به طور کلی مواد و مصالح ساختمانی را بر اساس جنس، متد تولید و منشا و کاربرد آن دسته بندی می کنند، که در ادامه این مطلب به تقصیل در رابطه با هریک از این دسته ها و زیر دسته های آن ها صحبت می کنیم.
مصالح ساختمانی بر اساس جنس مصالح ساختمانی ساده
مصالح ساختمانی ساده در واقع مواد و مصالحی می باشند که از یک ماده داخلی مشابه تشکیل شده باشند، حال آن که این مواد فرآورده های معدنی، طبیعی و یا مصنوعی باشند.
شن و ماسه، سیمان تیرآهن و … از جمله مصالح ساده می باشند.
در ادامه می خواهیم کاربرد شن و ماسه را برای شما شرح دهیم، همانطور که می دانید شن و ماسه ذراتی هستند که از فرسایش و خرد شدن سنگ ها به دست می آیند، در واقع شن و ماسه خاصیت پرکنندگی و پوشش دهندگی در مصالح ساختمانی دارند که در سطوح معابر، ملات ها، بتن سیمانی و … از آن ها استفاده می شوند.
مصالح ساختمانی مرکب
مصالح ساختمانی مرکب به فرآورده های معدنی، طبیعی و مصنوعی اطلاق می شود که از چندین نوع ماده داخلی تشکیل شده باشند، ایرانیت، ایزوگام، بتن، تیرچه و … در دسته مواد ساختمانی مرکب قرار می گیرند.
مواد و مصالح پیش ساخته
مواد و مصالحی نظیر کاشی، سرامیک، سفال، آجر، بلوک، بتن، قیرگونی، ایزوگام و … که از طریق عملیات و در کارخانه مربوطه تولید می شوند، مصالح پیش ساخته می گویند.
مواد و مصالح درجا
مواد و مصالحی نظیر ملات ها، بتن درجا، بلوک سقفی، چهارچوب درجا، اسکلت و …که در محل ساخت و ساز تهیه می شوند، مصالح درجا می گویند.
از جمله مواد پیش ساخته و یا درجا که از ترکیب شن وماسه و ماده چسباننده به دست می آیند بتن ها می باشند، که انواع مختلفی مانند بتن سیمانی، بتن آسفالتی، بتن های خاکی دارند. از بتن ها در شالوده های زیر ستون ها، پایه های پل ها، ساخت سد خاکی و … استفاده می شوند.
مصالح ساختمانی بر اساس منشا و کاربرد آن ها مصالح و مواد طبیعی
مصالح طبیعی در واقع همان مواد معدنی موجود در طبیعت می باشند، اگر بخواهیم چند نمونه مصالح طبیعی نام ببریم می توانیم به ماسه، خاک ها از جمله خاک رس، قطعات سنگی و … اشاره کنیم.
چسباننده ها
مواد و مصالح معدنی و یا مصنوعی که با کمک ماده حلال، چسبنده شده و مواد و مصالح را به هم بچسبانند، چسباننده می گویند. گچ، سیمان، آهک، قیر نمونه هایی از چسباننده ها می باشند.
سیمان از جمله مواد چسباننده می باشد که انواع مختلفی مانند سیمان رنگی، سیمان سفید، سیمان طبیعی هم دارد. از جمله کاربردهای سیمان تهیه ی انواع ملات، موزائیک های ماسه سیمانی، ساخت انواع سازه ها، پل ها و … می باشند.
ملات ها
ملات ها در واقع ترکیبی از ماده حلال، چسباننده ها و ذرات پر کننده می باشند. ملات کاه گل، ملات گل رس، گچ و خاک، شفته آهک، ماسه آهک و … نمونه هایی از ملات ها می باشند.
قطعات
قطعات در واقع مواد معدنی و یا مصنوعی می باشند که به عنوان اجزای ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند. سنگ ساختمان، آجر و بلوک، کاشی، سرامیک و …در دسته قطعات قرار می گیرند.
فلزات
مصالح فلزی در واقع ترکیبات شکلی حاصل از ذوب و قالب گیری کانی های فلزی می باشند که فولاد، چدن آهن آلات، مس، آلومینیوم و … نمونه هایی از این دسته می باشند.
چوب
به ترکیبات اره کاری شده و برش خورده از تنه درختان مصالح چوبی می گویند که نئوپان، فیبر، روکش های چوبی و … نمونه هایی از مصالح چوبی می باشند.
مواد آلی
مواد آلی در واقع به مواد دارای هیدروکربن که از تجزیه بقایای گیاهان و جانوران به دست می آیند و در امور ساختمانی از آن ها استفاده می شوند گفته می شود که آسفالت، چسب ها، پی وی سی نمونه هایی از مواد آلی می باشند.
مواد متفرقه
دیگر مواد و مصالحی که در ساخت و ساز از آن ها استفاده می شوند اما در دسته خاصی جای نمی گیرند، مواد متفرقه نام دارند که پشم شیشه، پشم سنگ، چوب پنبه و … در دسته مواد و مصالح متفرقه جای می گیرند.
