیبهشت در قمصر کاشان باشید، برای این است که جشنواره گلاب گیری را از دست ندهید.
در واقع شرکت در جشنواره گلابگیری مهم ترین هدف گردشگران از سفر به قمصر است. این جشنواره امروزه با بسیاری از رسومات مذهبی تلفیق شده است.
علاوه بر شرکت در جشنواره، می توانید ساعات زیادی را در میان گل های صورتی و باغات گسترده قمصر بگذرانید و قطعه ای از بهشت زیبا را در زمین مشاهده کنید.
سرای خاتون قمصر سرای خاتون در کنار باغ های گل محمدی قرار دارد و با معماری مدرن و اسلامی در زمره مهم ترین جاذبه های قمصر به حساب می آید.
در این بنای بسیار زیبا شما می توانید اوج هنر گچبری و آیینهکاری هایی مانند شاه چراغ و عالیقاپو اصفهان را ببینید. این سرا در بلوار امام خمینی و در کوچه شهید ابوالفضلی قرار دارد.
باغ پرندگان قمصر ساعت کاری باغ پرندگان قمصر از ۸:۳۰ صبح تا ۱۸:۳۰ عصر است، با این حال ممکن است در برخی از ایام سال تغییرات خاصی داشته باشد.
باغ پرندگان قمصر متشکل از هزاران نوع پرنده از ۱۷ کشور جهان و بومی ایران است. در این باغ برای رفاه مسافران، سالن غذاخوری و برای برگزاری برخی از اجلاس ها، سالن کنفرانس نیز وجود دارد. در ورودی جاده قمصر می توانید باغ پرندگان را مشاهده کنید.
خانه احسانی ها خانه احسانی ها جزء خانه های اعیانی قمصر کاشان است. این خانه ها به نوعی خانههایی ییلاقی محسوب می شوند و با ایوان های با شکوهی که دارند بیش از ۲۰۰ سال قدمت داشته و محل سکونت متمول ترین افراد یک خاندان و یا محل بوده اند.
امامزاده پیر داوود (ع) اگر می خواهید سفرتان اندکی هم رنگ و بوی مذهبی بگیرد، می توانید به امامزاده پیر داوود رفته و این مکان مقدس را زیارت کنید.
این امامزاده در خیابان ولی عصر واقع شده و مشرف به باغ های سرسبز قمصر است. گنبد مخروطى شکل و کاشی کاری های فیروزه اى به همراه چهار ایوان بیش از ۷۰۰ سال قدمت دارند و به دوره سلجوقیان باز می گردند.
باغ مرحوم سید کیهان لاجوردی قمصری در سفر به قمصر به باغ مرحوم سید کیهان لاجوردی قمصری هم سر بزنید. این باغ در مقابل کوه قبله قمصر قرار دارد و دارای یک استخر کوچک گلی با اتاقی از جنس خشت و درختان توت و سیب است.
این باغ با دارا بودن باغ کیهان خانه باغی زیبا، دو سوئیت تک خوابه و دو خوابه همراه با یک استخر بزرگ، آلاچیق بزرگ و محوطه گلابگیری سنتی، محیط دل انگیزی را برای شما فراهم نموده است.
موزه گلاب قمصر این موزه در واقع یکی از خانه های دوران قاجار است و تاریخ هزارساله گلابگیری و مراحل آن را به مسافران نشان می دهد.
این آیین در قمصر با نام گلاب ریزان شهرت داشته و اهالی این منطقه بطریهای جواهرنشان و سلطنتی را که حاوی گلاب قمصر بود برای پادشاه می فرستادند و به سر و روی همدیگر گلاب می ریختند. نشانه هایی از این فرهنگ دیرینه در موزه گلاب قمصر به چشم می خورد.
کاروانسرای عباسی این کاروانسرای تاریخی در فاصله دو کیلومتری از شهر قمصر و در مسیر اصفهان بنا شده و جاذبه شکوه مندی است. تعمیر و بازسازی بنا در دوره های مختلف باعث شده است همچنان به عنوان یک جاذبه مهم و زیبا در کاشان شناخته شود. این کاروانسرا در محله سر رود قرار دارد.
سد قمصر در ۵ کیلومتری قمصر بر روی رودخانه قمصر و به سمت جلگه کاشان سدی ساخته شده است که به دوره سلطان جلالالدین ملکشاه سلجوقی باز میگردد.
هرچند این سد در دوره های بعد تخریب شد، اما در دوره صفوی بازسازی شده و هم اکنون نیز مورد توجه سازمان گردشگری است.
قله گرگش این قله با ارتفاع ۳۶۰۰ متر در فاصله ۳۵ کیلومتری کاشان و جنوب غربی قمصر قرار دارد. چشمه های بسیار زیادی در این کوه و ارتفاعات آن جوشیده اند و در کنار سبزه های طبیعی مناظر بکر و دست نخورده ای را خلق کرده اند. این قله یکی از بهترین مکان ها موجود در قمصر برای طبیعت گردی است.