قلعه حسن خان دشتی بود حاصلخیز که در دوره قاجار با ایجاد قلعهای به این نام معروف شد. منطقهای که در اصل شکارگاه حکومتی بود و در آن نقاط باستانی چون کاووسیه، سرخ حصار و کاروانسراسنگی موجود بوده اما امروزه اثری از پیشینه تاریخی آنان باقی نمانده است. وردآورد، کاروانسراسنگی و نهر فیروز بهرام (یکی از نهرهای باستانی که قدمتش به بیش از پنج هزار و پانصد سال میرسد و امروزه به صورت کانال سیمانی موجود است) در شمال آن و رود کرج و روستای باباسلمان در جنوب آن، روستای اسماعیلآباد در شمال شرقی، روستاهای زرنان بالا و پائین و شهرک دانش در شرق آن و گرمدره و تپههای قورت داغی در غرب آن واقع شدهاند.
در دوره قاجار شخصی بنام امیرتومان که میرشکار (سردسته شکارچیان) دربار بود اراضی این منطقه را که شکارگاه حکومتی بود به تصرف خود درآورد و در آن زمان این منطقه بسیار دور از پایتخت بود و کسانی که در تهران به سوی کرج حرکت میکردند معمولاً اولین اتراقگاه آنان در نزدیکی همین محل کاروانسراسنگی (تقاطع بزرگراه فتح و بزرگراه شهید لشگری) بود.
امیرتومان با فراهم کردن امکانات و آوردن عدهای از اهالی خمسه به این منطقه، آرام آرام زمینهای بایر را به زمینهای کشاورزی تبدیل نمود و منطقه رنگی از زندگی جدید به خود گرفت. میگویند نام اولیه این محل پیش از آنکه امیر تومان آنرا تصاحب کند سبزه الماس بوده وامیرتومان آنجا را به نام فرزند ارشدش که نام او حسن خان بود «قلعه حسن خان» نامید. امیرتومان صاحب چند فرزند به نامهای: رضاخان، حسن خان، آقابزرگ خان، موتمرالدوله و سالار همایون بود که آنان پس از مرگ پدر، قلعه حسن خان را بین خود تقسیم کردند و به هر یک از برادران نزدیک یک دانگ رسید. در آن زمان تمام اراضی این قلعه و اطراف آن قابل کشت و زرع بود و کلاً به نواحی: چمن الماس خان، ورامینک، میاندوآب، قلعه سون، اکبر نایب، چنارسوخته و… که مجموعاً ده قطعه بوده تقسیم میشد.
از لحاظ اشتغال
در غرب استان تهران به عنوان یکی از مراکز بزرگ صنعتی محیط کارگری مناسبی را فراهم نمودهاست و اکثر ساکنین بعنوان کارگر در این مراکز مشغول به کارند بعد از اشتغال به کشاورزی، کارمندان دولت درصدی از اشتغال را به خود اختصاص میدهند.
از نظر اجتماعی
درحال حاضر شهر قدس با وسعتی در حدود ۲۴ کیلومتر مربع یا به عبارتی ۲٬۴۰۰ هکتار جمعیتی بالغ بر ۳۵۰٬۰۰۰ نفر از دیدگاه وسعت و جمعیت یکی از شهرهای پرجمعیت ومتراکم در کشور محسوب میگردد. جمعیتی از نوع بسیار پراکنده با فرهنگهای مختلف و آداب و سنن متفاوت و ناهمگون و معضلات اجتماعی فراوان … !.
از لحاظ کشاورزی
شهر قدس به لحاظ موقعیت جغرافیایی از نوع خاک مرغوب و آب در حد کفایت در سطح شهر و منطقه از کشاورزی مطلوبی برخوردار است. از مهمترین محصولات آن بعنوان نمونه:
- غلات: گندم، جو، ذرت
- از صیفی جات: گوجه، خیار
- باغات میوه: سیب، آلو، گیلاس وآلبالو میباشد.
فضای سبز
اکثر فضای سبز قدس خشک شده و تبدیل به خانه و مراکز صنعتی شده، اما همچنان میشود نمونههایی از باغات قدیمی را در آن دید. غیر باغات معروف که در بالا به آن اشاره شد میتوان به بوستانها هم اشاره کرد. مسئولیت نگهداری از فضای سبز و بوستانهای شهرقدس بر عهده سازمان بوستانها و فضای سبز شهرداری قدس میباشد.
اسامی بوستانهای بزرگ:
بوستان آزادگان (بلوار۴۵ متری انقلاب)
- بوستان ولیعصر (میدان ولیعصر)
- اسامی بوستانهای محلهای:
- بوستان شهدای کاووسیه (شهرک کاووسیه)
- بوستان شهید مدنی (بلوار مصلی)
- بوستان معلم (خ گودرزی)
- بوستان سرخ حصار
- بوستان حافظ (خ دانش آموز)
- بوستان عمارت (پشت بانک ملی مرکزی)
- جانباز (خ شهید خاکسار)
مراکز آموزشی
دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس
- دانشگاه جامع علمی – کاربردی واحد شهر قدس
- دانشگاه پیام نور واحد شهر قدس
مشاهیر
- علیرضا حقی (قهرمان چندین دوره دوچرخه سواری آسیا)
- دکتر حسین شکرالهی (دکترای اقتصاد بینالملل از دانشگاه کمبریج و استاد اقتصاد دانشگاه بوستون)