شهرستان طارم یکی از مناطق زیبا و دیدنی کشور است که به خاطر استعدادهای کشاورزی و دامپروری، حاصلخیزی اراضی و برخورداری از شرایط اقلیمی مناسب، به عنوان "هندوستان ایران" از آن یاد می شود.
طبیعت زیبا و متفاوت، وجود آبشارها، چشمه ها، ییلاقات، یخچالهای طبیعی و غار شگفت انگیز، کوهپایه های سرسبز، سر به فلک کشیده و با طراوت شهرستان طارم را به یکی از مناطق گردشگری ایران تبدیل کرده است.
.
وضعیت اقلیمی طارم
وجود رشته کوه البرز در حاشیه جنوبی دریای کاسپین همچون سدی توده های ابر حاصل از تبخیر را انباشته و باعث بارش قابل قبولی در منطقه شده است، که با توجه به تغییر ارتفاع و تفاوت دما در محدوده های مختلف منجر به ایجاد تنوع اقلیمی و پیامد آن تنوع، پوشش گیاهی و نوع زیست جانداران منطقه می باشد. در واقع می توان عنوان نمود که بادها، کوه ها، مه، رودخانه های دایمی همچون سفید رود، قزل اوزن و رودخانه های فصلی نقش پراهمیتی را در اقلیم منطقه ی تارم ایفا می نمایند. گفتنی است که بخش تارم سفلی به جهت موقعیت خاص جغرافیایی و قرار داشتن در منطقه ای کوهستانی نظیر رشته کوه های البرز، دارای آب و هوایی بسیار متفاوت تر از سایر نقاط می باشد.
.
.
زبان و قومیت
اکثر ساکنان منطقه ی تارم به زبان ترکی سخن می گویند، و قومیت ترک اکثریت منطقه را تشکیل می دهد. در تارم مناطقی همچون زرین خانی، کوهگیر، اُرکن کرد، قیطول، کشکور، میر خوند سفلی و علیا دارای اقوام مهاجر کرد و لر هستند، که در نواحی مذکور زندگی می کنند. گفتنی است از کوچ این اقوام اقوام به منطقه تارم، بیشتر از چند دهه نمی گذرد. گویش تاتی نیز در برخی از روستاهای این منطقه رایج می باشد. مردم روستاهای علی آباد و کپته به زبان تاتی صحبت می کنند. اما در بسیاری از روستاهای منطقه این زبان فراموش شده است.
روستای شیت
روستای شیت روستایی کوهستانی است که از توابع بخش چورزق طارم به شمار می‌آید. فاصله روستای شیت تا زنجان ۱۲۶ کیلومتر می‌باشد. محصور شدن روستا میان کوه‌ها آب و هوای بکری به آن داده است که گردشگران زیادی برای بازدید از این منطقه به روستای شیت سفر می‌کنند. درختان گیلاس، انار و انجیر در کنار چشمه‌سارها منظره‌ی زیبایی را به وجود آورده است. غار سید باغی، ییلاقات دولا و نراب، قلعه شیت و امامزاده سید محمد ماهوری از جاذبه ها و دیدنی‌های روستای شیت هستند.
/
/
روستای هزاررود
روستای هزار رود در بخش مرکزی شهرستان طارم واقع شده است که در ۵ کیلومتری غرب آب بر قرار دارد و با منجیل شهرستان رودبار استان گیلان ۶۰ کیلومتر فاصله دارد. رودخانه هزار رود از این روستا می‌گذرد و با طی مسیر ۱۰ کیلومتری به رودخانه قزل اوزن سر ریز می‌شود. باغات زیتون، انار، شاتوت و گردو به وفور در روستا یافت می‌شود. با توجه به تولید بالای شاتوت در روستای هزار رود، جشنواره شاتوت شهرستان طارم در روستای هزار رود در سال ۱۳۹۷ برپا شده است که هدف آن معرفی کردن جاذبه های متنوع گردشگری و تاریخی شهرستان طارم زنجان است.
.
.
آتشکده‌های طارم
آتشکده همان‌طور که از نام آن برمی‌آید، آتش جایگاه ویژه‌ای دارد که در برابر آتش نیایش‌های دینی برپا می‌شود. اهمیت آتشکده به قدری زیاد بوده است که حتی روی سکه‌ها هم نقش آتشکده دیده می‌شده است. زمان ساخت اولین آتشکده به درستی مشخص نیست اما در ایران هم آتشکده های بسیاری دیده می‌شود که از گذشتگان به جا مانده است. در شهر طارم نیز آتشکده‌هایی به جا مانده است که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم.
آتشکده تشویر
آتشکده تشویر، آتشکده‌ای بازمانده از زمان ساسانیان است که در روستای تشویر طارم قرار دارد. بنای آتشکده تشویر آجری است. قبری در آتشکده تشویر کشف شده است که نشانگر واقع شدن آتشکده در محوطه گورستان قدیمی این منطقه است. از طریق جاده طارم – زنجان می‌توان به روستای تشویر طارم رسید. آتشکده تشویر در ۴۰۰ متری جنوب روستای تشویر قرار دارد.
و
آتشکده الزین
در بخش چورزق شهرستان طارم روستای الزین قرار دارد. آتشکده الزین از زمان ساسانیان باقی مانده است که در آثار ملی ایران ثبت شده است. در سمت شرق آتشکده الزین خانه‌های روستایی و در سمت مغرب آن تپه‌ها و گورستان‌های قدیمی دیده می‌شود. بنای بیرونی آن به صورت چهارگوش بوده و از سنگ و ملاط آهک در ساخت آن استفاده شده است. روستای الزین در جاده طارم، مسیر زنجان به گیلوان قرار دارد.
/
آتشکده پیرچم
آتشکده پیرچم در بخش مرکزی در دهستان آب بر واقع شده است که از دوران ساسانیان به یادگار مانده است. روستای پیرچم در نزدیکی سفید رود واقع شده است که در ۱۰۰ متری جنوب روستا، تپه‌ای بزرگ مشرف بر رودخانه قزل اوزون، آتشکده پیرچم قرار دارد که روستاییان بنای چنین آتشکده‌ای را به نام پیر می‌شناسند.
.
آتشکده گیلانکشه
روستای گیلانکشه در طارم قرار دارد. در جنوب روستای گیلانکشه، در دامنه کوه‌های قافلانکوه آتشکده گیلانکشه واقع شده است. آتشکده گیلانکشه از قلوه سنگ، ملاط گچ و آهک ساخته شده است. بهترین زمان سفر برای بازدید از آتشکده گیلانکشه طارم در فصل بهار است. آیین گهنبار خوانی(گاهنبار خوانی) زرتشتیان همه ساله در کنار این آتشکده برپا می‌شود.
.
.
قلعه سانسیز (گور قلعه)
در حاشیه جنوبی رودخانه قزل اوزن، روستای سانسیز قرار دارد که در قسمت شمالی خود قلعه سانسیز را در خود جای داده است. قلعه سانسیز بر روی تپه قرار دارد و قدمت آن به زمان ساسانیان و دوره اسلامی می‌رسد. این قلعه به صورت ۴ برج در چهار گوشه بوده است و یک برج مدور سنگی در گوشه جنوب شرقی آن قرار داشته است. قلوه‌های سنگ، ملاط گچ و آهک از اجزای تشکیل دهنده گور قلعه بوده است که اکنون بقایای معماری سنگی و آجری آن در بخشی از تپه به جا مانده است.
/
.
آبشار هشترخان
آبشار هشترخان حاصل به هم پیوستن ۸ چشمه است که در نزدیکی روستای لار واقع شده است. آبشار هشترخان ۳۰ متر ارتفاع دارد و رودخانه هشترخان را به وجود آورده است. از طریق کیلومتر ۳۵ جاده زنجان – طارم در منطقه‌ای به نام خان چایی جاده فرعی سمت راست پس از گذر از روستاهای لار، یحیی آباد و امام می‌توان به آبشار هشترخان رسید. درختان فندق، زالزالک، تمشک و گردو در این منطقه به چشم می‌خورد که زیبایی را چند برابر کرده‌اند. کوهنوردی و دوچرخه سواری از تجربه‌های هیجان انگیز اطراف آبشار هشترخان است. فصل بهار و پاییز بهترین زمان سفر به آبشار هشترخان است.
/
/
رود قزل اوزن
کوه‌های چهل چشمه کردستان و استان آذربایجان شرقی سرچشمه رودخانه قزل اوزن است که پس از طی مسیری وارد شهرستان طارم می‌شود. رودخانه قزل اوزن پس از عبور از طارم زنجان در منجیل استان گیلان با شاهرود در سد بزرگ منجیل پیوند می‌یابد که این دو باعث تشکیل رودخانه سفید رود می‌شوند. قزل اوزن به معنای رودخانه بزرگ و شکوهمند است و به راستی با عظمت خود به مناطق اطراف طارم و دلتای طارم استان زنجان برکت و آبادانی می‌بخشد. اکنون که میدانید طارم کجاست؟ سفر به طارم را در برنامه‌های خود قرار دهید.
.
.
برنج طارم
شهرستان طارم در نزدیکی استان گیلان قرار گرفته است. طارم نسبت به گیلان در ارتفاع بالاتری قرار دارد. روستای درام در بخش مرکزی طارم قرار دارد که رودخانه قزل‌اوزن از کنار مزرعه‌های این روستا گذشته است. آب گوارا و زلال رود قزل اوزن شرایط مناسبی برای کشت برنج با کیفیت طارم در روستای درام به وجود آورده است. نور خورشید، حاصلخیزی خاک و رعایت تناوب کشت از عوامل موثر دیگر در کشت برنج با کیفیت طارم زنجان است. برنج طارم ظاهر کشیده وکرم رنگی دارد. با وجود با کیفیت بودن برنج طارم عطری زنجان از نظر کمی عملکرد پایینی دارد و نسبت به سایر گونه‌های برنج مقدار محصول آن کمتر است به همین دلیل در بخش‌های محدودی از منطقه طارم کشت می‌شود. برنج‌های علی کاظمی، علی هاشمی و برنج صدری نیز در طارم کشت می‌شود. قیمت برنج طارم محلی متفاوت بوده و شما می‌توانید متناسب با بودجه خود خریداری نمایید.
