قدمت بافت تاریخی دهدشت معروف به «شهر قدیم دهدشت» (بلاد شاپور) به‌دوران ساسانی می‌رسد. مردم این شهر از اقوام لر هستند و بافت سنتی عشیره‌ای هنوز ارتباطات داخلی مردم را تعیین می‌کند. دهدشت ازدوجز ده و دشت گرفته شده‌است که به معنی دهی/روستایی /در دشتی است این معنی به خاطر وسعت زیاد دهدشت است
این شهر مرکز شهرستان کهگیلویه است و جمعیتی بیش از ۱۵۰ هزار نفر جمعیت دارد.در بین شهرهای جنوب غرب و جنوب کشور شهر دهدشت نقشه کشی منحصر به فرداست به گونه‌ای که از یکی از شهرهای زیبای آلمان الگو برداری شده‌است، باخیابانها و کوچه‌ای عریض و منظم ولی متاسفانه به دلیل عدم توجه به این شهرستان آمار بیکاری زیاد بوده و هیچ گونه صنایع ای تقریبا در این شهر دیده نمی‌شود.
این شهر یک شهر خدماتی است و روزانه جمعیت زیادی از روستاها و شهرهای کوچک اطراف برای خرید به این شهر می‌آیند. این شهر در قدیم به بلادشاهپور معروف بوده و اکنون بافت قدیمی شهر متروکه و بر بالای تپه‌ای بر فراز قسمت جدید شهر قرار دارد. قسمت جدید شهر کمتر از ۵۰ سال پیش بنا نهاده شده‌است. طبیعت دهدشت بسیار زیبا بوده و درشمال آن کوه نیر که در زمستان پوشیده از برف قرار دارد.
مهجوریت بازار تاریخی جنوب تمدن كهن ایران زمین وارث معماری خاصی است كه هر بخشی از آن پیشینه ی مدنیت و هنرمعماری این سرزمین را می رساند، ازاین روبافت قدیم شهر دهدشت بازگو كننده بخشی از این هنر كهن است.
اگر چه روزگار زیادی از این شهر تاریخی كه روزی مركزتجاری جنوب كشور بوده است می گذرد، اما هنوز آثار برجای مانده از بناهای این شهر با داشتن بازاری به طول یك كیلومتر بیانگر رونق و عظمت این شهر درآن روزگاربوده است.مجموعه تاریخی بافت قدیم شهر دهدشت اگر چه با ایجاد شهر جدید بخشی از آثار آن تخریب شد اما همچنان به عنوان یكی از آثار تاریخی مهجور مانده نیازمند سرمایه گذاری و نوسازی بیش از پیش است.
براساس بررسی های انجام گرفته این بافت دارای قدمت اسلامی بوده و اوج شهرت آن در دوره صفویه است و در دوره های بعدی و با توجه به اینكه یكی از شهرهای مهم تجاری، مذهبی جنوب كشور بوده از رونق خوبی برخوردار بود كه در اواخر قاجار خالی از سكنه و متروكه شده است.این بافت قدیمی به مساحت قریب به 34 هكتار در ضلع جنوبی شهر دهدشت قرار دارد و در سال 1364 در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسیده است.
شهرستان کهگیلویه از شمال به شهرستانهای باغ ملک، ایذه و لردگان، از جنوب به گچساران، از غرب به بهبهان و رامهرمز و از شرق به بویراحمد سردسیر منتهی می گردد. این شهرستان دارای دونوع آب و هوای کاملا متفاوت در نواحی سردسیر و گرمسیر بوده و نیز محلی برای قشلاق ایلات منطقه می باشد.
عمده ترین منابع آبی منطقه کهگیلویه شامل رودخانه چرام است که از کوههای شمال و شرق چرام سرچشمه گرفته و به رودخانه نازمکان می ریزد و رودخانه مارون که بعد از عبور از میان سوق و لنده از آخرین نقطه شهرستان بنام تنگ تکاب گذشته و به سمت بهبهان جریان یافته و بنام رود جراحی به خلیج فارس می ریزد.
ارتفاعات مهم این شهرستان شامل کوههای سیاه غارون (کارون)، نیل، چست خوار و دیل می باشند. بر اساس تقسیمات کشوری سال 1373 شهرستان کهگیلویه از سه شهر شامل: دهدشت ( مرکز شهر )، چرام و لنده و پنج بخش و 18 دهستان با مساحت 079/6 کیلومتر مربع تشکیل شده است.
کشاورزی و دام داری - دهدشت یا کهگیلویه:
اگرچه كشاورزی در اين شهرستان به لحاظ اهميت پس از دامداری قرار دارد اما يكی از منابع مهم اقتصادی منطقه است. آب كشاورزی بيش تر از رودخانه ها، چشمه و چاه ژرف تهيه و به صورت كرت بندی انجام می شود. کشاورزی در اين منطقه شامل كشت گندم، جو، بنشن، تره بار، برنج و فرآورده های باغی مانند سيب، انگور، بادام و مركبات می باشد. به دليل بافت عشايری كه در سطح كلی شهرستان به چشم می خورد دامداری از اهميت ويژه ای برخوردار بوده و شغل اصلی و رايج اهالی می باشد و فرآورده های دامی تنها صادرات اين شهرستان را تشكيل می دهند.
مشخصات جغرافيايي - دهدشت یا کهگیلویه:
كهگيلويه يكی از شهرستان های استان كهگيلويه و بوير احمد است كه از شمال به شهرستان های ايذه و بروجن، از خاور به شهرستان بوير احمد، از جنوب به شهرستان گچساران و از باختر به شهرستان های بهبهان و رامهرمز محدود می‌شود. دهدشت مركز اين شهرستان از نظر جغرافيايی در 50 درجه و 33 دقيقه ی درازای خاوری و 30 درجه و 47 دقيقه ی پهنای شمالی و در ارتفاع 800 متری از سطح دريا قرار گرفته است. آب و هوای اين شهرستان به طور كلی گرم و خشك است.
مسيرهاي دسترسي به اين منطقه عبارتند از:
- راه فرعی به مركز استان، به درازای 140 كيلومتر به سوی شمال خاوری و راه چرام، بابا ميدان و دشت روم به درازای 175 كيلومتر كه به ياسوج می پيوندد - راه درجه يك اصلی به درازای 20 كيلومتر به سوی خاور تا مركز شهر چرام ادامه دارد - راهی به درازای 32 كيلومتر به سوی شمال باختری كه تا مركز بخش لنده، كشيده شده است - راه دهدشت – بهبهان به درازای 62 كيلومتر به سوی جنوب باختری
