شهری با قدمتی دیرینه در شمال غرب کرمان است. این شهر از بهترین مناطق کشت پسته ایران محسوب می شود.
از رفسنجان در متون تاریخی با اسامی مختلفی نام برده شده است. که همه این نام‌گذاری ها در ارتباط با ذخایر زیرزمینی آن صورت گرفته است. رفسنگان از دو کلمه رفسنگ و کان به معنی معدن مس بوده است که به رفسنجان تبدیل شده است.
.
.
جغرافیا
رفسنجان در ارتفاع ۱۵۲۸ متری از سطح زمین قرار دارد و از شمال به زرند، از غرب به شهربابک، از جنوب غربی به سیرجان، از جنوب به بردسیر و از شرق به کرمان محدود می‌شود. فاصله رفسنجان تا کرمان برابر با ۱۱۰ کیلومتر است. در ۵۵ کیلومتری جنوب رفسنجان، مجموعه کارخانه‌های مس سرچشمه قرار دارد که یکی از بزرگترین معادن مس ایران است.
.
.
.
وجه‌تسمیه
رفسنجان یکی از مهم‌ترین نقاط ایران در زمینه منابع و ذخایر زیرزمینی است، به همین دلیل در طول تاریخ اسامی این شهر بر اساس این ویژگی انتخاب شده است. نام‌های قدیمی رفسنجان شامل، «رفسنگان» و «رفسنگ» می‌شود که هر دو کلمه به معنای مس و کانی است که هردو مواد معدنی هستند.
.
تاریخچه
قبل از ظهور اسلام، در بسیاری از منابع، از شهری در نزدیکی رفسنجان امروزی یاد شده است که نامش، «بهرام‌آباد» بوده است. صحت‌وسقم این مسئله واضح نیست، ولی بسیاری از تاریخ‌دانان بر این باور هستند که بهرام‌آباد درواقع همان رفسنجان است. پس از اسلام به‌خصوص در عصر صفوی، رفسنجان یکی از مهم‌ترین مناطق کشور شد. رفسنجان در طول تاریخ بارها غارت شد، ثروتمند بودن منطقه و وجود منابع طبیعی فراوان، زمینه این مسئله را فراهم می‌کرد.رفسنجان در مسیر ارتباطی یزد-کرمان قرار داشت، همین موقعیت سبب شد که رفسنجان هر روز آبادتر از قبل شود و بسیاری از حکام به این منطقه توجه کنند.
.
.
آداب و رسوم
یکی از ایامی که در کرمان و شهر رفسنجان با آداب خاصی گرامی داشته می‌شود، شب یلدا است. افسانه‌ای زیبا در رابطه با شب یلدا در فرهنگ کرمان وجود دارد که از گذشته سینه‌به‌سینه نقل شده است. بر اساس این افسانه مردی ثروتمند به نام قارون با کاروانی شتر که روی آن هیزم فراوان قرار دارد، دور شهر می‌گردد و در جلوی درب خانه افراد نیکوکار، هیزم قرار می‌دهد. این هیزم‌ها با طلوع خورشید به طلا تبدیل می‌شود و افراد نیکوکار به سزای عمل نیک خود می‌رسند.ازجمله غذاها و خوراکی‌های سنتی که در این شب بر سر سفره کرمانی‌ها قرار دارد، عبارت است از اوماچو، کلمپه و کماچ.در این شب زیبا حافظ می‌خوانند و بزرگان خاندان فال نخود می‌گیرند.
.
.
گویش
کرمان و شهرهای آن، لهجه خاصی دارند که به لهجه کرمانی مشهور است. در رفسنجان و کرمان گروهی از زرتشتیان سکونت دارند که زبانی متفاوت از کرمانی فارسی دارند.
.
.
سوغات
مهم‌ترین واصلی‌ترین محصول رفسنجان، پسته است. از دیگر سوغاتی‌های مشهور این خاک می‌توانیم به قاووت پسته، حلوای پسته و کره پسته اشاره کنیم.
.
.
صنایع‌دستی
خاک مرغوب رفسنجان باعث شده است که کارخانه‌های تولید کاشی و سرامیک در این منطقه رشد کنند و این دو محصول را می‌توان از مهم‌ترین صنایع رفسنجان شناخت.
.
.
غذای محلی
ازجمله غذاهای سنتی رفسنجان می‌توانیم به کشک مغز، بز قورمه، پی تو، آب گرمو، چمال، گورماست و اماچو اشاره کنیم.
.
.
جاذبه‌های گردشگری
ازجمله جاذبه‌های تاریخی رفسنجان می‌توانیم به مجموعه تاریخی حاج علی آقا علی رفسنجان (بزرگترین خانه خشتی جهان)، کاروانسرای کبوترخان، بادگیر معین، معبد آناهیتا، غار طوطیان، موزه ریاست جمهوری، موزه مردم‌شناسی اشاره کنیم.
.
.
جاذبه‌های طبیعی
از مناطق ییلاقی و سرسبز رفسنجان می‌توانیم به داوران و چاه دریا اشاره کرد. تنگه راگه یکی از جاذبه‌های زیبای رفسنجان است.
.
.
اقتصاد کلی رفسنجان
رفسنجان به عنوان بزرگترین تولیدکننده پسته در ایران و جهان سهم بزرگی از صادرات غیرنفتی را شامل می‌شود. پستهٔ رفسنجان به دلیل کیفیت مثال زدنی آن از معروفیت جهانی برخوردار است و این دلیلی است که رفسنجان را به چهره‌ای شناخته شده در جهان تبدیل کرده‌است. از طرفی دیگر خاک مرغوب برای کاشی و سرامیک در این منطقه باعث شده‌است که بزرگترین کارخانه‌های کاشی ایران در این شهر تأسیس شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به کارخانه‌های الماس کویر و برلیان و غیره اشاره نمود. از دیگر ویژگی‌های این شهر وجود معدن مس سرچشمه‌است که بزرگترین معدن مس جهان می‌باشد. همچنین در رفسنجان کارخانجات زیادی از جمله مجتمع صنعتی و … هم مستقر هستند.
