یکی از زیباترین و بکرترین مناطق استان گیلان محسوب می‌شود؛ منطقه‌ای کوهپایه‌ای و بکر که با داشتن آب و هوای منحصر به فرد و طبیعتی سحر انگیز که گاهی دیدن و تماشایش حتی برای کسانی که سالیان متمادی در آن زندگی کرده‌اند تازه و تماشایی است.
جلوه‌های طبیعی و سرسبزی این منطقه از استان گیلان به اندازه‌ای گسترده است که می‌توان شهرستان ماسال را یکی از منحصر به فرد ترین و زیباترین مناطق استان گیلان نام برد و این منطقه را بهشت دست نخورده طبیعت نامید.
.
? مشخصات جغرافیایی
شهرستان ماسال از طرف شمال به شهرستان رضوانشهر، از شرق به شهرستان‌های فومن و صومعه سرا، از جنوب و غرب به شهرستان خلخال و استان اردبیل محدود می‌شود.
اقلیم این منطقه به تبعیت از آب و هوای کل استان معتدل و مرطوب است که در مناطق کوهستانی جای خود را به آب و هوای معتدل کوهستانی می‌دهد. این شهرستان با مساحت بالغ بر 622 کیلومترمربع و با داشتن 2 شهر و 2 بخش و 4 دهستان به نام‌های ماسال، طاس‌کوه، شاندرمن و شیخ نشین، بیش از 50 هزار نفر جمعیت داشته و در50 کیلومتری شهر رشت قرار دارد.
.
? مردم شناسی
مردم این شهر به زبان تالشی سخن می‌گویند.
نام ماسال از «مازال» یا «مزال» به معنی کوه یا کوه وار گرفته شده، مردم ماسال تالشند وبه زبان تالشی تکلم می‌کنند. اقتصاد شهرستان ماسال این شهرستان بر پایه کشاورزی و دامداری استوار است، فعالیتهایی از قبیل برنج کاری، پرورش طیور، پرورش پیله ابریشم و گاو و گوسفند رایج است. تولید شال و صنایع چوبی از صنایع دستی منطقه محسوب می‌شود دراین شهرستان مانند سایر نقاط گیلان بازار هفتگی در روز شنبه هر هفته تشکیل می‌شود و نقش مهمی در اقتصاد منطقه دارد.
مناطق جنگلی منطقه باستانی اسبه ریسه با غارها و صخره‌های بلند گردشگاه جنگلی ریزه مندان ییلاق شالماء – چسلی – بیلگاه دون – اپسی دشت – دشت النزه – ویرگاه – خندیله پشت – مارجونه – رشت پشت – وشنه راه – واشیار – اولسته بلنگاه – صی فی مانم – نمه پشت – خشکه دریا – تلارگاه ملومه بند ـ سوچاله غار خنده پشت فهرست جاذبه‌های تاریخی وشمه سرا مناطق باستانی، تاریخی درخانه – گیله سرا – وردم قلعه کول منطقه یادمانی مشهد میرزا (محل شهادت میرزا کوچک) مناطق ییلاقی، تاریخی، سنگ بست، خون، خندیله پشت و تفنگ ساز رامینه - ماسال رامینه از توابع ماسال میباشد که در غرب گیلان واقع شده‌است. کل مسیر با اتومبیل قابل طی شدن است.
? فرهنگ و تمدن ماسال
مردمان دلاور، غیرتمند و زحمتکش ماسالی از قوم کهن تالش هستند و به زبان تالشی تکلم می‌کنند؛ مردان و زنان غیور تالشی در تمامی فصول پا به پای یکدیگر به کار و تلاش مشغول هستند به‌شیوه‌ای که غیرت، قدرت و پشتکار زنان تالشی در تمامی مناطق گیلان زبان‌زد است.شهرستان ماسال از نظر اقتصادی به کشاورزی، دامپروری و صنایع وابسته به این دو متکی است و محصول برنج را می‌توان از جمله محصولات مهم کشاورزی این منطقه نام برد.
باغ‌داری، پرورش دام و طیور، زنبورداری، شیلات و پرورش آبزیان و کرم ابریشم از مهم‌ترین فعالیت‌های مردم ماسال است که خروجی فعالیت‌های مذکور به تولید انواع محصولاتی چون عسل طبیعی، پنیر تالشی، مرکبات، حلواهای محلی و برنج حاصل می‌شود.
زنان تالشی همانند مردان، با عزمی راسخ و توانی وصف ناپذیر به کار و تلاش مشغولند به‌گونه‌ای که می‌توان گفت زنان تالشی قبل از یادگیری هرگونه مهارتی برای زندگی، توان و قدرت مردانه را از طبیعت بکر این منطقه می‌آموزند. این شهرستان جاذبه‌های توریستی و مناظر زیبا و دلپذیر گسترده‌ای از قبیل جنگل‌های سر به فلک کشیده، درختان تنومند، آبشارهای طبیعی، حیات وحش و مراتع سرسبز دارد؛ وجود 17 غار بزرگ و کوچک در ماسال سالیانه مسافران و گردشگران زیادی را از اقصی نقاط کشور به این منطقه می‌کشاند.
.
? مکان های دیدنی ماسال
? بام سبز ماسال
بام سبز ماسال، چشم انداز زیبای این شهر است که در یک کیلومتری شهر واقع شده و به جرأت می‌توان از بام سبز ماسال به‌عنوان یکی از بی‌نظیرترین مناطق گردشگری کشور نام برد.در این منطقه، علاوه بر جلگه شهر ماسال، بخش‌هایی از شهرستان‌های صومعه سرا و بندر انزلی با مناظر بسیار زیبا قابل رویت است.
? ییلاقات ماسال
ییلاق "اولس بلنگاه" یکی از منحصر به فردترین ییلاقات استان گیلان محسوب می‌شود؛ اولس بلنگاه ییلاقات میان کوهی و پر جمعیت و دارای ساختمان‌های مسکونی زیاد با اسکلت چوبی است که اغلب ساکنان آن از شهروندان ماسال بوده که برای استراحت و گذراندن فصل گرما در آنجا زندگی می‌کنند.
.
? آبشارهای ماسال
آبشارهای متعدد شهرستان ماسال را می‌توان یکی از جاذبه‌های مهم گردشکری این شهرستان نام برد؛ آبشارهایی از قبیل آبشار ویوز در مجاورت منطقه ییلاقی النزه در شاندرمن، آبشار خون با ارتفاع بیش از 15 متر، آبشار تولی نساء و آبشار رامینه با ارتفاع 10 متر از مهم‌ترین و دیدنی‌ترین مناطق ماسال هستند که دیدن این مناظر همواره قدرت بی‌انتهای خداوند را در چشم بیننده تداعی می‌کند.
? دیواره سنگی اسبه ریسه ماسال
.
.
? محل شهادت میرزا کوچک خان جنگلی
محل شهادت میرزاکوچک خان جنگلی یکی دیگر از جاذبه‌های گردشکری این منطقه است؛ ارتفاعات ماسال محل شهادت میزراکوچک خان جنگلی است. او در حالی که «ارتفاعات آلاله پشته» را به‌عنوان منطقه امن در نظر گرفته و قصد گذر از این منطقه و رسیدن به خلخال را داشت بر اثر کولاک و یخبندان به شهادت می‌رسد.
.
? اماکن مذهبی ماسال
اماکن و جاذبه های مذهبی شهر ماسال خود به‌تنهایی یک عامل مهم در جذب گردشگر است. بقعه آقا سیدمهر علی و آقا سید رضا علی در دهکده زیارتی سیاحتی شالما، بقعه سید صفی الدین در میر محله، بقعه شاهزاده هاشم چسلی ، بقعه سنگ بست و زیارت گاه های کلکاپشت، خندیله پشت و شاه معلم در ماسال و بقعه امام زاده شفیع قسمت کوچکی از اماکن مذهبی این شهرستان است که همه ساله میزبان جمع کثیری از عاشقان و دوستداران خاندان ائمه اطهار است.
? بازارهای محلی ماسال
بازارهای محلی جزئی از فرهنگ مردم گیلان است که گردشگران زیادی را به مناطق مختلف استان جذب می کند.بازار محلی جمعه بازار منطقه شاندرمن ماسال از بازارهای محلی مطرح استان است؛ این بازار کانونی برای خرید و فروش کالا محسوب می‌شود و عمده محصولات عرضه شده در جمعه بازار شاندرمن، محصولات محلی و صنایع دستی مردان و زنان تالشی است.
استان گیلان خود به‌تنهایی قسمتی از بهشت خدا بر روی زمین است. به‌دلیل زیبایی‌های بکر و طبیعی شهرستان ماسال، می‌توان این منطقه را بهشت گمشده گیلان خواند؛ مردان و زنان دلاور تالشی در تمامی فصول سال آماده میزبانی خالصانه از مسافران و گردشگران هستند و میهمان نوازی را به‌معنای دقیق کلمه به میهمانان این منطقه هدیه می‌دهند.وصف زیبایی‌های گسترده جای جای استان همیشه سرسبز گیلان تنها با
زبان کلمات کافی نیست و دیدن این حجم از زیبایی و قدرت بی‌انتهای نعمات خداوند در این گوشه از خاک پاک میهن همیشه استوار ایران با دیده جان امکان پذیر است.
